Ұйымдастырылғаноқуқызметі: Көркем әдебиет
Тақырыбы: М. Етекбаевтың «Нан қайдан келеді?» ертегісі.
Мақсаты:Балаларғакөрнекіқұралдардыпайдаланаотырып, ертегініңмазмұнынтүсіндіру.Нанныңадамеңбегіменкелетінін, оғанкөпкүшжұмсалатынынтүсіндіру.
балаларғанандықастерлеукеректігінтүсіндірекеле, адамдардыңеңбегінқұрметтеугетәрбиелеу.
— Балалар, мынасуреттеннанныңқандайтүрлерінкөріптұрсыңдар? Атапберіңдер.
— Нандынеденпісіреді?
— Ұндықалайжасайды? (Балалардыңжауаптарытыңдалады).
— Мынау — бидаймасағы, сабағы, мұртшалары. Егербидайдыңқауызынаршитынболсақ, ішіненбидайдыңдәнішығады. Бидайдыұнтақтаса, ұнболады. Наубайханада осы аппақұнғатұз, су, ашытқыараластырып, қамырилеп, нанпісіреді.
Сөздікжұмысынжүргізу.
Оқуіс — әрекетініңбарысындатанысатыннаубайхана, наубайшы, диірмен, комбайн сөздерініңмағынасынтүсіндіру.
Наубайхана — нанпісіретін, нанжабатынорын.
Наубайшы — наубайханадананпісіретінадам.
Диірмен — дәндідақылдардытартып, ұншығаратынкәсіпорын.
Комбайн — әралуандақылдардыжинап, бастыруғаарналған машина.
Жұмбақшешу.
Қырбасындаәрқилы,
Сары теңізтолқиды.(Егін)
— Балалар, диқансөзінқалайтүсінесіңдер?
— Диқан — егіншаруашылығыменайналысатынадам.
— Диқанкөктемдеегістіккеегін — бидай, қарабидай, арпа, жүгері, сұлы, т.б. егеді. Оны жаздайкүтіп — баптайды. Күздеегісдаласындабидайдыкомбайнменорады, жинайды, бастырады. Жүкмашинасыментасиды. Қырманғаәкеліп, тазалап, кептіреді. Сонансоңэлеваторғажібереді. Элеватор — бидайсақтайтынқойма, ондабидайдыкөпжылдарбойысақтауғаболады, Одандиірменгежібереді. Диірменшілерұнтартады. (Элеватор, диірменніңсуреттерікөрсетіледі). Ұндынаубайханажөнелтеді. Наубайханаданаубайшыларәртүрлінанпісіреді. Ыстықнан, ұндүкендергетүседі. Дүкенненнанды, ұндысатыпаламыз. Анамызұннанбауырсақ, шелпек, нан, тоқаш, т.б. пісіреді.
Сергітусәті
Жайқалады ақ бидай, (Қолдарын жоғары көтеріп тербеледі).
Басыниіпаңқудай. (Бастарыниеді).
Трактор мен комбайн (Қолдарыналғасозып, трактордыжүргізеді).
Жүргізуге мен дайын. (Қолдарынайналдыракомбайндыжүргізеді).
М. Етекбаевтың «Нан қайданкеледі?» ертегісіноқу.
Нан қайданкеледі?(Ертегі)
БіркүніТышқаннандүкенінекірді. Сөрегежаңапіскен сап — сарыбөлкелерүйіліптүрекен. ПіскеннаниісінеқызыққанТышқантұмсығынжыбыр — жыбыртартты. Төмендегібірбөлкенiкеміребастады. Осы кездекүзетшікеліпқалды. Тышқанзыпберіп, тысқаатыпшықты. Бірақалысқаұзамады. «Апырай, қайданкелдіекеносыншаманан. Біліпалыпшыққанжерінекірсем, ә!» — депқызығыпкетті. Тесіктенсақтанасығалады.
— Нан, нан, сен қайданкелдің? — дедісыбырлап.
— Сатушыдансұра, — дедінан. Тышқансатушығакелді.
— Сатушы, сатушы, нанқайданкеледі?
— Наубайшыдансұра, — дедісатушы.
Тышқантымпыңдапнаубайханағакелді. Мұндакөпадамнанпісіріпжатырекен.
— Нан қайданкеледі? — дедібірнаубайшығакеліп.
— Диірменшіденсұра, — дедінаубайшы.
Тышқандиірменшігекелді. Диірментасытынымсызшыркөбелекайналады. Екіадамүнтартыптүр. Ұнтөгіліпаққанбұлақшақұйылыпжатыр. Көздіашып — жұмғаншақап — қапұнпайдаболады. Тышқаниненіңкөзіндейтанауынтыржиып, таңданақараптұрды да:
— Диірменші, диірменші, нанқайданкеледі — депсұрады.
— Комбайншыдансұра, — дедіқырманшықарт. Тышқандаладаегінорыпжүргенкомбайншығакелді.
Қалыңегінтеңіздейтолқиды. Комбайн тоқтаремес, ілгерілепбарады. Сабанынбірбөлек, топанынбірбөлекшығарыптастайды. Торсықтайақбидайдыастауынақұйыпалыпбарады. Тышқаншіңкілдеп:
— Комбайншы, комбайншы, нанқайданкеледі? — депсұрады.
— Көктемдетракторшыжержыртады, тұқымсебушітұқымсебеді. Егіншілер оны күтіпбаптайды. Көпеңбексіңіреді. Міне, қалыңастық — солкөпеңбектіңжемісі. Нан еңбекарқылытабылады, — дедікомбайншы.
— Ой, мұныңазапқой. Мен шалқайыпжатып — ақтабаберемін, — депқутың — қутыңеттіТышқан.
— Әне, Мысықкележатыр, — дедікомбайншы. Сол — ақекенТышқанбірескіінгезыпберді.
Тәрбиешіертегініңбөлім — бөлімгебөліпоқып, сұрақтарқояды, балалардыңжауаптарынтыңдап, олардытолықтырыпотырады. (Ертегіхрестоматиядаберілген). Дәптердегіертегімазмұнынасайсалынғансуретарқылыертегімазмұныашылады.
Қорытынды
— Тышқандықандайсұрақмазалады?
— Нан қайданкеледі?
— Тышқансұрағынажауап ала алдыма?
— «Нан — байлық, нан — береке» депхалқымызбекерайтпаған. Міне, көрдіңдерме? Қаншамаадамеңбекетедіекен. Сондықтандастарқанғазореңбекпенкелгеннантағамдарынқастерлеуімізкерек.
Жауапты тәрбиеші: Курманова С.Т