Мұғалім: Сабақтың мақсаты мен тақырыбын таныстырады. Кызығушылығын ояту Тәжірибе: (бейнекөрініс) Сұйыққа батырылған денеге ығыстырушы күш әрекет ететінін көрсету. Жаңа сабақты ашу І топ- тәжірбиелік жұмыс 1-тәжірибе Құрал-жабдықтар: тығыздықтары әртүрлі сұйықтар су (ρс=1000 кг/м3 ) және май (ρм=800 кг/м3 ), метал цилиндр, динамометр. Жұмысты орындау: 1.Динамометрдің көмегімен цилиндрдің ауадағы салмағын өлшеңдер. Р= 2. Динамометрдің көмегімен цилиндрдің судағы салмағын өлшеңдер. Рс= 3. Динамометрдің көмегімен цилиндрдің судағы салмағын өлшеңдер. Рм= 4. Судың ығыстырушы күшін есептеңдер. Ғыс =Р- Рс= 5. Майдың ығыстырушы күшін есептеңдер. Ғым =Р- Рм= 6. Ығыстырушы күштерді салыстырыңдар. 7. Қорытынды жасаңдар. ІІ топ-тәжірбиелік жұмыс 2-тәжірибе Құрал-жабдықтар: массалары бірдей көлемдері әртүрлі денелер ,суы бар ыдыс, динамометр. Жұмысты орындау: 1.Динамометрдің көмегімен денелердің ауадағы салмағын өлшеңдер. Көлемі үлкен Р1= ; Көлемі кіші Р2= 2. Динамометрдің көмегімен денелердің судағы салмағын өлшеңдер. Көлемі үлкен Р с1= ; Көлемі кіші Р с2= 3. Динамометрдің көмегімен цилиндрдің судағы салмағын өлшеңдер. Р2= 4. Екі денеге судың ығыстырушы күшін есептеңдер. Көлемі үлкен Ғы1 =Р- Р1= ; Көлемі кіші Ғы2 =Р- Р2= 5. Ығыстырушы күштерді салыстырыңдар. 6. Қорытынды жасаңдар. ІІІ топ – тәжірбиелік жұмыс 3-тәжірибе Құрал-жабдықтар: су құйылған мензурка (ρс=1000 кг/м3 ) метал цилиндр, динамометр. Жұмысты орындау: 1.Судың бастапқы көлемін жазыңдар. V1= 2. Динамометрдің көмегімен цилиндрдің ауадағы салмағын өлшеңдер. Р= 3. Динамометрдің көмегімен цилиндрдің судағы салмағын өлшеңдер. Р1= 4. Судың соңғы көлемін жазыңдар. V2= 5. Ығыстырылған судың көлемін есептеңдер. V= V2-V1= 6. Ығыстырылған судың массасын және салмағын есептеңдер. mc= ρс V= Рc= mc g= 7. Судың ығыстырушы күшін есептеңдер. Ғыс =Р- Р1= 8. Ығыстырылған судың салмағын мен ығыстырушы күшті салыстырыңдар. 9. Қорытынды жасаңдар. Мұғалім: Осы үш тәжірибені қорытындылап, сұрақтар қою арқылы Архимед күшінің формуласын және заңын жазады. Архимед күшінің анықтамасы қандай? Архимед күші қандай шамаларға тәуелді? Ығыстырушы күш денеге қалай әсер етеді? Жұптық жұмыс. Сәйкестендіру картасы Дене көлемі үлкен | Барометр | Атмосфералық қысым | Архимед күші аз | Архимед күшінің формуласы | Архимед күші көп | Ығыстырушы күш үлкен | FА=ρс gVд | Сұйықтың тығыздығы аз | Сұйық ішіндегі салмақ аз | Бағалау Жұмысты бір-бірін тексереді Жеке жұмыс Диктант . Сұйыққа газға батырылған денелерге ............... әсер етеді. . Бұл күш жоғары бағыттталған, оны ............... ............ немесе..................... деп атайды. .Архимед күші дененің ауадағы және сұйықтағы ............. айырмасына тең. .Архимед күші дененің ығыстырып шығарған........................... .Архимед заңының формуласы............. .Архимед заңы арқылы суда кемеде ..........,сүңгуір қайықтар............. Мәтінді толықтырыңыз Бағалау: Интербелсенді тақтадан дұрыс нұсқасын көрсету арқылы өз-өздерін бағалау Есептер шығару «Кім жылдам» 1. Суға көлемі 100см3болатын дене батырылған.Осы денеге әрекет ететін ығыстырушы күшті анықтаңдар.Судың тығыздығы 1000кг/м3. 2. Су ішінде массасы 600 кг, көлемі 0,23м3тасты көтеру үшін қандай күш жұмсау керек? Судың тығыздығы 1000кг/м3 . |