Просмотр содержимого документа
«Табиғатты ғылыми тұрғыдан тану әдістері»
Күні:
Сынып: 5
Сабақтың тақырыбы:§2.Табиғатты ғылыми тұрғыдан тану әдістері
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:Оқушыларғатабиғатты оқып үйрету туралы және тәсілдері мен табиғат танушылардың қағидаларын білу. Әр түрлі білім көздерімен оқушылардың білімдерін тереңдету.
Дамытушылық:Оқушының тез қабылдауына жол ашу, ой қиялына ерік бере отырып, өз пікірін айтуға, қорытынды шығаруға төселдіру, теориялық білімін, зейінін дамыту, табиғатты бақылау әрі тамашалауға зейінін бұру;
Тәрбиелік: Оқушылардың логикалық ойлау мәдениетін қалыптастыру, даралық қабілетін сезіндіру, руханилыққа тәрбиелеу, табиғатты сүюге баулу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ. Сабақтың әдісі:Дамыта оқыту, сұрақ — жауап, ойын элементтері, шығармашылық әдіс, талдау. Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру:
Үй тапсырмасын сұрау:
Өткен сабақты пысықтап, оқушыларға өткен сабақ бойынша сұрақтар қою
III. Үй тапсырмасын бекіту сұрақтары:
Сұрақ – жауап арқылы сұрау.
Жаратылыстану пәні нені үйретеді?
Ғарыштық денелер дегеніміз не?
Ғарыштық денелер туралы ғылым қалай аталады?
Органикалық заттарға не жатады?
Бейорганикалық заттар дегеніміз не?
Табиғат құбылыстары дегеніміз не?
Жаңа сабақ:
Оқушыларға Қазақстан табиғатының көріністерін бейнелейтін суреттерді көрсету арқылы, табиғаттың көркемдігін, таңғажайыптылығын айту. Оларды күнделікті өмірде байқамай, тек саяхатқа шыққанда ғана тамашалайтындығымыз өкінішті екендігін айту. Ал ежелгі адамдар табиғаттың белгілі бір маусымдарға байланысты өзгеретіндігін байқаған. Алғашқы адамдар аң аулауға шығып, олардың тіршілік ететін аймағын және жүріс — тұрысын үйренгендігін түсіндіру.
2.Табиғатты оқып үйренудің бірнеше әдістері бар. Оның біріншісі – бақылау.Алғаш ұшып келетін құс – Наурызек, алғаш өсіп шығатын гүл – Бәйшешек көктем хабаршылары болса, құстардың қайтуы – күннің суып, қыстың келетінің білдіреді. Күннің қызара батуы ертеңгі күннің жылы болатындығын, тауық биікте қонақтаса жауын жауады, қоқиқаз былтырғы ұясын жөндемей жұмыртқаласа, жазда құрғақшылық болады, егер керісінше жөндеп биіктететін болса жаз жаңбырлы болады деп болжаған ата — бабаларымыз. Ол көп жылдық бақылаудың жемісі екендігін түсіндіру.
Күнделікті ауа райын теледидар, радио арқылы тыңдаудың өзі бақылаудың нәтижесіне жатады.Оларарнайыаспап — құралдарарқылыіскеасады.
Монокуляр құралын көрсету. Құрылысымен таныстыру. Монокуляр арқылы күнді бақылайды.
Бақылау өлі табиғатты бақылау, жануарларды бақылау, өсімдіктерді бақылау, адамдардың еңбек етуін бақылау сияқты жекелей қарастыруға болатындығын баяндау.
3.Екінші әдісіне тәжірибе (эксперимент)жасау жатады. Ол әдіс зертханада жасалынатындығын түсіндіру. Мысал ретінде: қыздыру, суытуды сипаттау.
4.Келесі әдіске – өлшеужатады. Өлшеу арқылы адамдар көптеген денелердің көлемін, ауданын, арақашықтығын анықтайды. Бұл әдіс арнайы құрал — жабдықтарды қажет ететіндігін түсіндіру.
Атмосфералық қысымды Барометр – анероиддеп аталатын құралдың көмегімен өлшейді.
Барометр — анероид құралын көрсету, құрылысын түсіндіру.
Корпус; 2. Гофрирленген қорапша; 3. Шыны қақпақ; 4. Көрсеткіш шкала; 5. Металл пластина.
Желбағар – желдің бағытын көрсетеді. Желбағардың суреттерін көрсету, құрылысын түсіндіру.
Анемометрменжелдің күшін анықтайды. Анемометр суреттерін көрсет, құрылысын түсіндіру, заманауи үлгілерімен таныстыру.
5.Табиғаттанушыларға (натуралистер) арналған сегіз қағиданы түсіндіру. Олар: 1. Шыдамдылық, 2. қырағылық, 3. нақтылық, 4. топтасып жұмыс жасау, 5. қолжазба, 6. коллекция жинау, 7. бақылау дағдысы, 8. қорыту, 9. саралау, 10. сұрақ қою.
Сабақты бекіту сұрақтары:
1 — тапсырма. Оқулықтағы сурет бойынша оқушылардың білімін пысықтау. Сұрақ қою. Жауап алу. Оқулықпен жұмыс істеу.
2 — тапсырма.Ребусты шешу.
[бақшаның суреті]Ш = Ы
[балық аулайтын аудың суреті] А = Л
[тәждің суреті] және [ірімшіктің суреті],,,,, [иненің суреті],, + БЕ
Қорытынды:
Оқушыларға түсіндірілген сабақ бойынша сұрақтар қойылады.
Сұрақтар:
Табиғатты оқып үйренудің неше әдісі бар? Оларды ата?