"Жомарт күз" ашық сабақ

Ұйымдастыру кезеңі:
- Сәлеметсіңдер ме, балалар.
- Сәлеметсізбе!
- Сабақты өлеңнен бастаймыз.
Кел, бала, сабақ баста!
Жаз, оқы, сөйле, тыңда!
Айт, зертте, тексер, сұра!
Шаршама да, демалма!
Қазақ тілін үйренсең,
Көп ұтасың сен ертең!
-Балалар, бүгінгі сабақтың мақсатымыз: жаңа сөздермен танысу, түстерді білу. Сөйлеу тілін дамыту.
-Енді, балалар, келесі менің сұрақтарыма жауап беріңдер. Бір жылда неше жыл мезгілі бар?
-Бір жылда төрт жыл мезгілі бар.
-Бір жылда неше ай бар?
-Бір жылда он екі ай бар.
-Бір апдада неше күн бар?
-Бір аптада жеті күн бар.
-Қазір жылдың қай мезгілі?
-Қазір жылдың көктем мезгілі.
-Қазір көктемнің қай айы?
-Қазір сәуір айы.
-Бүгін аптаның қай күні?
-Бүгін аптаның сәрсенбі күні.
-Ертең аптаның қай күні?
-Ертең аптаның бейсенбі күні.
-Кеше аптаның қай күні болды?
-Кеше аптаның сейсенбі күні болды.
-Біздің Отанымы қандай мемлекет?
-Менің Отаным – Қазақстан.
-Қазақстан қандай мемлекет?
-Қазақстан - тәуелсіз мемлекет.
-Елбасы кім?
-Елбасы – Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев.
-Мемлекеттік тіл қандай тіл?
-Мемлекеттік тіл – қазақ тілі.
Білім беру саласы: Қатынас

Бөлімі: қазақ тілі

Пәнаралық байланыс: Тіл дамыту,сауат ашу,көркем әдебиет,музыка, шығармашылық.

Сабақтың  тақырыбы: Менің Отаным – Қазақстан. 
І  Білімділік: Өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін бекіту, сөздер мен сөзтіркестерін пайдаланып, өзара байланыстырып, ойды жүйелеп айту дағдысын қалыптастыру, өз ойларын жеткізе білуге үйрету.
ІІ Дамытушылық: Ауызекі сөйлеу, әңгімелеу дағдыларын қалыптастыру. Еркін сөйлеу, ойлау қабілеттерін дамыту.
ІІІ Тәрбиелік: Өз Отанын, халқын, жерін сүюге, Қазақстанның мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге, патриотизмге тәрбиелеу.

Әдіс-тәсілдер: Қайталау,бекіту,әңгімелеу,сұрақ-жауап,таңғажайып кезең,көркем сөз,сөздік, сөз жұмбақ,дид ойын,түсіндіру,мадақтау.

Қолданылатын материал: Қазақстан Республикасының картасы,схемалар, бейне тапсырма, ойыншық, гүлдер, әріптер, компьютер,бейне таспа.

Билингвалдық компонент: Отан-Родина,көктем-весна, торғай- воробей,дос-друг,рәміздер-символика.

       Ұйымдастыру кезең  /Психологиялық күйге келтіру/

Қуан шаттан алақай

Қуанатын келді күн

Қайырлы таң, қайырлы күн

Күліп шықты бүгін күн!

    Кіріспе бөлім    /Балалар үстел басына жайғасады/

Сұрақ-жауап әдісімен өткенді қайталау,бекіту.

Балалар,бүгін аптаның қай күні? /сейсенбі/

Ертең қай күн? /сәрсенбі/

Кеше қай күн болды? /дүйсенбі/

Барлығы бір аптада неше күн? /жеті күн/

Кәне айтып шығайық және санайық

Қазір жылдың қай мезгілі? /көктем/

Көктемде неше ай бар? /үш/

Олар қандай айлар? /наурыз, сәуір, мамыр/

Көктемнің келгенін біз қайдан білдік,ерекшеліктерін кім айтады?

/балалардың жауабы/

Көктем туралы білімдерін суреттер /схема/ арқылы сөз тіркестіріп жинақтау.

    Негізгі бөлім:

Таңғажайып кезең: /Компьютерге «көктемнен» бейне-хабарлама келуі/

Көктем: Сәлеметсіңдерме, балалар!- Мен көктем ханшайымымын! Я- королева Весна...

Сендер мен туралы көп біледі екенсіңдер, мен өте қуаныштымын.Слышу вы много знаете обо мне, я очень рада. Ал Отан туралы не білесіңдер? Что вы знаете о своей Родине?

Қазір сендерге мен досымды жіберемін. Ол тапсырма әкеледі. Тапсырманы жақсы орындасаңдар сыйлық аласыңдар.Сейчас я к вам отправлю своего друга, который принесет вам задания. Если вы справитесь ,получите подарок. Рахмет! Сау болыңдар!

Құстың ұшып келуі /ойыншық,әуенді торғай/

Мұғалім:-Балалар, мынау не,бұл қандай құс?

Балалар: -/Торғай/

Мұғалім:-Торғай көктемнің досы. Дос деген кім?

Балалар: – друг

Мұғалім:- Біз де торғаймен дос болайық,әкелген тапсырмаларын орындауға  кірісейік.

1 тапсырма: 

Отан туралы сұрақтар

Сендер қай Республикада тұрасыңдар? /Қазақстан Республикасында/

Қазақстанның бас қаласы қай қала? /Астана/

Қазақстанның Елбасы кім? /Н. Назарбаев/

Қазақстан туралы не білесіңдер?Қазақстан қандай ел?

/Қазақстан – үлкен,жері бай,көп ұлтты мемлекет т.б/

2 тапсырма: 

Рәміздер туралы

а/ Ребята, в каждой стране есть свои символы.

 Кто назовет символику нашей страны?

 Балалар: /флаг,герб,гимн/

 на казахском языке– ту, елтаңба, ән ұран.

Қазақстан Республикасының ән ұранын орындау

б/ Обратить внимание детей на экран,где изображен государственный флаг,герб.

Балалар,енді мемлекеттік ту мен елтаңбаға сипаттама берейік.

Балалардың әңгімелеуі: 

/ту-көгілдір мата, ортасында алтын күн,күн астында-қыран құс,тудың шетінде үлттық ою-өрнек.

Елтаңба –көгілдір аспан үстінде-шаңырақ, екі жағында- пырақтар,жоғарыда-бес бұрышты жұлдыз,төменде- Қазақстан деген жазуы бар/

Қазақстан Республикасының рәміздері туралы балалардың тақпақтары:

Аспан түстес көгілдір           Мағыналы сымбатты

Тік бұрышты матаның         Бар осындай белгіміз

Ортасында төгіп нұр                  Маған, саған қымбатты

Күн жаяды шапағын                  Елтаңбасы ол-еліміз!

3 тапсырма: Сөздік жұмыс:

Жаңа айтылған рәміздердің белгілерімен сөздік жұмыс өткізейік,қазақша сөздерді орысшаға аударыңдар:

 ою-орнамент,күн-солнце,қыран-беркут,жұлдыз-звезда,қанатты пырақ- крылатые кони.

Сергіту сәті: торғайдың қанат қағу,су ішу,секіру қимылдарын көрсету.

4 тапсырма:

Суреттер арқылы сөз шығару:     /орман, торғай,алма, нан/

О

Т

А

Н

                                                   

                                                                       

5 тапсырма:

Отан,туған жер туралы тақпақ, мақал-мәтелдер  білесіңдер ме?

Отан туған үйіміз,               Отан менің ата-анам,         Моя Родина-Отан,

Отан туған жеріміз,             Отан досым, бауырым.         Край любимый-Казахстан.

Отан ортақ үйіміз                     Отан Өлкем Астанам,         Горы,степи и поля,

Отан көңілді ән- күйіміз.   Отан туған ауылым.          Эта вся моя земля.

Туған жер туралы мақал-мәтелдер:

Балалар:

• Отансыз адам – ормансыз бұлбұл

          Человек без Родины, что соловей без леса

• Отан – оттан да ыстық

          Родина- жарче огня

• Жері байдың- елі бай

          На богатой земле- богатый народ

• Туған жер –алтын бесік

          Родная земля- золотая колыбель.

6 тапсырма: Ал енді, балалар өздеріңе белгілі символдар арқылы Қазақстан туралы сөзтіркестер құрастырайық. Алдымен мына белгілер нені білдіретінін есімізге түсірейік:

 О о- үлкен,кішкентай,  +-бар,     - тұрады,        -сүйемін.

Берілген белгілер арқылы әңгіме құрастыру:

/Қазақстан – үлкен, бай мемлекет .Қазақстанда ауыл-қалалар,өзен-көлдер, таулар,тамаша табиғаты бар. Біздің елде көп ұлттар тату тұрады.Мен туған жерімді өте сүйемін./

7 тапсырма: Қазақстан картасымен жұмыс

 Мынау балалар, Қазақстанның картасы. Мұнда жаңа өздерің айтқан көптеген үлкен,кіші қалалар көрсетілген. Қазақстан жерінің әсем табиғаты,  пайдалы қазбалары бейнеленген.Бұл біздің Отанымыз – Қазақстан.

Балалар, картаның жанында әріптер бар, олар адасып кетіпті. Сендер осы әріптерден Қазақстан деген сөзді шығарып ретімен тұруларыңды өтінемін. ҚАЗАҚСТАН деген сөз шықты,Жарайсыңдар!

Рефлексия:

Балалар,айтыңдаршы?!

Күннің шыққаны жақсы ма? Развести руки над головой//

Жақсы /шапалақтайды/

Желдің соққаны жақсы ма? /желді көрсету/

Жақсы /шапалақтайды/

Достарыңмен жүру жақсы ма? /бір адым адымдайды/

Жақсы /шапалақтайды/

Туған өлкеде жақсы ма? /құшақтарын жаяды/

Жақсы /шапалақтайды/

Қазақстандық болған жақсы ма? /бас бармақтарын көрсетеді/

Жақсы /

Ребята, посмотрите,как развеселился наш гость, он что-то хочет вам сказать... /пение птички/

Он сказал, что вы ему очень понравились,он обязательно расскажет весне как вы сегодня занимались, что вы много знаете о  своей  Родине стихов пословиц, что очень любите свою страну и дорожите ею.

За то, что вы сегодня все активно участвовали,старались выполнять задания он хочет вам передать корзину с подснежниками.Давайте, мы нашему другу скажем көп рахмет и проводим его.

 Вам понравился подарок от весны?

Что больше всего понравилось на занятий? Кто был самый активный ? /ответы детей/

Ребята,мне тоже очень понравилось как вы сегодня занимались, смогли показать свои знания.Молодцы! Рахмет! Сау болыңдар!  

Дети: Это карта.
Логопед: Да, это карта нашей Родины. А что такое Родина? Как называется наша Родина?
Дети: Республика Казахстан.
Логопед: В какой стране мы живем? Қазақша айтамыз?
Дети: Мы живем в Республике Казахстан. Біз Қазақстан Республикасында тұрамыз
Логопед: Посмотрите на карту нашей страны (показывает на карте границы). Как огромна наша Республика! Как называется столица РК? (показывает на карте). Қазақша айтамыз?
Дети: Город Астана. Бас қала Астана.
Логопед: Жителей нашей страны зовут…? Мы с вами....
Дети: Казахстанцы.
Республика Казахстан – большое государство. В нашей стране много городов, рек, лесов, полезных ископаемых. Мы городимся нашей великой Родиной. Но у каждого из нас есть малая Родина – тот уголок земли, где мы родились, где находиться наш родной дом. Наша малая Родина – город, в котором мы живём.
В каком городе мы живем? (Показывает на карте)
Дети: Мы живем в Караганде. Біз Қарағанды қаласында тұрамыз.
Логопед: Кто мы с вами?
Дети: Карагандинцы!
Логопед Скажите, ребята, вы любите свой город? Қазақша айтамыз:
Дети: Мы любим свой родной город. Біз қаламызды сүйеміз.
Логопед: Хотите отправиться на прогулку по нашему городу?
Дети строятся парами и под музыку отправляются на прогулку: идут по залу к мольберту, на котором установлена картина с изображением музея города Караганды.
Игра «Чего нет в нашем городе?» проводит логопед.
-Давайте зайдем в музей. Сегодня здесь выставка картин с достопримечательностями Караганды. Но мне кажется, что художник ошибся, и нарисовал то, чего нет в нашем городе.
Давайте найдем эти картины.
Дети находят картины: В нашем городе нет моря. Это не Караганда. И т.д.Затем называют оставшиеся картины с достопримечательностями Караганды.
Логопед предлагает детям идти дальше.

Ұйымдастырылған ашық оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы

Білім беру саласы: «Қатынас», «Таным», «Шығармашылық»

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекет: Қоршаған ортамен таныстыру, математика, бейнелеу өнері

Тақырыбы: «Төрт түлігім – ырысым!»

Мақсаты :

Білімділігі: Төрт түлік туралы түсінік беру. Төрт түліктің пайдасы, олардан алынатын өнімдермен таныстыру.

Дамытушылық: Балалардың танымдық қабілетін, қызығушылығын, ой-өрісін, шығармашылығын дамыту. Оқу іс-әрекеті барысында сөздік қорын байытып, ұлтжандылық сезімін ояту.

Тәрбиелілік: Төрт түліктің пайдасын білуге, оларға деген сүйіспеншілікті арттыру, ұқыптылыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.

Оқу іс-әрекет түрі : Ұйымдастырылған ашық оқу іс-әрекеті.

Әдіс –тәсілдер: Көрсету, түсіндіру, сұрақ-жауап.

Көрнекіліктер: Қойдың төлі қозы, үнтаспа, ойыншықтар, үлестірмелі құралдар, тақтайша, сүлгі, сүт өнімі құрт.

Технология: «Тәй-тәй».

Жұмыс жасайтын орталықтар: «Ғылым», «Математика», «Өнер», «Тіл дамыту» орталықтары.

Билингвальді компонент: Қой-овец-sheep, жылқы-лошадь-house,түйе-верблюдь-camel,сиыр-корова-cow.

Әрекет кезеңдері	Тәрбиешінің іс-әрекеті	Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық қозғаушы	Армысың, шапағатты Күн-ана! Армысың, қайырымды Жер-ана! Армысың, мейірімді Аспан-ата! Армысың, құрметті қонақтар! Балалар,бүгінгі оқу іс-әрекетіміздің тақырыбы «Төрт түлігім – ырысым!» Үнтаспадан төрт түлік малдың дауысы естіледі. Балалар бұл ненің дауысы? Дұрыс айтасыңдар балалар, бұл төрт түлік малдың дауысы. Балалар, сендерді ата-әжелерің қандай сөздермен еркелетеді? Сендерді ата-әжелерің жақсы көріп,сүйкімді жануарлардың аттарымен еркелетеді екен, қандай тамаша! Ғажайып сәт: (боран соғып, есік ашылып бақташы кіреді) Бақташы ата: Амансыңдарма балалар. Бұл кай жер екен? Қандай балабақша? Мен бораннан ығып кеткен малдарымды іздеп жүр едім. Ата төрлетіңіз, бүгінгі оқу іс-әрекетіміз төрт түлік жайында. Бақташы ата : Балалар төрт түлік туралы қандай өлең, тақпақтар білесіңдер. Қозының маңыраған дауысы естіледі. Бала: Сүйінші, сүйінші ата сіздің қозыңызды тауып алдым. Бақташы: Рахмет, балам, өркенің өссін! Менің қозым. Қане, балалар қозыны сипап көріңіздерші. Қандай екен? Балалар орталықтарға бөлініп оқу іс-әрекетімізді әрі қарай жалғастырайық.	Балалар шаттық шеңберіне тұрып өлең жолдарын қимылмен айтады. Қой, сиыр, түйе, жылқы. Ботақаным, қозым, құлыным, қошақаным. Бақташы атамен амандасады. Балабақша «Айгүл» балабақшасы Балалар өздері білетін тақпақтарын айтады. Сүйкімді, әдемі, кішкентай. Балалар қалаған орталықтарына бөлінеді.
Іздену ұйымдастырушы	«Ғылым» орталығы Тәрбиеші жұмбақ жасырады. Кішкене ғана бойы бар, Айналдырып киген тоны бар. Кезікті бір жануар, Үстінде екі тауы бар. Дұрыс айтасындар. Осы сүйкімді жануарлардың бәрі төрт түлікке жатады. Олар: жылқы, түйе,сиыр, қой, ешкі. Халқымыздың байлығы да, берекесі де осы малдар. Адамға пайдасы өте көп. Төрт түлік туралы презентация көрсету. Сүтін ішеміз, етін жейміз, киім қыламыз. Сиырдың, қойдың, сүтінен май, құрт, айран, ірімшік жасайды.Үй жануарлары өздері күн көре алмайды. Ата бабамыздан келе жатқан қасиетті жануарларды өте жақсы көрген, күтіп, қасиеттеп қараған. Біздің Таушық ауылында ашылған жүн және шұбат цехы бар. Жүн және шұбат цехының презентациясын көрсету. Түйе жүннен жасалған көрпе, қой жүнінен тоқылған шұлық, текемет киіз бұйымдарын көрсету. Дидактикалық ойын. «Төрт түлік малдың жүнін ажырату». Шарты: жүннің қайсысы түйенің, қайсысы қойдың жүні екенін табу. Дидактикалық ойын. «Төрт түлік мал қалай дыбыстайды».Шарты: төрт түліктің даусын көрсету. Дидактикалық ойын. «Жануарларды орналастыр». Шарты:әр жануарды өз мекен ететін орнына сәйкестендіру. Сергіту сәті. Қошақаным қойдың Қайда қалып қойдың Бұлтыйып тұр бүйірің, Қай өрістен тойдың Ботақаны нардың, Жарға неге бардың. Тірелсегің дірілдеп, Секіре алмай қалдың.	Қой. Түйе. Тәрбиешіні мұқият тыңдайды. Тәрбиешінің қойған сұрақтарына жауап береді. Түйе мен қойдың жүнін ажыратады. Төрт түлік малдың дыбысын салып көрсетеді. Балалар өз мекеніне орналастырады. Балалар қимылмен қайталайды.
Рефлексті коррекциялаушы	- Балалар төрт түлік малга нелер жатады? - Бізге қонаққа кім келді? - Бүгінгі оқу іс-әрекеті сендерге ұнадыма? Балаларды мадақтау.	Қой, сиыр, түйе, жылқы. Қонаққа Бағбан ата келді.
Іздену ұйымдастырушы	Өнер орталығы. Төрт түлік малдың суретін корсету. Жұмбақ жасырады. Ащыдан басқа жемейтін, Ыстық шөлде отаны. Шөлдесе су демейтін, Шешуі бұл қай жануар? -Дұрыс айтасыңдар, балалар. -Түйенің адамдарға қандай пайдасы бар? Түйенің сүтін шайға қосады.Түйенің сүтінен шұбат ашытады. Ол айраннан сұйық, қымыздан қою. Шұбат-әрі сусын, әрі тамақ. Емдік қасиеті бар. Терісінің де адамға пайдасы көп.Мінсе көлік. Түйе жүнінен көрпе жасаймыз және жылы кеудеше тоқимыз. Түйе киелі жануар. Төрт түлік мал туралы тыйым сөздерді айту. Малды теппе. Ақты төкпе. Малды ұрма. Түйенің атасы –Ойсылқара.Туйені көс-көс деп шақырады. Олай болса бүгін біз осы түйенің сүтінен құрт жасап үйренейік. Жұмыстың орындалу ретін көрсетіп, түсіндіру. Кім неше құрт жасады? Кім қандай пішінмен жасады?	Түйе Өз ойларын айтады. Мұқият тыңдайды Балалар құрт жасауға кіріседі. Сұрақтарға толық жауап береді.
Рефлексті коррекциялаушы	Балалар бүгін біз не мүсіндедік? Құрт ненің сүтінен дайындалған? Бүгінгі оқу іс-әрекеті сендерге ұнадыма.	-Құрт мүсіндедік. -Түйенің сүтінен. -Иә, ұнады.
Іздену ұйымдастырушы.	«Математика орталығы» Балалар математика орталығына қош келдіңіздер! Балалар, неше жыл мезгілі бар? Ал, қазір жылдың қай мезгілі? Қыс мезгілінде неше ай бар? Қане ай аттарын айтайық. Қыс мезгілінен кейн қай жыл мезгілі келеді? Олай болса, бүгінгі оқу іс-әрекетімізде 6 көлеміндегі сандарды пысықтау. Қыс мезгілінің аяғы көктемнің басында төрт түлік мал төлдейді. Балалар төрт түлік малға нелер жатады? (Оқу іс-әрекетінің презентациясы корсетіледі) Түйе, жылқы, сиыр, қой санап көреміз. Дұрыс балалар, оларды төртеу болғандықтан төрт түлік деп атаймыз. 1-тапсырма. Дидактикалық ойын. «Қанша сиыр, сонша бұзау». Шарты: тең ұғымын түсіндіру, санау, көрсету. 2-тапсырма. Дидактикалық ойын. «Төлдерді санада, цифрмен белгіле».Шарты: Алдымыздағы жолақшаға түйенің төлінен соншасын қоямыз және цифрмен белгілейміз. 3-тапсырма. Дидактикалық ойын. «Улкен және кіші». Шарты: Резеңке ойыншықтардан санап қосу. Қосу алу амалдарын орындау. Балалар төрт түліктің бізге берер өнімдерін коп екен.Оларды білемізбе? Мысалы, түйеден не аламыз? Сиырдан ше? 4-тапсырма.Дидактикалық ойын. «Аз және көп». Шарты: Ыдыстағы шұбаттың аз немесе коп екенін ажырату. Құртты санау.	Төрт жыл мезгілі бар. Қыс мезгілі. Қыс мезгілінде үш ай бар. Желтоқсан, қаңтар, ақпан. Көктем мезгілі. Суреттегі үй жануарларды санайды.(1,2,3,4) Балалар (слайд) суреттегі сиырды және төлдерін санайды. 3 сиыр, 3 бұзау. 4сиыр, 4бұзау. Балалар жолақшаға түйенің төлі бота екенін ажыратып санап қояды, цифрмен белгілейді. Балалар санайды. Қосу, азайту амалдарын орындайды. Шұбат, құрт,балқаймақ. Ірімшік, сүзбе, брынза. Балалар тапсырманы қызығушылықпен орындайды.
Рефлексті коррекцяалаушы.	Балалар, бүгін нелермен таныстық. Төрт түліктен не аламыз? Төрт түліктің қайсысы үлкен, қайсысы кіші?
Іздену ұйымдастырушы	«Тіл дамыту орталығы» Балалар бүгін үй жануарлары туралы білетін боламыз. Оларға түйе, сиыр, қой, жылқы, ит, мысық т.б жатады. Түйе, сиыр, қой, жылқыны төрт түлік деп атаймыз. Төрт түлік бізге етін, сүтін, жүнін береді. Еттің ағылшыншасы – meat, ал суттің – milk. Сүттен құрт, балқаймақ, айраннан басқа не жасайды? Әрине балмұздақ сүттен жасалынады. Балмұздақты ағылшын тілінде – cream. Қане баріміз бірге қайталаймыз. Түйе – camel, жылқы – horse,сиыр – cow, қой – sheep. Дидактикалық ойын. «Жануарларды табу және олардың ағылшыншасын айту»	Балмұздақ жасайды. Балалар ойын ойнайды.
Рефлексті коррекцяалаушы.	-Балалар бүгін біз не үйрендік? Балаларды мадақтау.	-Үй жануарлары, оның ішінде төрт түліктің ағылшыншасын үйрендік.

Күтілетін нәтиже:

Нені білу керек: Төрт түлік туралы және оның адамға беретін пайдасымен танысады, сандармен заттарды салыстырып, мүсіндей біледі.

Нені игерді: Төрт түлік туралы жалпы түсініктері болды.

Нені білді: Төрт түлікке қамқор болуды.