«Қарлығаш» тобы: тәрбиеші: Байкенжиева Қызғалдақ Даткеровна
Білім беру саласы: Таным
Оқу іс-әрекеті: Жаратылыстану
Тақырыбы: Табиғат тіршілігі. Өсімдік мүшелері. Тұқымы.
Мақсаты:
Білімділік:Өсімдік мүшелері туралы түсініктеме беру. Өсімдіктің тұқымы арқылы өсетіні туралы білімдерін кеңейту.
Дамытушылық:Балалардың байқағыштықтарын, зейініні дамыту, сипаттауға үйрету.
Тәрбиелік: Табиғат жайлы толық түсінік беру. Өсімдіктерді баптап күтуге, қорғай білуге үйрету.
Сабақ түрлері: Аралас сабақ
Оқу іс-әрекеті-
нің кезеңдері
Педагогтің басқару іс-әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық
қозғаушылық
Шаттық шеңбері.
Сәлемдесу
Үлкенге де «сіз»,
Кішіге де «сіз».
Сәлем бердік сіздерге,
Құрметпенен «біз».
2. Психологиялық дайындық:
-Балалар бір-біріміздің қолымыздан ұстайық. Не сезіндік? (Жылулық).
Енді бір-бірімізге қарайық, күлейік. Енді осы жақсы көңіл күймен оқу іс-әрекетімізді бастайық.
Ой ашар:
-Балалар бір жылда неше жыл мезгілі бар?
-Кәне жыл мезгілін атайық.
-Әр жыл мезгілінде ауа райы өзгеріп тұрады.
Мысалы: Қыста ауа райы суық, далада қар жауады.
-Көктемде сол жауған қар еріп, жылғалардан су ағып ағаштар бүр жарып, табиғат жаңарады.
-Жаз мезгілінде күн ыстық, сумен, құммен ойнаймыз.
Көктемде бүр жарған жапырақтар Жазда жап-жасыл болып тұрады.
-Енді жаздан кейін күз мезгілі келеді.
-Жаздағы жайқалған жапырақтарымыз сарғайып түсе бастайды. Күн салқындап пікен жеміс-жидектерімізді жинай бастадық. Бұл күз мезгілі.
-Ал балалар мен сендерге осы төрт жыл мезгілі жайында жұмбақ жасырамын сендер қай мезгіл екенін тауып көріңдер.
Балалар іс-қимылмен сәлем береді.
Бір-бірінің қолдарынан ұстап жылулық сезінгендерін айтады.
Жыл мезгілдерін атап, әр мезгілде өзгеріп тұратынын айтады.
Ұйымдастыру-
шылық ізденістік
Жұмбақ:
Жиын терін болатын,
Қамбаға астық толатын.
Қызыл комбайын ойнайтын.
Қай мезгіл деп ойлайсың?
-Бұның бәрі табиғат құбылыстары
Жаңа оқу іс-әрекеті
Балалар біз табиғат жайлы не білеміз?
-Табиғатта жарқыраған күніміз (күнді)
-Табиғаттағы көгілдір көліміз (көлдің) суреті
-Табиғатта жайқалған өсімдіктер (өсімдікті)
-Табиғатта ән салған құстар (құстың) суреті
Табиғат адам үшін жаралыпты,
Бар қызық табиғаттан таралыпты,
Балалар табиғат екіге бөлінеді.
1.Өлі табиғат немесе жансыз
2.Тірі табиғат және жанды табиғат
Тірі табиғатқа адам, өсімдіктер,жануарлар, құстар жатады.
Себебі: Олар қоректенеді, тыныс алады. Ал өлі табиғатқа құм, тас, су жатады. Өйткені олар жансыз және өспейді және қоректенбейді.Ал өсімдіктер болса адам сияқты қоректенеді, өседі, тыныс алады.
Билингвальді компонент: өсімдік-растения, жапырақ-листья
Өсімдіктер әр түрлі бөліктерден тұрады. Барлық бөліктері маңызды қызмет атқарады. 1-шітамырланады, 2-ші сабақ, 3-ші жапырақтайды,4-ші гүлдейді.
Әр бір өсімдіктің тұқымы болады. Айналамызға қарайық қандай жанды нысандарды байқап тұрамыз. Мына сайраған құсымыз, мына жайқалған өсімдіктеріміз бұлар жанды табиғаттар. Себебі: бұлар өседі қоректенеді. Ал топырағымыз суымыз, тасымыз өлі яғни, жансыз табиғат себебі: ол қоректенеді, өспейді, тыныс алмайды.
Ал өсімдіктің өзі екіге бөлінеді.
- Мәдени өсімдіктер.
- Жабайы өсімдіктер.
Адам өсіретін өсімдіктер мәдени өсімдіктер деп аталады. Мәдени өсімдіктер адамға жемісін береді.
Ал жабайы өсімдіктерге еш күтім қажет етпейді. Олар орманда, далада өз еріктерімен өсе береді.
Өсімдіктерөсуі үшін бірінші құнарлы топырақ қажет.
Екінші- қоректену үшін өсіп жетілуі үшін су қажет.
Үшіншіден жарық және жылу немесе күннің жылуы қажет.
Жабайы шөп мәдени өсімдіктің өсіп жетілуіне кедергі келтіреді сол себепті оларды жұлып тастауымыз керек. Сендердің естеріңдеме балалар жазда серуенде жүргенде біздің аулада гүл зардағы гүліміздің арасына жабайы шөп өскен кезде біз не істедік? Өсімдікті күтіп баптау үшін оған арнайы құралдар қажет олар күрек тырма су құйатын су құйғыш. Күректен топырақты қопсытамыз ал тырмамен тегістейміз, су құйғышпен су құйамыз.
Зерттеу жұмысы:
Тұқым қалай өнеді:
Баламен жеке жұмыс: Әр өсімдіктің өзінің тұқымдары болады. Мысалы күнбағыстың тұқымын алайық. Бұл мәдени өсімдік себебі біз оны күтеміз су құйамыз.
1-ші құнарлы топырақты аламыз, оны күрекпен қопсытамыз, тырмамен тегістейміз, содан кейін тұқымды себеміз. Су құйамыз. Енді мұның өсуін 3-4 күн жердің бетіне шығуын күтеміз. Тас пен күнбағыстың Суретін салыстыру. Өсімдігіміз тірі ағза. Себебі ол өседі қоректенеді. Ал тас ол өлі яғни жансыз таюиғат себебі ол өспейді қоректенбейді және көбеймейді. Барлық өсімдіктер өсу үшін жағдай қажет. Ал енді біздің бала бақшаға ауласында, біздің табиғат бұрышындағы гүлдерімізге су құймасақ не болады? Табиғатты қорғауға, гүлдерді жұлмауға уәде береміз? Бүгінгі оқу іс-әрекетімізде табиғат тіршілігімен, өсімдіктің өсіп жетілуімен таныстық.
Сендерге бүгінгі оқу іс-әрекеті ұнадыма.
Сергіту сәті:
Балаларды шеңберге шақыру.
Тербеледі ағаштар
Алдымнан жел еседі
Кіп-кішкентай ағаштар
Үлкен болып өседі.
Балалардың жауабы:
Күз мезгілі
Балалр табиғат бұрышындағы суреттерді, гүлді тамашалайды.
Балалардың жауабы:
-иә
Бала топырақты күрекпен қопсытып, тырмамен тегістеп, су құйғышпен су құяды.
Рефлексиялық-түзетушілік.
Балалар өсімдіктер өсіп жетілу үшін не қажет? Өсімдіктер қаншаға бөінеді? Табиғат қаншаға бөлінеді?
Топырақ, су жарық, жылу.2-ге бөлінеді. Табиғатта екіге бөлінеді.
Күтілетін нәтижелер:
1.Біледі: табиғаттың екі түрі бар екенін жанды, жансыз екенін біледі.
2.Игереді: Өсімдіктерді күтіп баптау керектігін игереді.
3.Меңгереді: Табиғаттың тіршілігімен, өсімдіктің өсіп жетілуін білуі керек.
