Саба?ты? та?ырыбы: Алгоритм ж?не оны? ат?арушылары
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Алгоритм ж?не орындаушы туралы т?сінікті ке?ейту, о?ушылар?а алгоритмні? негізгі екенін ж?не оны? ?олдану аясыны? ке? екендігін к?рсету, мысал ар?ылы алгоритм ?асиеттерімен таныстыру.
Дамытушылы?: О?ушыларды? алгоритмні? ма?ыздылы?ын ж?не ?олдану салаларыны? ке?дігін т?сіну, алгоритмдерге т?н ?асиеттері ар?ылы ?арапайым алгоритмдерді ??руды, алгоритм негізінде адам іскерлігіні? автоматтандырылуы білу ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік: О?ушыларды т?рбиелікке, ??ыптылы??а ?йрету
Саба?ты? ?олданылатын к?рнекті ??ралдар: компьютер, инт. та?та
Саба?ты? т?рі: Аралас саба?.
Саба?ты? ?ту барысы:
1. О?ушыларды ?йымдастыру.
2. ?йге берілген тапсырманы тексеру.
3. Жа?а саба?ты т?сіндіру
4. Машы?ты? кезе?.
5. Саба?ты бекіту.
6. ?йге тапсырма беру.
I. ?йымдастыру.
- Амандасу
- Т?гендеу
- Топ?а б?лу
- Кауіпсіздік ережесін еске т?сіру
II. ?йге берілген тапсырманы тексеру:
Тест ж?мысы (Компьютермен орындайды)
1. Берілген сурет бойынша ребусты шешу
А. Монитор
В. Компьютер
С. Пернета?та
Д. Модем
2. ?айсысы ал?аш?ы есептеу ??рыл?ы емес?
А. Соробан
В. Арифмометр
С. Калькулятор
Д. Шоттар
3. Антивирус - ол.
А. Вирустарды ??ру?а арнал?ан программа
В. Компьютерлік вирустарды жою?а арнал?ан программа
С. Файлдарды сы?у?а арнал?ан программа
Д. Файлдарды к?шіруге арнал?ан программа
4. А?парат ?асиеті -
А. Д?рысты?, д?лдік
В. ?зектілік, ??ндылы?
С. Шынды?, толы?ты?
Д. Барлы? жауап д?рыс
5. 1. Берілген сурет бойынша ребусты шешу
А. Принтер
В. Пернета?та
С. Монитор
Д. Тыш?ан
6. М?ра?аттауды ж?зеге асыратын программаны к?рсеті?дер
А. Paint
В. Windows
С. Microsoft Word
Д. WinRar
7. М?ра?атты? файлды? ??рамына не кіруі м?мкін?
А. Тек бума
В. Тек файл
С. Бума да, файл да
Д. Бума да емес, файл да емес
8. Бірінші электронды? санды? есептеуіш машина ?алай аталады?
А. БЭМС - 2
В. АВС
С. ДВК
Д. ENIAC
9. Екінші буын компьютерлеріні? элементтік базасы?
А. ?лкен интегралды? сызба
В. Интегралды? сызба
С. Транзистор
Д. Электронды? лампа
10. Бірінші буын компьютерлеріні? элементтік базасы?
А. ?лкен интегралды? сызба
В. Интегралды? сызба
С. Транзистор
Д. Электронды? лампа
С?зж?мба? (С?зж?мба? шешу ар?ылы жа?а та?ырып атын шы?ару)
С?зж?мба? с?ра?тары:
1. Батырмасын басасы?
?ажетті файлды ашасы? (тыш?ан)
2. А?парат тасы?ыш (Флешка)
3. 1 байт ол - битке те? (8)
4. А?паратты шы?ару ??рыл?ысы? (Монитор)
5. Вирус?а ?арсы программа? (Антивирус)
6. А?паратты? е? кішкене ?лшем бірлігі? (Бит)
7. Компьютермен енеді
?а?азда басып береді (Принтер)
8. ?андай а?парат дискіде е? аз орын алады? М?тін
III. Жа?а саба?ты т?сіндіру
Информатика ?ылымында «алгоритм» т?сінігі а?парат т?сінігі сия?ты негізгі ??ымдарды? бірі болып табылады.
Алгоритм – б?л есептер шешiмiн табу?а м?мкiндiк беретiн ?рекеттер тiзбегiн т?сiнiктi, ?рі ай?ын т?рде сипаттау.
Мысалы:
«Шайды демдеу алгоритмі»
- Басы
- Ысты? сумен ш?йнекті шаю
- Ш?йнекке шай салу
- ?айна?ан су ??ю
- 3 - 5 минут к?ту
- Шайды шыная??а ??ю
- Со?ы.
Алгоритмдi ??райтын ?арапайым ?рекеттер команда деп аталады. Адам ?з ?мірінде к?н сайын алгоритм кездестiріп отырып, мысалы, мектепке бару ?шін де белгілі бір алгоритм орындалады. Саба?ты рет - ретімен о?у – б?л да алгоритм, кез келген ойын да белгiлi бiр ереже бойынша ойналады, б?л да алгоритм болып табылады. Кейбір м?селелерді шешу жолында жетiстiктерге жету де алдын ала жоспарлан?ан ?рекеттерді орындаудан т?рады, ол да - алгоритм.
Алгоритмдік алдын ала жазбаларды ??растыру процесі алгоритмдеу деп аталады. «Алгоритм» с?зі IX ?асырда?ы Орта Азияны? ?лы математигі ?л - Хорезми атыны? латынша жазылу – algorithmi – ?алпынан шы??ан.
Орындаушыны? белгіленген ма?сат?а жетуіне ба?ыттал?ан т?сінікті де д?л ?й?арым алгоритм деп аталады.
Алгоритм ?й?арымдары сондай - а? команда деп те аталады. ?рбір алгоритм белгілі бір орындаушы?а, орындаушыны? осы алгоритм командаларын т?сінуіне есептелген. Орындаушыны? орындауы м?мкін командаларды? жиынты?ы орындаушыны? командалар ж?йесі деп аталады.
Алгоритм орындаушысы дегеніміз – ??растырыл?ан алгоритммен бас?арылу?а тиісті объект немесе субъект. К?біне алгоритм орындаушысы - АДАМ. Адам орындайтын алгоритмдерді? санында шек жо?. ?йткені адам жасайтын ?рбір ?рекетті алгоритм деп ?арастыра аламыз. Мысалы: та?ерте? т?р?аннан кешке ?й?ы?а кеткенше жасалатын бар шаруалар., тама?тану, ?й жинау, су тасу, саба? о?у, ж?мыс?а келу б?рі – б?рі.
IV. Машы?ты? кезе?
Практикалы? тапсырмалар:
1 – топ?а:
О?ушылар суреттегі кімдер екенін тауып, алгоритм ??растырады. ( Бауырса? ертегісі )
Топ о?ушыларына суреттер беріледі.
2 – топ?а:
А?аш отыр?ызу алгоритмі
Сергіту с?ті
V. Жа?а та?ырыпты бекіту
1. Берiлген ?рекеттердi? ?айсысы алгоритм болып табылады? Д?рыс жауаптарды белгiлеп шы?.
q ?лкен д??гелек сал. Оны? ?стiне орташа д??гелек сал. Орташа д??гелектi? ?стiне кiшкене д??гелек сал. Е? жо?ар?ы б?лiгiне шелектi? суретiн сал. (алгоритм)
q Патша б?йры?ы: «Мен бiлмейтiн жа??а бар, мен бiлмейтiн затты ?кел»(алгоритм емес)
q Жазу: «Ластама!» (алгоритм емес)
q Бiрiншi санды ал. О?ан екiншi санды ?ос. Н?тижесiн екiге к?бейт. Жауабын жаз. (алгоритм)
Алгоритм дегеніміз не?
Алгоритм орындаушысына аны?ма бері?дер
Мына ж?мыс т?рлеріне с?йкес орындаушыларды ата?дар:
- Ая?киім ж?ндеу
- Тісті пломбылау
- К?лікті ж?ргізу
?орытындылау
1. Алгоритмдер ?р т?рлі есептерді шешуде пайдаланылады.
2. Кейбір амалдар алгоритм ар?ылы берілген, ?арапайым ж?не орындаушы?а т?сінікті.
3. Алгоритм есеп шы?аруды же?ілдетеді, алгоритм ??растырушы?а ?ара?анда орындаушыдан аз білімді талап етеді.
4. Алгоритм на?ты орындаушы?а ??рылады.
5. Алгоритмді орындау ойлауды ?ажет етпейді, есеп м?ні бойынша ?здігінен орындалады.
1) ?йге тапсырма «мені? 1 к?нім» та?ырыбына алгоритм ??рып келу.
VI. ?йге тапсырма: Алгоритм ж?не оны? ат?арушылары.
Мені? « 1 к?нім» та?ырыбында алгоритм ??рып келу
О?ушыларды ба?алау.