Сәлемдесу.Бүгін облыстық «Оқушылардың зерттеушілік мәдениетін қалыптастыру» атты форумға хош келдіңіздер. «Оқушылардың зерттеушілік қызығушылық дамытудағы танымдық тапсырмалар » .Білім адамның ішінен шығатын нәрсе емес.сырттай келетін нәрсе.Оқымай білімді боламын дегендер тормен су алғысы келгенмен тең. «Біз қанша білсек сонша нәрсе қолымыздан келеді.Сондықтан да білім –күш» депті ағылшын философы Френсис Бэкон.Өзен қайтсе үлкейеді?Өзіне келіп құйған бұлақтарды бәрін қабылдай берсе.Білімділік те солай құр оқып қана қоймай ,бойына сіңіре білсең ғана білімдар боласын.Сондықтан оқу,үйрену, тыңдау,іздену,талаптану, әрбір өзің құрметтейтін адамның басты бағыты болуы керек.Адам баласы көзімен көріп ,құлақпен естіп,қолмен ұстап,тілмен татып,мұрнымен иіскеп тыстағы дүниеден хабар алады. Топқа бірігу 1 топ:Сынауық 2 топ:Құйғы 3 топ :Стакан 4 топ :Құтыша «Миға шабуыл» Мына эксперименты жасаймыз.(гүлдер ашылу) Нені байқадық ?Қалай ойлайсыздар? Не көрдік? I -Теориялық тапсырмалар Зейінді шоғырландыруға арналған ширату тапсырмалары «Блиц-сұрақтар» әдісі 1 топ :1 Алхимиктер қандай тасты іздеген?(философиялық) 2. Д.И.Менделеев отбасында несінші бала болды? 3. Ең оңай балқитын Ме(Hg) 2 топ:1. Жер бетінде ең көп таралған зат?(су) 2. Зәмзәм суын алу үшін қандай металл пайдаланады? 3.Ең женіл Ме(литий) 3топ :1.Ең қиын балқитын Ме(W) 2.. Лампа шамдағы қолданатын газ?(аргон) 3.Қола құрамындағы элементтер (Cu Zn Sn кейде Pb) 4 топ :1.Жездің құрамы ( Cu -60% ,Zn-40%,) 2.Pb атомдық массасы нешеге тең?(207) 3.Сілті сөзін латыннан аударғанда не білдіреді?(ерігіш ,күйдіргіш) «Монополия әдісі» барлық топтарға ресурстар тарқатылады. Мақсаты :Өтілген тақырыптар бойынша оқушылардың білімін қорытындылау қабілеттерін дамыту.,химия әлеміне саяхат арқылы білімдерін жинақтау,пәнге қызығуын,логикалық қабілеттерін дамыту 1.Орта тұздар дегеніміз не ? 2.Суретті ағылшынша айт 3.Әлсіз электролиттерді ата ? 4. Қандай бейметалды ғалымға ашуға мысық көмектесті?(I) 5. Ғаламшардан келген қонақ элементы судан мекенін тапты?(H) 6.Альфред Нобель 5 үлкен әуесқойлығын атаңыздар ?(медицина, әдебиет,физика,химия,бейбітшілік үшін күрес) 7.I Петр өз кезегінде «Ішкіштігі үшін» деген медаль тағайындалған.Ол қандай металдан жасалған.(темір.Ол шойыннан құйылып адам арақ ішкіштігін мүлдем қойғанша кигізілген) 8.Егер заң бар болса ,оны бұзуші да табылады.Бірақ XIV ғасырда ағылшын патшасы Генрих -4 енгізген бір заңды бұзамын деушілер көп болғанымен ешкім бұза алмаған.Әңгіме қай заң туралы?(Жай металдарды –алтынға айналдыруға қатаң тыйым салған заң) 9.Алғашқы Академик Қаныш Имантайұлы 1899 ж сәуірдің 12 дүниеге келген.Болашаұта әлемге әйгілі болатын академиктің азаң шақырып қойылған аты ?(Ғабдул-Ғани) 10.суретте берілген элементің атауы ағылшынша? 11.+5 ұпай қосылады.Алғашқы металдарды аспан денелеріне байланыстырған.Қай элемент аспан денелерінде бейнеленген.( Au- Күнге ,Ag-Айға,Cu- Шолпан, Fe- Марс, Pb-Сатурн, Sn -Юпитер , Hg-Меркурий ) 12. Қай елде ең таза су бар?(Финляндия) 13Суретті бейнеле?(Тыйым салу жануға ) 14. Компьютер микросхемасында қандай бейметалды қолданады?(Si) 15. Қай бейметалл аллергияны қоздырады?(хлор) 16 Лампашамдағы қолданатын газ?(аргон) 17.Музыкалық пауза 18. Қандай бейметалды ғалымға ашуға мысық көмектесті?(иод) 19.Белгілі автомобиль королі Форд айтқан сөзі: «Егерде болмағанда ... автомобильде болмас еді». Форд қандай элемент туралы айтты.(ванадий) 20 Қай метал майыстырғанда қатты дыбыс шығарады?(индий) 21.Суретті бейнеле ағылшынша 22.Д.И.Менделеев отбасында несінші бала болды? 23.Қай элементтің оксиді ертеден кеміргіштерді өлтіруге қолданылған?( мышьяк оксиді) 24.Музыкалық үзіліс 25.Жаңбыр ,теңіз, өзен және минерал сулардың қайсысынын құрамында қоспа аз? 26.М.В.Ломоносов мамандығың бойынша кімсің деген сұраққа қалай жауап берді?(Мен химикпін) 27.Кальций катионы жалынды қандай түске бояйыды?(кірпіш –қызыл) Гидроксиді 28.Каолиниттің формуласы (Al2O3 *SiO2*H 2O) 29.Музыкалық сәлем 30.Алғашқы академик құрметіне қай қалада және қандай минерал атанған?(сатпаевит) 31. телефонсыз өмір сүре алмайтындар, телефонды өз мүшелеріндей көретіндерді қалай атайды?. (Киборгтар) 32.Суретте не белгіленген? 33.Дистильденген судың pH нешеге тең? (7) 34.Қандай белгі?Не білеміз? 35.Боржоми сусыны қандай орта көрсетеді?(сілтілік) 36.Қандай белгі?(Тыйым салынған белгі) 37.Тассай суы қандай орта ?(бейтарап) 38. Индикаторларды алғаш қышқыл мен сілтіні анықтауға қолданған (Р.Бойль)а 39.Бұл зат туралы не білеміз? 40.Заманауи ұялы телефондардың батареясы алюминий қаңқаға салынған қай металдардың гидроксидінен тұрады?(литий гидроксиді). 41.Өсімдік күлінде кездесетін қосылыс?(калий карбонаты) 42.Иілгіштігі ең жоғары металл(алтын) 43.Карбонат ионын анықтайтын реактив?(қышқылдар) 44.Лакмус қышқылдық ортада қандай түске боялады?(қызарады) 45.(+5)Не себептен дәрілер көп мөлшерде өсімдіктерден алынады?(естеріңізде болса өсімдіктердің табиғатта 250 мыңдай түрі бар,ал жануарлардың түр саны 5 млн нан 10 млн дейін есептеледі.Өсімдіктер бір жерде қозғалмай өсетіндіктен тіршілік үшін күреседі.Олар өз мүшелерінде ,ұлпаларында әр түрлі химиялық заттар түзеді.Бұл заттар оларды шөп қоректі жануарларға жеуге жарамсыз ,кейде ұлы етеді және әр түрлі табиғи жағдайлардан суық ,құрғақшылық ,ылғал ,ыстықтардан сақтайды) 46.Химияның наны химияның қаны қай қышқыл ? 47.Галоген иондарды анықтайтын реактив?( 48Ащы миндальдың иісі шығатын улы газ?(Циан сутегі) 49.суретті бейнеле 50.Металдардың металдағы ерітіндісі (құйма) 51 прямо 52.Адамның шаштың ағаруы қай құбылысқа жатады?(химиялық) Зейінді шоғырландыруға арналған ширату тапсырмалары арқылы жеке тұлғаның кез келген жағдайындағы мәселені ойлап, зерттеп, қорытып, өз ойын жеткізе алуы. Оқушы оқып оны есте сақтау емес, керісінше терең ойлау арқылы тың идеялар ойлап табуы мүмкін.Сонымен бірге ізденумен қатар сөз саптау мәдениеті қоса қалыптасады. Ашық сұрақтарға жауап арқылы ішкі уәж оянады, дербес іс- әрекеттің артуы,ойлаудың белсенді болуы байқалады.Логикалық ойлау жүйеліліігі дамиды. 2 әдіс «Chain game» - acidic, basic, neutral solutions and make chains (acidic solutions chain, basic divide into three groups - classify given compounds as solutions chain and neutral solutions chain) Барлық топтарға заттардың формулалары таратылады.Сол бойынша ерітіндінің ортасын анықтап шыңжыр жасайды. II Практика алаңы 1.Кейбір ерітінділердің ортасын әмбебап индикатор көмегімен анықтау. 1.Спрайт сусыны .2.Сусабын .3. сірке қышқылы.4.Әйнек жууға арналған сұйықтық 5.Су..6.Ас содасы.7.Мандарин.8.Лимон.9.Сүт.Барлығын индикатор қағазымен және әмбебап индикаторымен тексеремін.Зерттелетін заттардың түсін ,ортасын және pH мәнін табады. 2.Мына жолаушылар қайсысы қай поездға отыру керек? Неліктен? Жауабы : AlCl3; NH4Br –гидролизденгенде қышқылдық орта көрсетеді. Ал, K2SiO3; Na2S- сілтілік орта көрсетеді. NaCl-бейтарап орта көрсетеді. Сондықтан күлгін поездың жолаушысы. Поезд түстері лакмус индикаторының қышқыл, сілті және бейтарап ортадағы түсімен сәйкес келеді. Рефлексия «Олимпиадалық рефлексия » |