Механикалық тербеліс кезіндегі энергияның түрленуі

Сабақ тақырыбы: §26. Механикалық тербеліс кезіндегі энергияның түрленуі

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Механикалық тербеліс кезіндегі энергияның түрленуін түсіндіру. Энергияның сақталу заңын меңгерту.

2. Дамытушылық: Оқушылардың танымдық көзқарастарын жетілдіріп, белсенді жұмыс жасау қабілеттерін дамыту.

3. Тәрбиелік: Оқушыларды жаңа териялық материалдарды оқу барысында белгілі бір нәтиже көрсету.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру, практикалық және тірек-сызбалармен жұмыс.

Пәнаралық байланысы: метематика, химия.

Көрнекіліктер: плакаттар, тірек-сызбалар, карточкалар.

Сабақ барысы:

1. Психологиялық дайындық.

.

Тербелмелі қозғалысты сипаттайтын негізгі шамалар

2. Үй тапсырмасын тексеру. (Тірек-сызба бойынша жауап беріңдер).

Тербеліс периоды

Тербеліс жиілігі

Тербеліс амплитудасы

Дене қозғалысы толығымен қайталанып отыратын ең аз уақыт аралығы

Бірлік уақыт ішіндегі тербелістер саны

Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні

(с)

(1/с)

(м)

3. Жаңа сабақ:

1) Тірек-сызба бойынша түсінік беру.

1

Механикалық энергия: қозғалыс барысында материялық нүктенің күйі үздіксіз өзгеріп, нүкте бір күйден екінші бір күйге өтіп отырады. Осы дененің немесе материялық нүктенің механикалық күйін сипаттайтын шама.

-тірек-сызба

Кинетикалық энергия: қозғалып келе жатқан дене энергиясы.

Потенциялдық энергия: денелердің өзара әрекеттесуіне немесе дене бөлшектерінің өзара орналасуына байланысты болатын энергия.

немесе

Толық энергия:

2-тірек-сызба

Механикада тербелістер деп дененің бірдей уақыт аралығындағы дәлме-дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысын айтады.

Ығысуға пропорционал және оған қарама-қарсы бағытталған күштің әрекетінен болатын механикалық тербелістер гармоникалық (өшпейтін) тербелістер деп аталады.

Уақыт өткен сайын амплитудасы азайып отыратын тербелістер өшетін тербелістер деп аталады.

4. Сабақты қорыту.

1-сурет бойынша тірек-сызбаларды толтыру.

X

А

;

, (м)

;

0 t, (c)

-А

;

+

Өлшем бірліктері:

Дж=Дж + Дж

2-тест тапсырмалырын орындау.

1. Уақыт өткен сайын амплитудасы азайып отыратын тербелістер –

А) өшетін тербелістер В) гармоникалық тербелістер С) өшпейтін тербелістер

2. Дененің тепе-теңдік күйінен ең үлкен ығысуының мәні-

А) тербеліс периоды В) тербеліс амплитудасы С) тербеліс жиілігі

1. 10 секундта 5 рет тербеліс жасайтын механикалық тарбелістің периоды қандай?

А) 5 с В) 0,2 с С) 2 с

4. Механикалық тербеліс кезінде энергияның жалпы мөлшері-

А) артады В) өзгермей сақталады С) кемиді

5. Механикалық тербеліс кезіндегі потенциалдық энергияның шамасы неге тәуелді?

А) периодқа В) жиілікке С) амплитудаға 1. А 2. В 3. С 4. В 5. С

5. Үйге тапсырма: Оқулықтың 94-бетіндегі дайындық сұрақтары

6. Бағалау.

0000000000000000000000000000000000000000000000000000