О?т?стік ?аза?стан облысы
Шардара ?аласы
Ауданды? о?ушылар ?йі
«Таби?ат ?ор?ау » ?йірмесіні? жетекшісі
Ибрагимова Роза Эгамбергановна
«Таби?атты аяла да, ба?ала»
Саба? та?ырыбы: «Таби?атты аялада, ба?ала»
Саба?ты? ма?саты: : о?ушыларды жерді? ?адірін, байлы?ты ба?алай білуге, ту?ан таби?атты с?юге ж?не ?ам?орлы? жасай білуге, жанашырлы? сезімге баулу, таби?ат ж?ніндегі ой – ?рістерін ке?ейту, білімге ??штарлы?ын арттыру, тілін дамыту. Таби?ат ажарын са?тап, о?ан ?ам?ор болып ?ам?орлы? жасайтын ?оры?тар туралы танымдарын арттыру. Таби?атты с?йе білуге оны ?ор?ау?а, ?йымшылды??а, аялау?а т?рбиелеу
Саба?ты? к?рнекілігі: С?з ж?мба?, суреттер,
Жа?а саба?. Таби?ат с?зі ке? ??ым. Таби?ат ?зіміз тіршілік етіп ?мір с?ретін орта Ерте кездерде хал?ымыз таби?атты? кейбір туындыларын киелі, ?асиетті деп ??ып, оларды ?лтіруге, жою?а болмайтынын уа?ызда?ан. Сонымен бірге таби?ат пен адамды бірт?тас деп ?ара?ан. Сонды?тан адам таби?аттан ?з керегін алып, ?ал?анына еш уа?ытта зиянын тигізбеген. Халы? таби?атта?ы ?здері ?астерлеген жерлерді «?улие - б?ла?», «?улие - а?аш» деп атап, оларды к?зді? ?арашы?ындай ?ор?ап отыр?ан, ал ?арлы?аш, а??у, ?лар, т. б. ??старды жа?сылы?ты? жаршысы, ба?ытты? бастамасы, игілікті? иесі деп ?ясын б?зу?а, балапанын жою?а не ?здерін ?лтіруге м?лде р??сат етпеген.
Та?па?тар
1.Ту?ан жер – алтын бесік, асыл анам,
Ауа?мен, а? с?ті?мен асыра?ан.
Менда?ы ?лы? едім ?зі? тектес
Алыс?а н?сібі шашыра?ан.
2.Жарал?ан Жер – ана зыр айналып ?аламды.
Ар?асына ?ондырып, аяла?ан адамды
Адам жерді? етене с?йініші, тынысы
?сте ана баласын жаман болсын дерме екен,
Сол секілді адамды аялайды Жер мекені.
3.Адамдар, жер сені? аяулы бесігі?,
Осы жер ?стінде ашты? сен тіршілікті? есігін.
Онымен кіндіктес жаны? да, ?аны? да,
Жер жа?ан аялап т?р ала?анында.
4.Таби?ат ?семдікті? т?ркінісі?,
?н саламын бір сені? к?ркі? ?шін.
Жан – жануар табынып бір ?зі?е,
Сенен алып т?р?андай бар тынысын.
«Отан» туралы ?нді топ м?шелері айтады.
5.О, таби?ат, тіршілікке бесік бол?ан мекенім,
??ша?ынан н?р алып, м?ратыма жетемін.
Ала?анмен аялаймын ?л ?ызымдай ?йдегі,
Азаматты? борышым – ?ор?аушы? болып ?семін.
6. Ормандар, жап – жасыл ормандар,
Орманды отаушы болма?дар!
Отан мен Орман ж?п, бір ??ым,
Орманды, Отанды ?ор?а?дар!
Озбыр ?ол орманды отаса –
Отан?а ?астанды? ?ыл?аны.
7. Сезеді кеудесінде к?зі бар жан,
Білгенге асыл тастан сезім маржан.
?айыспас ?абыр?асы ?зім де орман,
??лпырып к?ркейе бер, жасыл орман.
??рман?азыны? «?ызыл ?айы?» к?йі орындалады.
8. Топыра?тан ?мір исі шы?ады
Оны дене? тиіп кетсе ??ады.
Е?бегі?ді есесінен беретін.
Жа?сылы?та топыра?тан шы?ады
9. Тіршілік атаулыны? ?мірлік ?зегі, арманы - таза ауа.
Тіршілікте не ?ой дейсі? е? ?ымбат,
Тіршілікте адам ?ымбат, сен ?ымбат.
Ал адам?а ауа ?ымбат б?рінен
Ауа ?ымбат, алат??ын дем ?ымбат.
10. Су деген тіршілікті? ?аны емес пе,
Су деген таби?атты? жаны емес пе?
Су жо? жерде ?мір жо?, ол а?и?ат,
К?міс су, ?ара жерді? с?ні емес пе?
11. Б?кеннен с?лу а?ды мен к?рмедім,
?зге а??а жануарды те? к?рмедім.
К?здері м?лдіреген а?б?кенді,
Адамны? баласынан кем к?рмедім
Таби?ат - б?кіл тіршілік атаулыны? алтын ?ясы ж?не аялы бесігі, ??тты ?онысы мен ?сіп – ?нер мекені.
Таби?ат – адамны? бойына ?уат, к??іліне шабыт, сезімі?е л?ззат шапа?атын ?ялататын с?лулы? пен ?семдік ?лемі.
С?ра? – жауап.
1.Таза ауа нені? кепілі?
2.Ауа ?алай ластанады?
3.Таби?ат туралы ма?ал-м?тел айтып бер?
4.Таби?атты не ??райды?
5,Таби?атта ?андай ?згерістер болады?
6.Таби?ат?а ?андай ?ам?орлы? жасау керек?
7.Таби?ат неше б?лікке б?лінеді? Оларды ата?
8.Таби?атты ластайтын кімдер?
Ма?ал – мател.
Балалар, енді ма?ан айты?даршы, а?аштар?а байланысты ?андай ма?ал – м?телдер білесі?дер?
1 – о?ушы: А?аш к?ркі – жапыра?,
Адам к?ркі – ш?берек.
2 – о?ушы: А?аш ексе? аялап,
Басы?а болар саяба?.
3 – о?ушы: Бір тал кессе?,
Он тал ек.
4 – о?ушы: Ата?нан мал ?ал?анша тал ?алсын
5-о?ушы«Сулы жер – нулы жер»,
6- «Су – таби?атты? айнасы»
7- «Су біткен жерде ?мір де бітеді»
8- «Суды? да с?рауы бар» т.с.с.
«Кім шапша??» ойыны.
Ж?мба?тар шешу.
1. М??гілік жасыл а?аш (шырша).
2. К?ктемде а? г?лге оранады,
К?зде ?ол?а доп болып оралады (алма).
3. ?андай ?сімдіктерді жырт?ыш ?сімдіктер дейді?(шыбынж?т, шыншылды?)
4. ?сімдік бір жерден екінші жерге ?алай таралады (жел, су, жануарлар ар?ылы)
5. Майды ?андай ?сімдіктен алу?а болады (к?нба?ыс, зы?ыр, ма?та)
6. Дауыл?а ны? к?шті,
А?ашты? мы?тысы (?ара?ай)
Сурет салу. Таби?ат ?андаи к?ркем та?ырыбында.
С?з ж?мба?.
« Таби?ат»
Ой –тол?ау кезе?і. ?аза?ты? ?лтты? ойыны «Орамал тастама?».
Мен ?азір орамалды ?ай топ?а тастасам, сол топты? о?ушылары с?ра??а жауап береді.
Егер сен а?ын болса? … … ….
Егер сен ?орша?ан ортаны ?ор?ау министрі болса? … … …
Егер сен сазгер болса? … … …
Егер сен суретші болса? … … …
Егер сен ?нші болса? …. …. ….
?орытынды:
И?, балалар, таби?ат туралы ?сем с?здер айтылды. Адам да таби?ат перзенті. Сонды?тан да ту?ан елімізді?, жерімізді? таби?атын, байлы?тарын ?ор?ау, баршамызды? міндетіміз.
?аза?стан Республикасыны? Конституциясыны? 38- бабы «?аза?стан Республикасыны? азаматы таби?атты ?ор?ау?а ж?не оны? байлы?ын са?тау?а міндетті» деп жазыл?ан. ?йгілі ?ор?ыт атамыз: «?ара таулары? ??ламасын, саялы а?аш сынбасын» деген. Б?л айнала?да?ы таби?ат байлы?тарын аялай біл дегені. Таби?ат сені? саялы бесігі?, аяла,?ам?орлы??а ал, ?ор?аныш бол, тазалы?ын са?та!
