Жиым туралы т?сінік

Сабақтың нөмірі

Сыныбы 9

өтетін күні

Сабақтың тақырыбы

Массив туралы түсінік.

Сабақтың мақсаты

Паскаль тілінде массивті сипаттау операторымен таныстыру

Дамыту мақсаты

Массив операторларын қолданып есептер шығаруды үйрету

Тәрбиелік мақсаты

Ұқыптылыққа, тыңдауға үйрету.

Сабақтың түрі

Жаңа сабақ

Көрнекі құрал

Презентация

С а б а қ т ы ң к е з е ң д е р і

Ұйымдастыру

Түгелдеу, құрал жабдықтарын дайындау, жұмыс журналын толтыру.

Өткен материалды қайталау. Қайталау операторларының міндетін ауызша сұрау.

Үй тапсырмасын тексеру

Компьютерде есептерін тексеру.

Ж а ң а м а т е р и а л д ы т ү с і н д і р у

Массив - аттары бірдей нөмірленген айнымалылар тобы немесе аттары бірдей, бірақ индекстері әртүрлі айнымалылар тобы.. Бұл топтың әрбір айнымалысы массивтің элементі болады. Әрбір айнымалының массивтің ішіндегі өзінің орны және мәні болады. Мысалы: класс журналы, компьютер саны, күннің реті және т.б.

Паскальда массивті сипаттау үшін array операторы қолданылады.

Жалпы жазылу түрі:

Массивтің аты: сипаттау [массивтің бастапқы элементтің нөмірі .. массивтің соңғы элементінің нөмірі] of түрі;

Программады:

А: array [N..M] of integer;

Мұндағы: A – массивтің аты

Array – қызметші сөз, сипаттау

N – массивтің бастапқы элементінің нөмірі

M – массивтің соңғы элементінің нөмірі

of integer - массивтің түрі.

Жұмысы:

1. Алдымен массивтің аты анықталады.

2. Массивтің типі (түрі) анықталады.

3. N  M-ге дейінгі ұяшықтар тағайындалады (оперативті жадыда).

4. Егер массивтің типі сандық болса, ұяшықтар 0-мен толтырылады.

5. Ctrl+F9 басылғаннан кейін әрбір ұяшықүшін жадыдан мән сұралынады.

Массив элементін енгізу және шығару үшін цикл ұйымдастырылады. Себебі массивтер айнымалыларының индекстері ғана өзгеріп отырады.

Массивтер үш түрге бөлінеді.

1. Бір өлшемді массив (жолдық) векторлық;

2. Екі өлшемді массив (матрица) кестелік;

3. Символдық массив массив жлементі мәтіннен тұрады.

Мысал-1:

Массивті жариялау. Элементтерін енгізу және шығару.

Program massiv;

var a: array [1..5] of real;

I: integer;

For i:=1 to 5 do

Begin

Writeln (‘elementti engiz’);

Readln (a[i]);

For i:=1 to 5 do

Begin

Writeln (a[i]);

End.

Мысал-2:

Массивті жариялау. Элементтерін енгізу және шығару.

Program massiv;

var i: integer;

a,y: array [1..5] of integer;

begin

For i:=1 to 5 do

Readln (a[i]);

For i:=1 to 5 do

y[i]:= (a[i]);

For i:=1 to 5 do

Writeln (‘y[i]=’,y[i]);

End.

ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУ:

1. 1-ден 10-ға дейінгі А массиві берілген. Массивтің элементтерін 10-ға арттыр.

2. 1-ден 25-ке дейінгі А массивінің элементтерін

квадратта.

Бағалау:

1 есеп - 3

2 есеп - 4

3 есеп - 5

Сабақты бекіту

1. 1-ден 10-ға дейінгі А массиві берілген. Массивтің элементтерін 10-ға арттыр.

2. 1-ден 25-ке дейінгі А массивінің элементтерін

квадратта.

Бағалау

1 есеп - 3

2 есеп - 4

3 есеп - 5

Сабақты қорытындылау.

Үйге тапсырма

Лекцияны оқу. Ережені, оператордың жазылуын жаттау. Сыныптағы есепті аяқтау.