Блум сұрақтары арқылы өткен тақырыптарды қайталау жүргізіледі. Жәй сұрақтар: Атом деген не? Атом ядросы деген не? Оның заряды қандай? Атом бөліне ме? Анықтау сұрақтары: Атом бөлінсе, оның құрамы қандай? Оның құрамындағы бөлшектер қалай зарядталған? Практикалық сұрақтар: Атом ядросының зарядын қалай есептеуге болады? Кез келген химиялық элементтің бір атомының зарядын есепте. Түсіндірме сұрақтары: Не себептен атомның ядролық үлгісі «атомның планетарлық моделі» деп аталған? Шығармашылық сұрақ: Атом ядросын зерттеудің маңызы қандай? Бағалау сұрағы: Атомның өз ядросынан ерекшелігі қандай? Оқушылар бейнероликтен көрген әсерін, осы бейнеролик бойынша қойылған мұғалімнің түрткі сұрақтарына жауап береді. бұрыннан білетін білімдеріне шолу жасайды, еске түсіреді. Атом ядроларының жалпы сипаттамалары Кез келген химиялық элеметтің атомдық ядросы оң зарядты протондар мен электр зарядсыз нейтрондардан тұрады. Протон заряды абсолют шамасы бойынша электрон зарядына тең. Протондар мен нейтрондарды жалпылама нуклондар деп атайды.ядродағы Z протондар саны (ядроның заряды Ze) Менделеевтің периодтық жүйесіндегі сәйкес химиялық элементтің атомдық нөміріне тең. Ядродағы нейтрон саны Nәрпімен белгіленеді. Ядродағы нуклондардың жалпы саны ядроның массалық саны деп аталады: А=Z+N. Ядроны белгілеудің символы: , мұндағы Х – берілген химиялық элемент атомының периодтық жүйедегі белгіленуі. Зарядтары бірдей, массалық сандары әртүрлі ядролар изотоптар деп аталады. Мысалдар: сутегінің изотоптары. және ; уран изотоптары. . Протон мен нейтронның тыныштық массалары: М- атом ядросының массасы R –атом ядросының массасы R0=1,25·10-15 м А-массалық сан ρ –ядролық заттың орташа тығыздығы mp –протон массасы mn-нейтрон массасы Бекіту сұрақтары:
Атом ядросы дегеніміз? Атом ядросының құрамы қандай? Изотоптар дегеніміз? Ядолық күштер дегеніміз? Массалар ақауы дегеніміз? Протон мен нейтронның арасында қандай айырмашылық бар? Нуклондар дегеніміз? Массалық сан дегеніміз не? Ядроның байланыс энергиясы нені анықтайды? Меншікті байланыс энергиясының мәнін түсіндіріңдер.
|