Просмотр содержимого документа
«??ндар тарихы (слайд)»
Үй тапсырмасы:Балама тест (иә немесе жоқ). 1. Елімізде сарматтар қоныстанған аймақ Оңтүсті Қазақстан. 2. Тарихшы Дидордың айтуынша савроматтар 3. Гиркан сармат дәуіріндегі Каспий теңізінің атауы. 4. Каспий жағалауында өмір сүрген сармат тайпасы иседондар. 5. «Сармат» атауы көне дәуір авторларының еңбектерінде б. з. б. ІV ғасырдан бастап кездеседі. 6. Сарматтардың қоғамдық басқару құрылымы әскери демократия. 7. Аршакиддер әулеті билігінің негізін салған сармат тайпасы сақ — масагертер. 8. Аландар Б. з. б. 248 — 247 жылдары Парфияны басып алған сармат тайпасы. 9. б. з. б. VІІІ ғ.- б. з. V ғ. сармат тайпаларының өмір сүру мерзімі. 10. Сарматтар скиф тіліне жақын тілде сөйлеген.
Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып, мәтінді толықтыр
«Сарматтар» деген жұрттың аты көне дәуір авторларының еңбектерінде б.з.б ...... ғасырдан кездеседі.
Каспий теңізін сол кезде ..... теңізі деп атаған.
Сарматтардың құрамында ...... тайпалары енген.
Сарматтардың ыдыстары ..... және ... жасалған.
“ Айтылғанды қалпына келтір” ойыны.
қ a з a қ
ғұнд a р a т a с ы арғы халқының
“Ынталы орта мектебі мектеп жасына дейінгі шағын орталығы бар” КММСабақтың тақырыбы:
Ғұндардың ерлігі мен қоғамдық құрылысындағы ерекешеліктерінің тарихымен танысады.
Оқыту нәтижелері:
1.Ғұндардың тарихымен танысады
2.Қазақ тарихында алатын орынын анықтайды
3.Ғұн м e мл e кет i н i ң e р ek ш e л i г i тур a лы тұжырым ж a с а йды
«Ғұндар тарихы» Видео көрсету
Б.з.б. І мыңжылдықтың ортасындаАлтай, Оңтүстік Сібір мен Шығыс Қазақстанаумағында“Ғұн”деген атпен тайпа одағы қалыптаса бастады.Қытайлар хунну, кейде сюнну деп атағанбұл тайпалар“халықтардың Ұлы қоныс аударуы”дәуірінде белгілі болды.
Постермен жұмыс
Қытай деректеріндегі Ғұндар тарихы;
Мөде шаньюй – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы;
Ғұндардың мемлекеттік құрылысы.
Сол қанат
Оң қанат
Шаньюй(тәңірқұты)
24 ру түменбасы
10000 атты әскер
Орталық қанат
Ру мен тайпа
ақсүйектері
шаруалар
Көшпелі патриархалды
Деректер
Ғұн мемлекетінің өрлеуіб.з.б. ІІІ ғасыр Тұман шаньюдің (патша) ұлы Мөденіңатымен байланысты.Тұманның тұсында ғұндар бірқатар жерлерінен айырылады, көрші елдермен көп соғысады. Аңыздарға қарағанда, Тұман шаньюй әлдебір себептерге байланысты өзінің ұлы Мөдені тақ мұрагерінен айырған екен.
Алдымен Тұман Мөдені өзінен алыста ұстамақ болып Юечжі еліне аманатқа береді.Аманат деген сөз ертеде кепілдікті білдіреді, яғни екі елдің арасында бейбітшіліктің кепілі мағынада.Бірақ кейіннен Тұман осы уәдені бұзып, Юечжі еліне шабуыл жасайды. Кепілдікте жүрген Мөде өзінің жанқиярлығы арқасында аман қалады.
Осыдан кейін әкесі Мөденің жанына әскер қосып, шекаралық аймаққа күзетке жібереді. Мөде қолындағы әскерді әбден үйретіп, жаттықтырып, ақыры патшалық билікті алады.
Мөде – Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы
Б.з.б. ІІІ ғасырдаМөдеҚытаймен кескілескен ғұн тайпаларын біріктіріп, ғұндардың билеушісі –шаньюдеген атақ алады. Ол шексіз билікке –“Аспан ұлы”деген атаққа ие болды.
Ғұндардың әскері
Ғұн сарбаздары.
Ғұндар жақсы ұйымдастырылған атты әскер үлкен маңызға ие болды.
Олар негізінен садақпен, найзамен қаруланған.
55 ж.
Солтүстік
Оңтүстік
Чжи-Чжи
Хань империясы
Ой түйіндеу:1.Дейін-кейін бағанын аяқтау;2. Микрофон әдісі.