kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

Жануарлар әлемі

Нажмите, чтобы узнать подробности

Сан мыңдаған жер,су атауларының әрқайсысының аты бар,әрбір атаудың өзіндік тарихы бар.Олардың ішінде сыры ашылмаған,мағынасы белгісіз атаулар да аз емес.Ұшы қиыры жоқ кең алқапта қазақ халқының негізін құраған ру,тайпалар мал бағумен айналысып,жаз-жайлау,қыс-қыстау қамымен көшіп қонумен жүрді.Сондықтан олар кең даланың табиғат ерекшеліктерін,әр төбенің,әр жыраның өзіндік сипатын жіті тани білді және көшпелі өмірлерінде оны жер жағдайын анықтайтын бегі ретінде пайдаланды,атауды да соған лайықтап,дәл тауып қоя білді.Осындай жер аттарының өзінен-ақ көп жағдайда ол маңның ерекшелігінен,табиғат байлықтарынан мол мәлімет алуға болады.Жер-су аттарын зерттейтін ғылымды топономика дейді.Ол грек сөзінен аударғанда topos-орын, onyma-аты,яғни жер,су, елді мекен атауларын зерттейтін ғылым.Таңдап алған тақырыбым«Абай ауданының топономикасы».Бұл тақырыпты таңдап алған себебім  туған өлкеміздің жер-су аттары арқылы тарихын,табиғат ерекшелігін,табиғи байлықтарын зерттеп білу. Абай ауданы – Шығыс Қазақстан облысының оңтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс. Семей облысының батыс бөлігінде 1928 ж. 3 қыркүйекте құрылған.
    Жанан батырдың көз жасы.1723 жылы «Ақтабан шұбырынды Алқакөл сұлама» шайқасында Жанан батыр өзінің әскерін көп адыр ішінде жаумен соғысудың дайындығын жүргізіп жатқан кезде шолғыншыларынан 4-5 шақырымдай жерде жоңғарлардың үлкен әскері жүргенін естиді. Жанан азғантай жасағымен жауға қарсы шабады. Аты болдырып, өзінің діңкесі құрығанша күресіп, талай жауды жайратып, оларды ілгері жібермей ұстайды. Сөйтіп жүріп, өзі де, аты да жаралы болып, бір дөң бетіндегі тастың үстіне шыға бере мерт болады. Батыр өлер алдында көп қиналып, ащы зар мен ыстық көз жасын төккен екен. Сол тастың бетінде батырдың көз жасы секілденіп күні бүгінге дейін үнемі мөлтілдеп су тұрады. Ол не тартылмайды, не шарасынан асып, ағып та кетпейді. Жалпақ тастардың ойығындағы мөлдіреген суды аталарымыз «Жанан батырдың көз жасы» деп атайды. Сол дөңге шыға берістегі жалпақ тастағы атының ізі, денесінен тамған қаны әлі күнге дейін қап-қара болып өзгеріссіз сақталуда.


 

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«Жануарлар әлемі»



Жер-судың аты-халық хаты

«Біздің қазақ-жер аты,тау атын әманда сол ортаның

сыр-сипатына қарай қоя білген жұрт.Қайда,қандай

бір өлкеге барсаң да жер,су,жапан түзде кездескен

кішкене бұлақ атының өзінде қаншама мән-мағына,

шешілмеген сыр жатады»

Мұхтар Әуезов

Сан мыңдаған жер,су атауларының әрқайсысының аты бар,әрбір атаудың өзіндік тарихы бар.Олардың ішінде сыры ашылмаған,мағынасы белгісіз атаулар да аз емес.Ұшы қиыры жоқ кең алқапта қазақ халқының негізін құраған ру,тайпалар мал бағумен айналысып,жаз-жайлау,қыс-қыстау қамымен көшіп қонумен жүрді.Сондықтан олар кең даланың табиғат ерекшеліктерін,әр төбенің,әр жыраның өзіндік сипатын жіті тани білді және көшпелі өмірлерінде оны жер жағдайын анықтайтын бегі ретінде пайдаланды,атауды да соған лайықтап,дәл тауып қоя білді.Осындай жер аттарының өзінен-ақ көп жағдайда ол маңның ерекшелігінен,табиғат байлықтарынан мол мәлімет алуға болады.Жер-су аттарын зерттейтін ғылымды топономика дейді.Ол грек сөзінен аударғанда topos-орын, onyma-аты,яғни жер,су, елді мекен атауларын зерттейтін ғылым.Таңдап алған тақырыбым«Абай ауданының топономикасы».Бұл тақырыпты таңдап алған себебім туған өлкеміздің жер-су аттары арқылы тарихын,табиғат ерекшелігін,табиғи байлықтарын зерттеп білу. Абай ауданы – Шығыс Қазақстан облысының оңтүстік-батысындағы әкімшілік бөлініс. Семей облысының батыс бөлігінде 1928 ж. 3 қыркүйекте құрылған.

Жанан батырдың көз жасы.1723 жылы «Ақтабан шұбырынды Алқакөл сұлама» шайқасында Жанан батыр өзінің әскерін көп адыр ішінде жаумен соғысудың дайындығын жүргізіп жатқан кезде шолғыншыларынан 4-5 шақырымдай жерде жоңғарлардың үлкен әскері жүргенін естиді. Жанан азғантай жасағымен жауға қарсы шабады. Аты болдырып, өзінің діңкесі құрығанша күресіп, талай жауды жайратып, оларды ілгері жібермей ұстайды. Сөйтіп жүріп, өзі де, аты да жаралы болып, бір дөң бетіндегі тастың үстіне шыға бере мерт болады. Батыр өлер алдында көп қиналып, ащы зар мен ыстық көз жасын төккен екен. Сол тастың бетінде батырдың көз жасы секілденіп күні бүгінге дейін үнемі мөлтілдеп су тұрады. Ол не тартылмайды, не шарасынан асып, ағып та кетпейді. Жалпақ тастардың ойығындағы мөлдіреген суды аталарымыз «Жанан батырдың көз жасы» деп атайды. Сол дөңге шыға берістегі жалпақ тастағы атының ізі, денесінен тамған қаны әлі күнге дейін қап-қара болып өзгеріссіз сақталуда.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Дошкольное образование

Категория: Уроки

Целевая аудитория: Дошкольникам

Скачать
Жануарлар әлемі

Автор: Тулакбаева Мерей Серикбаевна

Дата: 01.05.2018

Номер свидетельства: 468125

Похожие файлы

object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(46) "Жануарлар ?леміне саяхат "
    ["seo_title"] => string(28) "zhanuarlar-lieminie-saiakhat"
    ["file_id"] => string(6) "203719"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(7) "prochee"
    ["date"] => string(10) "1429535988"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(77) ""Жануарлар ?лемі"  та?ырыбына саба? жоспары "
    ["seo_title"] => string(43) "zhanuarlar-liemi-tak-yrybyna-sabak-zhospary"
    ["file_id"] => string(6) "117884"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1412949660"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(63) "Жануарлар ?леміні? алуан т?рлілігі "
    ["seo_title"] => string(36) "zhanuarlar-lieminin-aluan-turlilighi"
    ["file_id"] => string(6) "193551"
    ["category_seo"] => string(16) "nachalniyeKlassi"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1427648210"
  }
}
object(ArrayObject)#873 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(70) "урок на тему "Жануарлар ?леміне саяхат""
    ["seo_title"] => string(42) "urok-na-tiemu-zhanuarlar-lieminie-saiakhat"
    ["file_id"] => string(6) "284111"
    ["category_seo"] => string(21) "doshkolnoeObrazovanie"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1453916381"
  }
}
object(ArrayObject)#851 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(81) "?аза?станны? жануарлар ?лемі. Есімдік т?рлері "
    ["seo_title"] => string(49) "k-azak-stannyn-zhanuarlar-liemi-iesimdik-turlieri"
    ["file_id"] => string(6) "207607"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1430562462"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства