Сабақтың тақырыбы:«Энергия. Денелердің потенциялдық және кинетикалық энергиялары »
Проблемалық жағдай:
Неліктен органикалық отынның таусылу
мәселелері көп қозғалуда?
Энергия түрлері
Механикалық
Жылулық
Электрлік
Жарық
энергия
Дененің жұмыс істеу қабілеттілігін сипаттайтын физикалық шама.
Өлшем бірлігі:
1 джоуль (Дж)
Энергия
ПОТЕНЦИАЛДЫҚ
ЭНЕРГИЯ
КИНЕТИКАЛЫҚ
ЭНЕРГИЯ
ПОТЕНЦИАЛДЫҚЭНЕРГИЯ: әртүрлі денелердің өзара орналасуы бойынша анықталады
F=mg
- дененің массасы
- тұрақты шама
- дене көтерілген биіктік
Плотина Зейской ГЭС (Амурская область) высотой 115,5 м
САҒАТ МЕХАНИЗМІ
Әр түрлі ойыншықтарда, есікке пайдаланатын топсаларда
ҚҰРЫЛЫС АЛАҢЫ
ПНЕВМАТИКАЛЫҚ БАЛҒА ТЭМЗ
(Томск қаласындағы электрмеханикалық завод)
Eп=max Eк=0
Еп
Ек
Еп=Ек
h
Еп=0 Ек=max
КИНЕТИКАЛЫҚ ЭНЕРГИЯ: денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергия
m - дененің массасы
υ - дененің жылдамдығы
Кинетикалық энергия дененің жылдамдығына байланысты
Кинетикалық энергия дененің массасына байланысты
Жаңа сабақты бекіту:
1. Есептер шығару
2. Венн диаграммасы
3. “Бинго” ойыны
1
Жер бетінен 3 м биіктікке көтерілген массасы 2 кг дененің потенциалдық энергиясы неге тең?
Жер бетінен 3 м биіктікке көтерілген массасы 2 кг дененің потенциалдық энергиясы неге тең?
2
Массасы 100 кг дененің 10м биіктікте жерге қатысты потенциалдық энергиясы қандай?
Массасы 100 кг дененің 10м биіктікте жерге қатысты потенциалдық энергиясы қандай?
3
Массасы 80 кг, жылдамдығы 5 м/с велосипедшінің кинетикалық энергиясы неге тең?
Массасы 80 кг, жылдамдығы 5 м/с велосипедшінің кинетикалық энергиясы неге тең?
4
Массасы 60 кг, жылдамдығы 7 м/с дененің кинетикалық энергиясы неге тең?
Массасы 60 кг, жылдамдығы 7 м/с дененің кинетикалық энергиясы неге тең?
5
Жер бетінен массасы 50т реактивті ұшақ жермен салыстырғанда 1 км биіктікте, 300 м/с жылдамдықпен келе жатыр. Оның кинетикалық және потенциалдық энергиясын тап.
Жер бетінен массасы 50т реактивті ұшақ жермен салыстырғанда 1 км биіктікте, 300 м/с жылдамдықпен келе жатыр. Оның кинетикалық және потенциалдық энергиясын тап.
6
Массасы 80 т ұшақ жерден 100 м биіктікке көтерілгенде жылдамдығы 200 м/с болады. Оның кинетикалық және потенциалдық энергиясы неге тең?
Массасы 80 т ұшақ жерден 100 м биіктікке көтерілгенде жылдамдығы 200 м/с болады. Оның кинетикалық және потенциалдық энергиясы неге тең?
Мына желаяқтың массасы 100 кг. Ол 8 м/с жылдамдықпен жүгіріп келеді. Оның кинетикалық энергиясын анықта?
Мына қозғалыстағы денелердің қайсысының кинетикалық энергиясы көп?
Ұшақтың
III.
Мысалға қарай отырып жауап берейік: суреттен қандай энергия түрлерін байқауға болады?
«Бинго» ойыны
23
23
5
3
2
8
6
10
15
23
24
18
7
22
20
17
19
12
21
4
25
16
13
14
11
9
1
23
1. Қандай жағдайда дененің энергиясы бар деп айтуға болады?
Дене жұмыс істеуге қабілетті болса.
23
23
5
3
2
8
6
10
15
23
24
22
20
19
17
12
18
21
25
14
16
13
11
9
1
7
4
23
4. Энергия дегеніміз не?
Материяның барлық түрлерінің өзара әрекеттесуінің және қозғалысының жалпы сандық өлшемі
23
23
5
3
2
8
10
15
23
24
7
22
20
12
19
9
18
21
17
4
25
16
14
11
1
13
6
23
23
6. Жұмыс пен энергияның бірліктері қандай?
Джоуль
23
23
5
2
8
6
10
15
23
24
7
20
22
18
19
12
21
4
25
13
16
11
17
1
14
9
3
23
3. Энергияның қандай түрлері бар?
Потенциалдық және кинетикалық
23
23
5
3
2
8
6
10
15
23
24
20
22
19
7
18
9
12
21
4
17
25
13
16
14
1
11
23
5. Кинетикалық энергия дегеніміз не ?
Денелердің қозғалу салдарынан туындайтын энергия
23
23
5
3
2
8
6
15
23
24
18
22
19
20
11
12
17
21
14
4
25
16
7
1
13
9
10
23
10. Потенциалдық энергия дегеніміз не?
Әр түрлі денелердің өзара орналасуы бойынша анықталатын энергия
23
23
5
3
2
8
6
10
15
23
24
20
22
19
18
9
12
21
17
4
25
16
11
14
1
13
7
23
7.Кинетикалық энергия формуласын білесің бе?
E=mυ2/ 2
23
23
5
3
2
6
10
15
23
24
18
20
22
17
19
7
21
4
25
13
16
14
11
1
12
9
8
23
8. Потенциалдық энергия формуласы қандай?
E=mgh
23
23
5
3
2
8
6
10
15
23
24
7
22
20
14
19
18
12
17
21
25
16
13
1
4
11
9
23
9. Тұрмыста энергияның өлшем бірлігі ?
Киловатт* c ағат
23
23
23
23
V. Ой толғаныс
СТО-дың «бір тақырыпқа әр түрлі жазу» стратегиясы бойынша тапсырмалар беріледі.
1. Энергия тақырыбына 5 минуттық эссе жазу.
2. 5 жолды өлең құрастыру
а) Зат есім. Кім? Не?
ә) Сын есім. Қандай?
б) Етістік. Не істеді?
в) Сөйлем құра
г) Синоним.
23
VI.Сабақты қорытындылау,бағалау
Жарайсыңдар!
23
VII.Үйге тапсырма.
§53 Энергия. Кинетикалық және потенциалдық энергия.
Су,жел энергиялары туралы қосымша мәліметтер жинақтау.