Сабақтың мақсаты: а) білімділік – Оқушылардың өткен сабақта алған білімдерін тиянақтау. Күшейткіш және мақсат үстеулері туралы жалпы білім беру. ә) дамытушылық - Өтілген материалдарды тиянақты меңгеруге, жүйелі ойлау, ойын әсерлі жеткізуге, талдау жұмыстарына төселдіру. в)тәрбиелік - Оқушыларды адамгершілікке, инабаттылыққа тәрбиелеу, сауатты жаза білуге тәрбиелеу.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Күшейткіш, мақсат үстеулері»
Сыныбы: 7 "ә" сыныбы
Тақырыбы: Күшейткіш, мақсат үстеулері
Сабақтың мақсаты: а) білімділік – Оқушылардың өткен сабақта алған білімдерін тиянақтау. Күшейткіш және мақсат үстеулері туралы жалпы білім беру. ә) дамытушылық - Өтілген материалдарды тиянақты меңгеруге, жүйелі ойлау, ойын әсерлі жеткізуге, талдау жұмыстарына төселдіру. в)тәрбиелік - Оқушыларды адамгершілікке, инабаттылыққа тәрбиелеу, сауатты жаза білуге тәрбиелеу.
Үй тапсырмасын сұрау
1. Үстеу дегеніміз не? Қандай сұрақтарға жауап береді? 2. Үстеу құрамына қарай неше түрге бөлінеді? 3. Негізгі үстеу дегеніміз не? 4. Негізгі үстеуге қандай жұрнақтар жалғана алады? 5. Туынды үстеулерге қандай жұрнақтар жалғанады? 6. Үстеудің қандай мағыналық түрлері бар? 7. Мезгіл үстеуі дегеніміз не? 8. Мекен үстеуі дегеніміз не? 9. Сын – қимыл (бейне) үстеуі дегеніміз не? 10. Мөлшер үстеуі дегеніміз не?
Жаңа тақырып
Күшейткіш үстеу сынның немесе қимылдың,
іс- әрекеттің белгісін я сапасын күшейтіп, я солғындатып көрсетеді. Күшейткіш үстеулер
көбінесе сапалық сын есімдермен тіркесіп жұмсалады да, онымен тұтасып келіп, сын есімнің күшейтпелі шырай түрін жасауға негіз болады. Мысалы: ең әдемі, тым биік, өте жақсы, аса терең, орасон зор, т.б Күшейткіш үстеулердің біразы етістікпен тіркесіп, қалай? деген сұраққа жауап беріп, қимылдың сипатын күшейте я солғындата көрсетеді. Мысалы: мүлдем білмейді, әбден шаршаған, сәл жүріңкіре, керемет сөйледі, т.б Құрамы жағынан күшейткіш үстеулер негізгі түбірлер болып келеді.
Мақсат үстеуі қимылдың, іс – әрекеттің болу мақсатын білдіреді де, қалай? не мақсатпен? деген сұрақтарға жауап береді. Мақсат үстеулері сан жағынан көп емес. Оған: әдейі, жорта, әдейілеп, қасақана, т.б сөздер жатады. Мысалы: әдейі келдім, жорта айтты, әдейілеп шақырды, қасақана үндемеді, т.б.
Тапсырма: Берілген сөйлемдерден үстеудерді табыңдар, олардың түрлерін ажыратыңдар.
Абай осыдан бірталай ұзақ ауырды.
Ертең ол да Қарқаралыға жүрмек.
Жайлау биыл ерте көктеді.
Абай енді ғана таныды.
Өзінің кенет өзгергенінен Абай қысылып қалды.
Үй іші тым – тырыс боп тыңдаған екен.
Мағаш енді әдейі салмақты сабырмен сөйледі.
Екінші ретте ол әдейілеп тракторынан түсіп, Көбегеннің қасына келді.
Тапсырма. Берілген сөйлемдерден үстеулерді тауып, сөйлем мүшесіне талда.
Еріншектің ертеңі бітпес.
Естілер ертеңгіні ескере, көре сөйлейді.
Кеше қар жауды.
Асан сонша алтынды қайдан алды?
Семантикалық кесте
Масылдар
мезгіл
Сын - қимыл
күшейткіш
негізгі
Қайталау арқылы
Бірігу арқылы
Қосарлану арқылы
Өңкей
Күндіз
Әрең
жата - жастана
ақырын
енді - енді
биыл
Үстеулерді сәйкестендіру тесті
Кейін келді.
Қасақана шегінді
Шарасыздан қозғалды
Өте жақсы келісті
Анағұрлым оқыды
Бүгін көбейді
Әрең сөйледі
Үстеулерді түслеріне қарай ажырат
Күні – түні - Өте –
Енді - бұрын –
Ілгері - сонда -
Күні – түні - бірге –
Талай – талай - Күздігүні –
“Бұрын” сөзіне морфологиялық лексика – грамматикалық талдау жаса
Тест
Үстеу мағынасына қарай неше түрге бөлінеді?
а) 5 ә) 7 б) 8
2. Мезгіл үстеуінің сұрағына табыңыз
а) қашан ? ә) қайда? б) неге?
3. Мөлшер үстеуін табыңыз
а) кеше ә) тым биік б) анағұрлым
4. Күшейткіш үстеуді табыңыз
а) биыл ә) мүлдем б) ертерек
Негізгі түбірді табыңыз
а) тез ә) әрқашан б) күздігүні
6. Мекен үстеуді табыңыз
а) төмен ә) кеше б) жорта
7. Үстеуді табыңыз
а) шапты ә) түсті б ) ертең
8. Күрделі үстеуді табыңыз
а) бүрсігүні ә) кеше б) ұзын
9. Сын – қимыл (бейне) үстеуін көрсет
а) ақырын жүрді ә) өте көп б) биыл келді
10. Мезгіл үстеуін табыңыз
а) үлкен ә) тез б) биыл
Жауаптары
1. Ә 6. А 2. А 7. Б 3. Б 8. А 4. Ә 9. А 5. А 10. Б
Үйге тапсырма: көркем әдебиеттен күшейткіш, мақсат үстеулері қатысқан 10 сөйлем жазу