"Ацетилен"

Мауляшева Рамзия Равхатовна

Батыс Қазақстан облысы

Зеленов ауданы

Батурин ЖОББМ

Сабақ тақырыбы: «Ацетилен.»

Сабақтың мақсаты:

Білімділік : Ацетиленнің құрамы,құрылысы,алу әдістері,физикалық және химиялық қасиеттері ,қолданылуы туралы түсінік қалыптастыру.

Дамытушылық : өз бетімен жұмыс жасауға дағдыландыру,шығармашылық қабілеттерін дамыту,еркін сөйлеу мен ойлау қабілеттерін дамыту,

топтық жұмысқа үйрету. Баланың өз білімін оқып пайымдауы , талдауы,ойлануы арқылы шығармашылық деңгейінің дамуына мүмкіндік беру.Пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Тәрбиелік :топ бойынша бірлікке ,жауапкершілікке,іздемпаздыққа тәрбиелеу. ғылыми көзқарасын қалыптастыру.

Сабақтың көрнекілігі : үлестірмелер, шарөзекті модельдер,кестелер «Ацетилен», «Этилен», «Метан» ; слайдтар,флипчарт.

Техникалық құралдар : интерактивті тақта

Күтілетін нәтиже:

1. Ацетиленнің құрамы,құрылысы,қасиеттері ,алу әдістері мен қолданылуымен танысады.

2.Көмірсутектер арасында ажыратады.

3.Оқушылардың ойлау қабілеті ,тіл шеберлігі ,білім деңгейі артады.

4.Ақпараттық коммуникативтік технологияны пайдалана алады.

Сабақтың ұйымдастыру формасы: топтық.

Сабақтың түрі: аралас.

Сабақтың оқыту әдісі: сөздік,көрнекілік,практикалық, «Сын тұрғысынан ойлау» стратегиялары.

Пәнаралық байланыс: информатика,математика,тарих,физика.

Сабақ ұстанымы:

«Естігенімді ұмытамын,

Көргенімді есте сақтаймын,

өз ақыл-ойыммен істегенімді түсінемін»

(Шығыс нақылы)

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі:

• а)Сәлемдесу.

• ә)Оқушыларды түгелдеу.

• б)Тренинг. (Оқушылар шеңбер құрып тұрады.Қолдарында гүл болады.Осы гүлді бір-біріне ұсына отырып, тілек айтады.)

• в)Оқушыларды екі топқа бөлу. Бір топ Алкан деп аталады,екіншісі алкен.

• г)Топ жетекшілеріне бағалау парағын толтыруға тапсырыс беру және әр оқушыға өз-өзін бағалауға парақ беру.

Үй жұмысын тексеру.

Бірінші топқа тапсырма:

Тест жұмысына 10 сұрақ беріледі. А,В,С жауаптары арқылы дәптерлеріңізге белгілеп отырысыздар . Бір бірініздің жауаптарынызды тексеріп ,бағалайсыз.

Бағалау критериялар 9-10- «5», 6-8- «4», 3-5-«3», 1-2-«2»

1.Алкандардың/қаныққан көмірсутектердің/ жалпы формуласы:

А) С_nН_2n+2 В) С_nН_{2n -2} С) С_nН_2n

2. Алкандар жанғанда қандай заттар бөлінеді:

А) СО₂ және Н₂О В) С₂Н₆ С) НСl, НNO₃

3. Қай зат алкенге / қанықпаған көмірсутекке/ жатады:

А) С₃Н₈ В) С₂Н₂ С) С₂Н₄

4.Алкендердегі / қанықпаған көмірсутектердің/ С-С арасындағы байланыс ұзындығы:

А) 0,154 нм, В) 0,134 нм, С) 0,120 нм,

5. Алкендердің құрамында қанша байланыс бар?

А) бір қос байланыс В) екі еселі байланыс С) үш еселі байланыс

6. Алкендердің қарапайым өкілі қалай аталады?

А) пропан В) этилен С) метан

7.Метанның физикалық қасиетіне жатпайды:

А) агрегаттық күйі -газ тәрізді В) иісі бар С) түссіз

8. Қай жылы А.М.Бутлеров органикалық заттардың химиялық құрылыс теориясын ашты:

А) 1861ж В) 1869ж С) 1808ж

9. Органикалық қосылыстардағы көміртектің валенттілігі

А) V В) ΙV С) VΙ

10.Изомерлерде :

А) құрамы бірдей В) құрамы әр түрлі С) қасиеттері бірдей

Жауаптары:

1. А

2. А

3. С

4. В

5. В

6. В

7. В

8. А

9. В

10. А

Екінші топқа тапсырма:

Сәйкестендіру тестісі

1. қаныққан көмірсутектердің жалпы формуласы	А) С3Н8
2. этиленнің формуласы	Б) СnН2n+2
3. Алкандар жанғанда қандай заттар бөлінеді:	В) СnН2n
4. Гомологтық айырмашылық	Г) СО2 және Н2О
5. Органикалық химия деп алғашқы атап кеткен ғылым	Д) СН2
6. пропан	Ж) сутек бөліне жүретін айырылу реакциялары
7. қанықпаған көмірсутектердің жалпы формуласы	З) тетраэдр тәрізді
8. органикалық қосылыстарды зерттеген орыс ғалымы	Е) Берцелиус
9.қаныққан көмірсутектердің молекулаларының пішені	К) С2Н4
10.Дегидрлеу	Л) Бутлеров А.М.

Жауаптары:

1.Б

2. К

3. Г

4. Д

5. Е

6. А

7. В

8. Л

9. З

10. Ж

Бағалау критериялар 9-10- «5», 6-8- «4», 3-5-«3», 1-2-«2»

Ι Қызығушылықты ояту.

Ой қозғау.

1. Есеп шығару.

Берілді: w(C)=92,3%

w(Н)=7,7%

Дн₂ =13

С_х Н_у - ?

жауабы «С₂Н₂»

2. Санжұмбақ:

6-1 , ц , 8-2, 4-1 , и. 6-2, 2-1, 0-1

Жауабы: Ацетилен

Бүгінгі сабақ тақырыбы шықты.Тақтада сабақ тақырыбы жазылады

( флипчарт 1 бет)

ΙΙ Мағынаны тану.

1. ΙNSERT стратегиясы бойынша кесте толтыру.

2. Оқушылар «Ацетилен» туралы өз білетіндерін бірінші ,екінші бағанға нені білгісі келетінің толтырады.

Мен білемін V	Білгім келеді ?	Білдім +	Мені таң- қалдырады !

Оқушыларды сабақтың мақсатымен таныстыру.

Оқулықпен жұмыс.Талқылау.

Жаңа тақырыпты өз бетімен оқиды және тапсырманы орындайды.

№1 тапсырма – Ацетиленнің құрамы, құрылысы және физикалық қасиеттері мен қолданылуы . Зертханалық жұмыс өткізу.Шарөзекті молекула құрастыру.

№1 тапсырма - Ацетиленнің химиялық қасиеттері, алу әдістері мен қолданылуы .

Сұрақтарға қысқаша жазып алу керек.

Мазмұның постер арқылы түсіндіру./10 минут/

Постер қорғау.

Топпен екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалайды .

Алдарыңызға қима қағаздарын қойдым. Сол қима қағаздарына ұсыныс - тілектерінді жазыңыздар.

Жоғарыдағы екі соңғы бағанын толтырындар.Оқушылар өз ойын ортаға салады

(Білдім мені таңқалдырады ) Талқылау. Білгім келеді деген бағананда жазылғандарға жауап алдыныз ба?

Жоғарыдағы екі соңғы бағанын толтырындар.Оқушылар өз ойын ортаға салады

( мені таңқалдырады, мен үшін жаңалық )

ΙΙΙ. Толғаныс.

1. Семантикалық карта толтыру.

sp3

sp2

sp

L=0,154нм

L=0,134 нм

L=0,120 нм

109о28

120о

180о

Газ тәрізді

С2Н4

С2Н2

метан

этилен

ацетилен

Тақтада семантикалық карта ілулі тұрады. Оқушылар өз жауаптарын тексереді.Дұрыс жауаптары шыққанда ,жауабын ашып ,екінші жағында жазылған сөздер оқылады:

«Тәуелсіздік пен жасампаздықтың 25 жылы »

Бұл нені білдіреді?

Тәуелсіздікке қалай қолымыз жетті ?

Осы 25 жыл ішінде қандай жетістіктерге жеттік ?

Енді осыдан әрі еліміздің одан әрі көркеюіне біз өз үлесімізді қалай қосамыз?

2. Венн диаграммасын толтыр.Берілген заттарды салыстыр.

3. Берілген заттарды екі топқа бөліп жаз ( алкандар және алкиндер ) :

С₂Н_{4 ,} С₂Н₆ , С₃ Н₆ , С₃ Н₈ , С₅Н₈ , C₄ Н₈ ,

4.Берілген алкиндердің құрылымдық формуласына сутек атомын көміртектің валенттілігіне сәйкес жаз:

а) С =С -С -С -С - С б) С - С - С - С = С - С

Үйге тапсырма: § 47 (49) № 6 ( Айналуларды орында)

Сабақ соңында топ басшысы бағалау парағын толтырып тапсырады.

Оқушыларды бағалау.

Бағалау парағы бойынша қорытындылау.

Рефлексия.

Стикердегі сауал әдісі.

Не нәрсе оңай болды?

Не нәрсе қиын болды?

Не білгіңіз келеді?

Оқушылардың ойы жасыл жіне сары стикер арқылы көрінеді.

Сабақты қорытындылау.

Сабақ аяқталды.

Сау болыңызǃ