Сыныбы: 7 «?», «В»
П?н атауы: Материктер мен м?хиттар географиясы.
Саба?ты? та?ырыбы: Жер бедері мен пайдалы ?азбалары.
Саба?ты? ма?саты: Солт?стік Америка материгіні? жер бедері жайлы ма?л?мат алу, оны? ?зіндік ерекшеліктері мен пайдалы ?азбаларыны? т?рлерін аны?тауда картамен ж?мыс жасау, ?ызы?ушылы?тарын арттыру,ойлау ж?не есте са?тау ?абілеттерін дамыту, ?з ойын еркін айту.
К?тілетін н?тиже: Солт?стік Америка материгіні? жер бедері жайлы ма?л?мат алады, оны? ?зіндік ерекшеліктері мен пайдалы ?азбаларыны? т?рлерін аны?тауда картамен ж?мыс жасайды, ?ызы?ушылы?тары артады, ойлау ж?не есте са?тау ?абілеттері дамиды, ?з ойын еркін айтады.
Кіріктірілген модульдер: О?ыту мен о?уда?ы жа?а т?сілдер, Сыни т?р?ыдан ойлау?а ?йрету, О?уды бас?ару ж?не к?шбасшылы?,О?Б ж?не ОБ, О?ушыларды жас ерекшелігіне с?йкес о?ыту, АКТ-ды пайдалану.
Негізгі дерек к?здер: Флипчарт, маркер, ?ыр?ыл?ан суреттер, с?ра?тар жазыл?ан ?лестірмелер, А4 ?а?азы, стикер, физикалы? карта, кескін карта, т?рлі-т?сті ?алам, о?улы?, желім.
?олданылатын ?діс-т?сілдер: «Ми?а шабуыл»,«Кубизм» ?дісіні? бір элементі, с?ра?-жауап, «Веер» ?дісі, сергіту с?ті, кері байланыс.
Саба?ты? кезе?дері
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыларды? іс-?рекеті
?йымдастыру кезе?і
?зін-?зі реттеу
Сынып?а кіріп, о?ушыларды жылы ж?збен ?арсы алу, с?лемдесу, т?гелдеу. Атмосфералы? ахуал орнатуда о?ушыларды? назарын саба??а аудару.
О?ушылар с?лемдеседі, т?гелденеді. О?ушыларды? назарлары саба??а ауады.
?й тапсырмасы
С?ра?-жауап
?й тапсырмасы бойынша с?ра??а-жауап алу:
1. Солт?стік Американы? жалпы жер ауданы ж?не нешінші орынды алады?
2. Д?ние ж?зіндегі аса ?зын тау ж?йесі, оны? ?зынды?ы.
3. Д?ние ж?зіндегі е? ?лкен арал, оны? ауданы.
4. Д?ние ж?зіндегі е? ?зын жер асты ??гірі, оны? ?зынды?ы.
5. Д?ние ж?зіндегі е? ?лкен тау м?зды?ы, оны? ?зынды?ы.6. Д?ние ж?зіндегі ірі м?зды?-тектоникалы? к?лдер белдеуі материкті? ?ай б?лігіне дейін созылып жатыр?
7. Солт?стік Америка мен О?т?стік Американы б?ліп т?р?ан су б?лігі мен ?оршап жат?ан м?хиттарды ата.
8. Солт?стік Америка таби?атыны? ерекшелігі неде?
9. Христофор Колумбты? аш?ан жа?алы?тары мен зерттеген айма?тары.
10. Америго Веспуччи туралы не білесі?, ?андай кітап жаз?ан?
11. Джон Кабот деген кім? ?андай жа?алы? аш?ан?
12. Орыс саяхатшылары ашып зерттеген айма?тары ж?нінде айтып бері?дер.
13. Руал Амундсен туралы не білесі?дер?
14. Солт?стік Американы? шеткі н?ктелерін ата?дар.
?й ж?мысын ?орытындылау.
О?ушылар ?й тапсырмасы бойынша ?лестірмелі с?ра?тар?а жауап береді.
?й ж?мысын ?орытындылайды.
1)24,2 млн.км2, ?шінші орынды алады
2)Кордильера, 9000 км, е? енді
б?лігі – 1600 км те?
3)Гренландия аралы, оны? ауданы
2 млн. 176 мы? км2
4)Флинт-Мамонт Аппалач тауыны? о?т-шы? орналас?ан, ?зынды?ы – 500 км
5)Аляска жотасында орн-н Хабборт м?зды?ы, ?зынды?ы – 145 км
6)Кордильер тауыны? солт-шы? Аппалач тау-? етегіне дейін соз.жат.
7)Бат Тыны?, шы? Атлант, солт-шы? Гренландия аралы, СА материгіні? ??рамына енеді, о?т-бат Жа?а Зеландия аралы
8)ОА ауданы ?лкен, Еуразия, Африка кейінгі 3-ші орынды алады, д.ж аса ?зын тау ж?йесі орн-н, т.б.
Топ?а б?лу
О?ушыларды материк атымен топ?а б?лу:
1-топ: «Африка»
2-топ: «Аустралия»
3-топ: «Антарктида»
4-топ: «О?т?стік Америка»
5-топ: «Солт?стік Америка»
О?ушылар 5 топ?а б?лінеді.
Сергіту с?ті
Саба? барысында о?ушылар?а бір пара??а ?зіні? к??іл-к?йін келтіретін сурет салады: суретте олар адамны? бет-?лпетін, я?ни ?здеріні? бейнесін келтіруі керек (м?селен к?ліп немесе езу тартып т?р?ан, ?аба?ын т?йіп т?р?ан, бейтарап, т.б), таби?ат ??былыстары ар?ылы к?рсетуге болады, жар?ырап к?н шы?ып т?р, аспанды б?лт торла?ан, жа?быр немесе ?ар жауып т?р, т.с.с.
О?ушылар саба? барысында жа?сы к??іл-к?йде отыр?андарын суреттеу ар?ылы білдіріп, сергіту с?тін жасайды.
Жа?а саба?
Мазм?нын ашу
?ызы?ушылы?ын арттыруда о?ушылар?а «Ми?а шабуыл» бірнеше с?ра?тар ?ою ар?ылы жа?а та?ырыпты? мазм?нын ашу:
1) Солт?стік Американы? е? биік н?ктесі орналас?ан тау ж?йесі. (Кордильер)
2) Солт?стік Американы? е? биік н?ктесіні? шы?ы.
(Мак-Кинли, 6193 м)
3) Солт?стік Америка мен О?т?стік Америка материктерін не жал?астырады? (Панама каналы)
4) Солт?стік Американы ?оршап т?р?ан су б?ліктері. (Тыны?, Атлант, Солт.м?зды м?хиттары, Гренландия, Жа?а Зеландия аралдары, архипелаг аралдары)
О?ушылар ?ойыл?ан с?ра?тар?а жауап беруде жа?а та?ырыпты? мазм?нын ашады.
Негізгі б?лім
М??алім с?зі:
Сыналатын та?ы бір келді кездері?,
Несібе?нен к?рерсі? енді ?здері?.
?андайда?ы с?ра?тар кезіксе де,
Е? бастысы ?зі?де болсын т?зім. (с?ттілік тілейді.)
«Кубизм» ?дісіні? бір элементі бойынша та?ырып?а байланысты топтар?а тапсырма беру.
1. Солт?стік Америка туралы (суреттеу)
2. Солт?стік Америка мен О?т?стік Американы? жер бедеріні? ??састы?ы мен айырмашылы?ы (салыстыру)
3. Солт?стік Америка жер бедеріне м?з басуыды? ?сері (талдау)
4. Солт?стік Американы? пайдалы ?азбаларыны? орналасу жа?дайы (?олдану)
5. Солт?стік Америка тауларыны? орналасу жа?дайы (д?лелдеу).
Постермен ж?мыс жасау.
Топ арасынан бір о?ушы кубикті ла?тырады, айналып т?скен беттегі сан бойынша тапсырма беріледі. Топтасып талдайды, постерге т?сіріп, ?з д?лелдерін келтіріп ?ор?айды.
О?ушыларды? с?йлеу ?абілеті артады, жа?а ?ырларынан к?рінеді.
Саба?ты бекіту
«Веер» ?дісі бойынша таным ?рекеті ?дерісінде ?арым-?атынас шеберлігін танытуда саба?ты ?орытындылау.
О?ушылар жа?а саба?тан білгендерін, с?ра?тар дайындап пара??а жазады, топтар бір-бірімен ауысып жауап береді. Саба?ты ?орытындылайды.
?йге тапсырма
?йге: Солт?стік Американы? жер бедері мен пайдалы ?азбалары та?ырыбын о?у.
Физикалы? карта мен о?улы? м?тінін пайдаланып, кескін карта?а ірі тау жоталары мен жазы?тарды? аттарын белгілеп, онда?ы басты пайдалы ?азбаларды шартты белгілермен к?рсетіп, орындап келу
О?ушылар д?птерлері мен к?нделіктеріне жазып алады.
Кері байланыс
Стикерге б?гінгі ?тілген саба??а кері байланыс жаздыру.
О?ушылар т?мендегі кестедегі с?ра??а кері байланыс жазады.
- Саба? ?нады ма, несімен
?нады?
- ?ай орталы?та ?иын болды?
- Е? ?ызы?ты орталы? ?андай
болды?
- Т?сінбеген жерлері? ?ай
т?стаболды?
Ба?алау
Алдын ала ба?алау пара?шалары беріледі. ?зін-?зі ж?не топта ?зара ба?алату.
О?ушылар ?зін-?зі ж?не топта ?зара ба?алайды.