Тақырыбы: Сабақта оқушыларды экологиялық мәдениетке тәрбиелеу.
«Ой-өрісі дамыған, білімді, экологиялық мәдениетті тулғаны қалыптастыру жаңа ғасырдың күн тәртібінде тұрған басты талабы».
Н. Ә. Назарбаев.
Мақсаты: Экологиялық білімдер жүйесіне талдау жасалынып, оны сабақ үрдісінде ұтымды пайдалана отырып, экологиялық білім беру мен мәдениетке тәрбиелеу қарастырылады.
Экологиялық білім мен тәрбие жас жеткіншектердің экологиялық санасының дамуын қамтамасыз етіп, жеке тұлғаның экологиялық мәденетінің негізін қалайды. Барлық пәндерді экологиямен байланыстырып, пәнаралық байланыста жүргізілуі керек. География негізгі экологиялық мәселелерді ашу мен шешу жолдарын жан-жақты сипаттауда жаратылыстану пәндерінің ішінде ерекше орын алады. Экологиялық білім — экологиялық тәрбие — экологиялық мәдениет — экологиялық сана — жалпы халықтық міндет. Сабақта экологиялық білім берудің бірнеше әдіс тәсілдерін; табиғаттағы көркемдікті сезіне білуге үйрету; қоршаған ортаның әдістерін байқау, Сабақтарымда экологиялық білім мен тәрбие беруде мақсатыма жету үшін негізге аламын;
1. Оқушыға экологиялық білім туралы ой саламын.
2. Жеке өз бетінше ізденушілікке бағыттай отырып проблеманы шешу жолдарын өз бетінше қарастыруға негіздеймін.
3. Бір бірімен диалог жасатамын
4. Зерттеушілік қабілетін дамытамын.
5. Оқушы пікірін соңына дейін тыңдаймын.
Элемде, Қазақстанда болып жатқан экологиялық проблемаларды оқушы өзі түсініп білу үшін өздігінен білім алуға оқушыны негіздеу басты талап. Тақырыпты ізденіп, түрлі ақпарат көздерінен өзі ашуға дағдыландыру қажет. Тақырыпты ізденуге үйрету үшін оқушыларға экологиялық хабарламаларды жан-жақты кеңейтілген түрде беру; оқушылардың ойлай білу жүйесін қалыптастыру және оған экологиялық тұрғыдан қорытынды жасай білу; іздену мен ғылыми-зерттеу жұмыстарының элементтерін меңгерту, экологиялық мәселелерді шешуде дұрыс шешім қабылдау; жергілікті экологиялық проблемаларды шешуде оқушылардың тәжірибелік іс-әрекеттерін дағдыландыру. Мектепте экологиялық мәселелерді танып білуде тиімді әдіс түрі экологиялық мәселелерді ортаға салып талқылау арқылы пікір алмастыру, танымдық ойындар, ғылыми конференциялар өткізу, эколог мамандармен кездесу, экологиялық мазмұндағы қабырғалық материалдарды жинаут.б. Осы тәсілдер арқылы жоғарыда аталып көрсетілгендей еліміздегі экологиялық жағдайлар кейбір жерлеріміздің экологиялық апат аймағына айналуы, экологиялық тәрбиеге байланысты, әр түрлі табиғат қорғау туралы заңдарға талдау жасау, бұл мәселенің бірден пайда болмағанын, оның қоғам дамуы барысында адам мен табиғаттың қатынасы негізінде пайда болып, қазіргі кезеңде аса маңызды, дүние жүзіндегі мәселеге айналып отырғандығын оқушының түсінгені маңызды.
География – қоршаған ортадағы табиғаттың құрамдас бөліктерін зерттейтін, оны іс жүзінде пайдалану жолдарын көрсететін ғылым екендігі белгілі. География сабағында оқушылардың қоршаған табиғи құбылыстары мен заттары туралы, олардың өзара байланыс заңдылықтары туралы түсініктерін қалыптастыруға көмектесіп, өмірге деген қызығушылықтарын арттырады. Қоршаған ортаға тікелей бақылау жасауға мүмкіндік береді. Ол туған жер табиғатын, оның байлықтарын, даму заңдылықтарын, халқы мен шаруашылық түрлерін және олардың байланыстарын ұғынуға көмектеседі. Әр бала өзін қоршаған ортаның құрлысын, оның ерекшеліктерін, заңдылықтарын бұзбай сақтау жолдарын, табиғатты қорғаудағы өзінің жауапкершілігін білуге міндетті. Экологиялық тәрбиенің мақсат-міндеті жас ұрпаққа өзі мекен еткен табиғи ортаның әсемдігін, мөлдірлігін, тұнық ауасын бұзбауға, үйлесімділігін сақтауға, қамқорлықпен, жанашырлықпен, мейірімділікпен, сезімталдықпен қатынас жасауға тәрбиелеу. Жас ұрпаққа табиғатты қорғау мен байлығын асырап етпеудің ғылыми негіздерінің басты заңдылықтарын үйрету. Адам өз бойындағы адамгершілік асыл қасиеттерін туған жерінің табиғатымен, өскен ортасымен байланыстырады. Оқушылардың экологиялық тәрбиелілігін қалыптастыруға бағытталған сыныптан тыс жұмыстардың ішінде экологиялық апталықтың орны ерекше, себебі экологиялық білім беру жүйесінде апталықтар ерекше міндеттерді атқарады да оқушылар ат салысып қатысады. Экологиялық білім мен тәрбие беру;
біріншіден, табиғат пен қоғам арасындағы қарым-қатынасты қалыптастырады;
екіншіден,экологиялық мәдениетті дамыту;
үшіншіден, қоршаған ортаны қорғауда белсенді бағытты ұстау және алған білімді тәжірибе жүзінде іске асыруға көмектеседі. Күн өткен сайын экологиялық проблемалар көбейіп, оларды шешу жолдарықиындай түсуде. Олай болса, экологиялық білім беруді жолға қоюбүгінгі күннің басты талабы. Экологиялық жағдай, оның жүргізілуі үздіксіз қадағаланып отырса, егеменді еліміздің өркениетті елдер қатарына қосылып, табиғатымыздың қайтақалпына келуіне үлес қосатын, бүгінгі мектептегі оқушылар экологиялық мәдениеті қалыптасқан, экологиялық сауатты азаматтар болып шығары сөзсіз.
Сондықтан да, жоғарыда айтылған экологиялық проблемаларды жүзеге асыру жеке адамның ғана емес, қоғам мен мемлекеттің де міндеті болмақ.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Доклад урока по географии»
Астана қаласы
№67 гимназия
география пәнінің мұғалімі
Серікбай Алмара Ғабдолқызы
Тақырыбы: Сабақта оқушыларды экологиялық мәдениетке тәрбиелеу.
«Ой-өрісі дамыған, білімді, экологиялық мәдениетті тулғаны қалыптастыру жаңа ғасырдың күн тәртібінде тұрған басты талабы».
Н. Ә. Назарбаев.
Мақсаты: Экологиялық білімдер жүйесіне талдау жасалынып, оны сабақ үрдісінде ұтымды пайдалана отырып, экологиялық білім беру мен мәдениетке тәрбиелеу қарастырылады.
Экологиялық білім мен тәрбие жас жеткіншектердің экологиялық санасының дамуын қамтамасыз етіп, жеке тұлғаның экологиялық мәденетінің негізін қалайды. Барлық пәндерді экологиямен байланыстырып, пәнаралық байланыста жүргізілуі керек. География негізгі экологиялық мәселелерді ашу мен шешу жолдарын жан-жақты сипаттауда жаратылыстану пәндерінің ішінде ерекше орын алады. Экологиялық білім — экологиялық тәрбие — экологиялық мәдениет — экологиялық сана — жалпы халықтық міндет. Сабақта экологиялық білім берудің бірнеше әдіс тәсілдерін; табиғаттағы көркемдікті сезіне білуге үйрету; қоршаған ортаның әдістерін байқау, Сабақтарымда экологиялық білім мен тәрбие беруде мақсатыма жету үшін негізге аламын;
1. Оқушыға экологиялық білім туралы ой саламын.
2. Жеке өз бетінше ізденушілікке бағыттай отырып проблеманы шешу жолдарын өз бетінше қарастыруға негіздеймін.
3. Бір бірімен диалог жасатамын
4. Зерттеушілік қабілетін дамытамын.
5. Оқушы пікірін соңына дейін тыңдаймын.
Элемде, Қазақстанда болып жатқан экологиялық проблемаларды оқушы өзі түсініп білу үшін өздігінен білім алуға оқушыны негіздеу басты талап. Тақырыпты ізденіп, түрлі ақпарат көздерінен өзі ашуға дағдыландыру қажет. Тақырыпты ізденуге үйрету үшін оқушыларға экологиялық хабарламаларды жан-жақты кеңейтілген түрде беру; оқушылардың ойлай білу жүйесін қалыптастыру және оған экологиялық тұрғыдан қорытынды жасай білу; іздену мен ғылыми-зерттеу жұмыстарының элементтерін меңгерту, экологиялық мәселелерді шешуде дұрыс шешім қабылдау; жергілікті экологиялық проблемаларды шешуде оқушылардың тәжірибелік іс-әрекеттерін дағдыландыру. Мектепте экологиялық мәселелерді танып білуде тиімді әдіс түрі экологиялық мәселелерді ортаға салып талқылау арқылы пікір алмастыру, танымдық ойындар, ғылыми конференциялар өткізу, эколог мамандармен кездесу, экологиялық мазмұндағы қабырғалық материалдарды жинаут.б. Осы тәсілдер арқылы жоғарыда аталып көрсетілгендей еліміздегі экологиялық жағдайлар кейбір жерлеріміздің экологиялық апат аймағына айналуы, экологиялық тәрбиеге байланысты, әр түрлі табиғат қорғау туралы заңдарға талдау жасау, бұл мәселенің бірден пайда болмағанын, оның қоғам дамуы барысында адам мен табиғаттың қатынасы негізінде пайда болып, қазіргі кезеңде аса маңызды, дүние жүзіндегі мәселеге айналып отырғандығын оқушының түсінгені маңызды.
География – қоршаған ортадағы табиғаттың құрамдас бөліктерін зерттейтін, оны іс жүзінде пайдалану жолдарын көрсететін ғылым екендігі белгілі. География сабағында оқушылардың қоршаған табиғи құбылыстары мен заттары туралы, олардың өзара байланыс заңдылықтары туралы түсініктерін қалыптастыруға көмектесіп, өмірге деген қызығушылықтарын арттырады. Қоршаған ортаға тікелей бақылау жасауға мүмкіндік береді. Ол туған жер табиғатын, оның байлықтарын, даму заңдылықтарын, халқы мен шаруашылық түрлерін және олардың байланыстарын ұғынуға көмектеседі. Әр бала өзін қоршаған ортаның құрлысын, оның ерекшеліктерін, заңдылықтарын бұзбай сақтау жолдарын, табиғатты қорғаудағы өзінің жауапкершілігін білуге міндетті. Экологиялық тәрбиенің мақсат-міндеті жас ұрпаққа өзі мекен еткен табиғи ортаның әсемдігін, мөлдірлігін, тұнық ауасын бұзбауға, үйлесімділігін сақтауға, қамқорлықпен, жанашырлықпен, мейірімділікпен, сезімталдықпен қатынас жасауға тәрбиелеу. Жас ұрпаққа табиғатты қорғау мен байлығын асырап етпеудің ғылыми негіздерінің басты заңдылықтарын үйрету. Адам өз бойындағы адамгершілік асыл қасиеттерін туған жерінің табиғатымен, өскен ортасымен байланыстырады. Оқушылардың экологиялық тәрбиелілігін қалыптастыруға бағытталған сыныптан тыс жұмыстардың ішінде экологиялық апталықтың орны ерекше, себебі экологиялық білім беру жүйесінде апталықтар ерекше міндеттерді атқарады да оқушылар ат салысып қатысады. Экологиялық білім мен тәрбие беру;
біріншіден, табиғат пен қоғам арасындағы қарым-қатынасты қалыптастырады;
екіншіден,экологиялық мәдениетті дамыту;
үшіншіден, қоршаған ортаны қорғауда белсенді бағытты ұстау және алған білімді тәжірибе жүзінде іске асыруға көмектеседі. Күн өткен сайын экологиялық проблемалар көбейіп, оларды шешу жолдарықиындай түсуде. Олай болса, экологиялық білім беруді жолға қоюбүгінгі күннің басты талабы. Экологиялық жағдай, оның жүргізілуі үздіксіз қадағаланып отырса, егеменді еліміздің өркениетті елдер қатарына қосылып, табиғатымыздың қайтақалпына келуіне үлес қосатын, бүгінгі мектептегі оқушылар экологиялық мәдениеті қалыптасқан, экологиялық сауатты азаматтар болып шығары сөзсіз.
Сондықтан да, жоғарыда айтылған экологиялық проблемаларды жүзеге асыру жеке адамның ғана емес, қоғам мен мемлекеттің де міндеті болмақ.
Астана қаласы
№67 гимназия
«Білім берудің инновациялық стратегиясы – мемлекеттің, қоғамның және жеке тұлғаның тұрақты даму факторы» тақырыбындағы тамыз кеңесінің пәндік секциясы
БАЯНДАМА
Тақырыбы: Сабақта оқушыларды экологиялық мәдениетке тәрбиелеу.
