Күні: 18.11.2015 жыл
Сыныбы: 5
Сабақтың тақырыбы: Терезелер
Сабақтың мақсаты:
Windows ОЖ-ның құрылымын, басқару элементтерін, құрылымдық элементтерімен оқушыларды таныстыру, қызметімен, жұмыс аймағы элементтерімен таныстыру.
Оқушылардың информатика пәніне деген қызығушылығын арттыру, білім деңгейін көтеру, сабақта алған білімдерін тексеру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың типі: ашық сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, практикалық
Пәнаралық байланыс: орыс тілі, ағылшын тілі, қазақ тілі
Программалық дидактикалық қамтылуы: оқулық, компьютер, жұмыс дәптері, үлестірмелі карточкалар, информатикалық диктант
Сабақтың барысы:
І Ұйымдастыру кезеңі
І.Қызығушылықты ояту
А) «Көңіл күй» тренингі
Ә) Тест жұмысы
Б) Қайталау сұрақтары
В) Сөзжұмбақ
ІІ. Мағынаны тану
А) Жаңа тақырыпты түсіндіру
Ә) Практика жүзінде көрсету
ІІІ. Ой толғаныс
А) Компьютерден тапсырма орындау
Ә) Көз жаттығуы
Б) Бекіту сұрақтары
В) Информатикалық диктант
Г) Тест
Рефлексия.
Бағалау.
І. Қызығушылықты ояту
А) Балалардан өздерінің көңіл-күйлерін бағалау сұралады. 4 және 5 балдық жүйемен. Мысалы: Себебі, көңіл күйім керемет, себебі ..........
Ә) Тест жұмысы
Жұмыс үстелі нысандарының артығын көрсетіңдер:
А) Саймандар тақтасы
В) Нысан белгішелері
С) Есептер тақтасы
Д) Бастау батырмасы
2. Экранның сағатты көруге болатын аймағы:
А) Жұмыс үстелі
В) Есептер тақтасы
С) Бас мәзір
Д) Нысан белгішелері
3. Компьютерді өшіру үшін ... жеткілікті.
А) Бас мәзірдегі тиісті бұйрықты таңдау
В) Компьютердің жүйелік блогындағы өшіру батырмасын басу
С) Менің компьютерім белгішесін пайдалану
Д) Тілдер тақтасын қолдану
4. Бас мәзірді шақыру үшін ... керек.
А) Менің компьютерімді ашу
В) Бастау батырмасын басу
С) Есептер тақтасын ашу
Д) Қоржынды ашу
5. Бас мәзірдің Құжаттар бұйрығы:
А) Музыкалар топтамасын ашады
В) Файлдарды іздетеді
С) Бейнелер топтамасын ашады
Д) Құжаттар топтамасын ашады.
6. Бас мәзірдің Бейнелер бұйрығы:
А) Музыкалар топтамасын ашады
В) Құжаттар топтамасын ашады.
С) Бейнелер топтамасын ашады
Д) Файлдарды іздетеді
7. Бас мәзірдің Басқару тақтасы бұйрығы:
А) Компьютердің параметрлерін баптайды
В) Файлдарды іздетеді
С) Бейнелер топтамасын ашады
Д) Принтерді баптау терезесін шығарады
Б) Қайталау сұрақтары:
Программалық жабдықтамалар дегеніміз не ?
(Компьютерде сақталатын барлық программалар оның программалық жабдықта-масын (ПЖ) құрайды.
Қандай программалық жабдықтаманы білесіңдер ?
(Жүйелік программалық жабдықтама, қолданбалы программалық жабдықтама)
Операциялық жүйе дегеніміз не ?
(Операциялық жүйе – компьютердің жұмысын басқаратын басты программа)
Біз қандай ОЖ-мен жұмыс істейміз ?
(мысалы, Windows 7, Windows 8)
В) Сөзжұмбақ «Терезелер»
Ақпаратты алу, жинақтау, сақтау,түрлендіру, жөнелту туралы ғылым
Компьтер түрлері
Ақпаратты шығару құрылғысы
Ақпаратты енгізу құрылғысы
Принтердің бір түрі
Қағазға басып шығару құрылғысы
Ақпарат тасығыш құрылғы
Суреттерді,сызбаларды және т.б қағаздан компьютерге енгізу құрылғысы
Компьютердің «миы», ол қай құрылғы
и
н
ф
о
р
м
а
т
и
к
а
с
е
р
в
е
р
м
о
н
и
т
о
р
п
е
р
н
е
т
а
қ
т
а
л
а
з
е
р
п
р
и
н
т
е
р
ф
л
е
ш
к
а
с
к
а
н
е
р
п
р
о
ц
е
с
с
о
р
ІІ. Мағынаны тану
Балалар, сөзжұмбақты шешу арқылы бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбын анықтап алдық. Олай болса, бүгінгі күнді және тақырыпты дәптерлеріңе жазыңдар.
Бүгінгі сабақта терезе құрылымын, терезелердің қандай болатынын, олармен қалай жұмыс істеу керектігін үйренеміз.
Терезе
1.Анықтама
Терезе – экранда жақтаулармен шектелген төртбұрышты аймақ.
2.Терезенің түрлері:
- бумалар терезесі
- қосымшалар терезесі
- сұхбаттық терезелер
- анықтама терезелері
3.Терезенің элементтері
Шекаралар (границы) – терезелерді қоршап тұрған жақтаулар. Олардың
жақтауларына тышқан нұсқағышын орналастырып, қос бағдаршаға
(стрелка) айналуын күтіп, содан соң қажетті бағытқа қарай тарту керек,
яғни терезені үлкейту, кішірейту әрекеттерін орындау керек.
Жүйелік меню белгішесі (значок системного меню) - тақырып жолының
сол жағында, оған шертсе, терезені басқарудың қарапайым
командаларының тізімі ашылады, олармен терезені жылжытуға және
өлшемін өзгертуге болады.
Басқару батырмалары – тақырып жолының оң жақ шекарасында айқасқан
сызық – жабу, сызықша – жималау, кішкене төртбұрыш – үйкейту және
жаймалау белгілері бейнеленген.
Жабу батырмасын (закрыть) басса құжат, қапшық, қолданба жұмыстарын
аяқтайды. Қолданба терезесін, қапшықты, диалогтық терезені жабудың
тағы бір жолы - Alt+F4 пернесін бірге басу.
Ашық терезелердің біріншісінен екіншісіне олардың есептер
тақтасындағы батырмаларын немесе Alt+Tab пернелерін басып ауысуға
болады.
Жай күй жолы – терезенің ең төменгі жолы. Онда осы сәтте терезеде не
таңдалғаны жөнінде қосымша ақпарат жазылады.
Айналдыру жолақтары – вертикаль және горизонталь болуы мүмкін. Егер
ақпарат терезеге толық сиып тұрса, онда айналдыру жолақтары
болмайды.
4.Қорытынды.
Терезе Windows жүйесінің негізгі элементі. Егер де терезе элементтерін, құрал-саймандардың қызметін жақсы біліп үйренсек – компьютерде тиімді, тыңғылықты жұмыс істеуімізге және уақытты үнемдеуге мүмкіндік береді.
ІІІ. Ой толғаныс
А) Компьютердегі тапсырмаларды орындау
А деңгейі
Компьютер нысанының терезесін ашыңдар.
Терезенің мөлшерін айналдыру жолақтары көрінетіндей етіп өзгертіңдер. Айналдыру жолақтарымен жұмыс істеп машықтаныңдар. Терезенің оңтайлы (өз қалауларыңмен) мөлшерін таңдаңдар.
Терезенің бос жеріне контекстік мәзір шақырыңдар (49-сурет)
Әртүрлі белгішелерді таңдаңдар.
Терезедегі белгілердің орнын жылжыту арқылы өзгертіңдер.
Анықтама терезесін шақырыңдар.
Есептер тақтасын пайдаланып,ашық терезелердің бірінен екіншісіне ауысыңдар.
Пернетақтаны пайдаланып,терезелерді жабыңдар.
В деңгейі
1. Компьютер терезесін ашыңдар.
2. Paint графикалық редакторы программасын іске қосыңдар (50-сурет)
3. Дөңгелектің суретін салыңдар.
4. Екі терезенің екеуі де толық көрінетіндей етіп орналастырыңдар.
5. Екі терезені де жиырыңдар.
6. Терезелередің біріншісінен екіншісіне пернетақтаның көмегімен ауысыңдар.
7. Компьютер терезесінде белгішелердің түрлерін әртүрлі тәсілмен өзгертіңдер.
8. Графикалық редакторды жабыңдар.
9. Жұмыстарыңды сақтаңдар.
С деңгейі
Компьютер терезесін ашыңдар. Терезені кейін оның негізгі элементтерінің атын жаза алатындай етіп орналастырыңдар.
Print Sreen перенесімен компьютер экранының фоторграфиясын жасаңдар.
Графикалық редакторды ашыңдар.
Кірістіру бұйрығын таңдаңдар (51-сурет). Графикалық редакторда экранның бейнесін алыңдар.
Алынған суреттегі негізгі нысандардың аттарын жазып шығыңдар.
Жұмыстарыңды мұғалімге көрсетіп,оны Құжаттар бумасында өз тектеріңді көрсетіп сақтаңдар.
Ә) Көз жаттығуын жасау. Көзіміздің шаршағанын басу үшін тақтаға қарап көздерімізді оңға-солға, жоғары-төмен деп бірге қозғалтамыз.
Б) Сабақты бекіту сұрақтары
Терезе деген не?
Терезенің мөлшерін қалай өзгертуге болады ? Терезенің мөлшерін не үшін өзгертеміз ?
Терезе айналдыру жолақтарынсыз болуы мүмкін бе ?
Айналдыру жолақтары неге екеу ?
Пернелердің Alt+F4 тіркесімдерінің қызметі қандай ?
В) Информатикалық диктант
1. .................. – экранның қоршаулармен шектелген төртбұрышты аймағы.
2. Тақырып жолының ..................................... терезені жиыруға, бүкіл ..................... жаюға, жабуға, оның бастапқы өлшемдерін қайта қалпына келтіруге болатын терезені басқару батырмалары орналасқан.
3. Терезенің түрлері: бумалар терезесі, .................... терезесі, ..................... терезесі және ..................... терезелері.
4. Ашық терезелердің біріншісінен екіншісіне олардың ..................... батырмаларын немесе пернелерін басып ауысуға болады.
Г) Тест. «Өзіңді тексер»
Windows – те қандай терезелер жоқ ?
А) Бума терезелері
В) Қосымша терезесі
С) Сұхбаттық терезелер
Д) Бас терезелер
Пернелердің Alt+F4 тіркесімдерінің қызметі ?
А) Терезені ашады
В) Терезені жабады
С) Барлық ашық терезелерді жабады
Д) Келесі ашық терезеге ауыстырады
3. Қандай терезелердің мәзір жолдары,жиыру және жаю батырмалары жоқ?
А) Бума терезелерінің
В) Қосымшалар терезесінің
С) Сұхбат терезелерінің
Д) Анықтама терзелерінің
4. Терезеде не таңдалғаны туралы қосымша ақпарат қайда көрсетіледі ?
А) Тақырып жолында
В) Жүйелік мәзірде
С) Жай-күй жолында
Д) Терезенің жұмыс аймағында
5. Мына батырма қандай қызмет атқарады ?
А) Программамен жұмысты аяқтайды
В) Терезенің мөлшерін азайтады
С) Терезені толық экранға жаяды
Д) Терезені жиырады
6. Мына батырма қандай қызмет атқарады ?
А) Программамен жұмысты аяқтайды
В) Терезенің мөлшерін азайтады
С) Терезені толық экранға жаяды
Д) Терезені жиырады
7.. Мына батырма қандай қызмет атқарады ?
А) Программамен жұмысты аяқтайды
В) Терезенің мөлшерін азайтады
С) Терезені толық экранға жаяды
Д) Терезені жиырады
1
2
3
4
5
6
7
В
С
С
Д
Д
С
А
Рефлексия:
Бүгінгі сабақта көздерің арқылы нені меңгердіңдер ?
Бүгінгі сабақта құлақтарың арқылы нені меңгердіңдер ?
Бүгінгі сабақта қолдарың арқылы қандай қызмет атқардыңдар ?
Бағалау.
Үйге тапсырма: Оқулықтан §10, тест тапсырмасын орындау.
