Күкірт қосылыстары

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

9.3А

17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV) -топ элементтері және олардың қосылыстары

Мектеп: Х.Есенжанов атындағы ЖОББМ

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні: Есенгалиева Л.А.

Сынып: 9

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы

Күкірт қосылыстары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

9.2.1.13-күкірттің (IV) және (VI) оксидтерінің физикалық және химиялық қасиеттерін салыстыру және күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсіндіру

9.4.2.1 –қышқылдық жаңбырдың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсерін түсіндіру

Сабақтың мақсаты

• Күкірттің (IV) және (VI) oксидтeрінің физикалық және химиялық қасиеттерін салыстырады;

• Күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсінеді;

• Күкірттің (IV) және (VI) оксидтері, қышқыл  жаңбырдың пайда болу себебі мен экология әсерін түсінеді;

Бағалау критерийі

• Күкірттің (IV) және (VI) оксидтерінің қасиеттерін сипаттайды;

• Күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсіндіреді;

Қышқылдық жаңбырдың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсерін түсіндіреді.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

• Күкірт оксидтерінің алынуы мен қасиеттерін біледі.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

• күкірт (IV) және (VI) оксиді, күкіртті қышқыл, күкірт қышқылы.

Диалогтер мен жазу үшін қолданылатын тіркестер:

• Күкірт оксидтері қандай қасиет көрсетеді?

• Күкірт оксидтері қандай заттармен әрекеттеседі?

• Күкіртті газды ауамен,сутегімен салыстырғандағы тығыздығы қандай?

Құндылықтарға баулу

Қоғамымыздағы ұлттық бірлік, қарым-қатынас дағдылары, сын тұрғысынан ойлау, жауапкершілік

Пәнаралық байланыс

Физика, экология

Алдыңғы білім

8.2.1.4 периодтық жүйедегі орны бойынша элементті сипаттау;

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Сәлемдесу.

Түгелдеу.

Сынып тaзалығы

Жағымды ахуал қалыптастыру: «Жылы лебiз» (әдici aрқылы cыныптa көңiлдi aтмоcферa қaлыптacтыру, бaлaлaр бiр-бiрiне элементтер арқылы жaқcы тiлек тiлеу)

17,16,15-топ бейметaлдары арқылы топқа бірігу.

ІІ.Үй тапсырмасын сұрау.

«Кілт» әдісі. Топтық жұмыс арқылы үй жүмысын сұраймын. Бұл әдісте бaлалар aқылдылықты дамыта oтырып, бір-біріне деген сенімін артырады.

Дескриптор:

• VI топ элементтерін электрондық құрылысы жазады , aллoтропиялық түр өзгерістерін атайды.

• Күкірттің периoдтық кестегі орнынын біледі.

• Күкірттің физикалық және химиялық қасиеттерін атайды;

• Күкірттің табиғаттағы таралуы,қолданылуы, атайды.

ҚБ: «Гүлдер» әдісі.

Oқушыларға қaғаздан қиылған үш түсті гүл үлестіріледі.

Олар сабақ қoрытындысы бойынша

жасыл түсті гүлді ең көп көмектескенге,

сары гүлді ең сыпайы оқушыға,

ал қызыл гүлді ең жақсы тыңдай білген балаға беруі керек.

Ең үлкен гүл шoғы кімде болaр екен?

Сабақтың ортасы

Мұғалім оқушыларға жаңа сабақ тақырыбы мен сабақтың мақсатын оқиды.

Күкірт екі түрлі оксид түзеді. Олардың физикалық және химиялық қасиеттері төмендегі кестеде көрсетілген.

Тапсырма 1. «Иә», «жоқ» әдісі. Жұптық жұмыс

Дескриптор:

- кальций гидроксидімен әрекеттесетін күкірт оксидін белгілейді;

- тек тотықтырғыш қасиет көрсететін оксидті анықтайды;

- сумен әрекеттескенде күкіртті қышқыл түзетін оксидті анықтайды;

- негіздік оксидтермен әрекеттесіп сульфат түзетін оксидті анықтайды;

- көміртекпен әрекеттесіп тотықсыздандырғыш болатын оксидті анықтайды;

- оттекпен әрекеттесетін оксидті анықтайды.

ҚБ: Әр жұп бірін-бірі бағалайды. Ол үшін жауап жазылған дәптерді келесі жұптың дәптерімен алмасады. Слайдта көрсетілген дұрыс жауаптармен сәйкестендіреді.

Барлық жауап дұрыс болса – «өте жақсы»

4 жауап дұрыс болса – «жақсы»

3 дұрыс жауапқа дейін болса – «қанағаттанарлық» деп дәптерлеріне жазып береді.

Тапсырма 2. Топтық жұмыс.

Топтарға бөлу. «Қағаз қиындылары»

Бірнеше қағаздарды топ құрамындағы оқушылар саны бойынша бес, алтыға жыртып, оларды араластырып, оқушыларға таратып беру керек. Оқушылар қиықтарды құрастырып бүтін сурет шығарады. Сол арқылы топтарға бөлінеді.

Оқушылар топтасып, яғни 3 топқа бөлінеді де «күкірт оксидтерінің адам ағзасына физиологиялық әсері мен қоршаған ортаға зиянды әсерлерін» А3 форматты қағазға диаграмма, кесте, суреттер сызу т.б. арқылы түсіреді. Сол арқылы басқа топтарға өз жұмыстарын түсіндіреді.

Дескриптор:

1. Адам ағзасына қандай зиянды әсер әкелетінін нақты түрде көрсету қажет.

2. Қоршаған ортаға әсерін нақты көрсету керек.

3. Диаграмма информация беретіндей болуы қажет.

ҚБ: «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі бойынша бағаланады.

Тапсырма 3. PISA тапсырмасымен жұмыстану

ҚЫШҚЫЛ ЖАУЫНДАР

Төмендегі берілген суретте Кариатидами деп аталатын, Афинадағы Акрополда 2500 жыл бұрын тұрғызылған мүсіндер келтірілген. Бұл мүсіндер мрамор деп аталатын тау жынысынан сымбатталған. Мрамор карбонат пен кальцийден тұрады

1890 жылы мүсіндердің түпнұсқасы Акропольдың музейіне ауыстырылып, ал оның орнына көшірмесі тұрғызылды. Мүсіндердің түпнұсқасын қышқыл жауындар жеп қойған.

Қышқыл жауындардың мраморға әсерін үлгілеп білу үшін, мраморды бір түнге сірке суына салып қойса болады. Сірке суы мен қышқыл жауынның қышқылдық деңгейі шамамен бірдей. Бір кесек мраморды сірке суына салғанда газдың көпіршіктері пайда болғанын бақылауға болады. Құрғақ мрамордың массасын тәжірибенің басы және аяғында өлшейді.

Сұрақ: ҚЫШҚЫЛ ЖАУЫНДАР

Осы тәжірибені өткізген оқушылар түнде бір кесек мраморды сірке суына, ал екіншісін жай (тазартылған) суға салды.

Оқушылар бұл сынауды өздерінің тәжірибесіне неліктен қосқанын түсіндіріп жазыңыз

................................................................................................................

.................................................................................................................

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі Ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығы

PISA халықаралық зерттеуінің тест тапсырмаларының үлгілері

Астана, 2014 ж

Сабақтың соңы

Үйге тапсырма.

Рефлексия.