Просмотр содержимого документа
«Қазақ тілінен жиынтық бағалау 5 сынып»
Қостанай қаласындағы № 4 орта мектебінің
қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі
Бердыгужинова Ақмарал Кенжебекқызы.
«Аспан әлемінің құпиялары»бөлім бойынша жиынтық бағалау 5 сынып
Оқу мақсаты Тақырыпты тірек сөздер арқылы болжау
Бағалау критерийі Білім алушы Мәтіндегі тірек сөздерді анықтайды
Тірек сөздер арқылы мәтін тақырыбына болжам жасайды
Ойлау дағдыларының деңгейі Қолдану
1.Тапсырма
Мәтінді екі рет мұқият тыңдап, ондағы тірек сөздерді анықтаңыз. Тірек сөздердің көмегімен төменде берілген жұлдыздың ортасына мәтінге ат қойыңыз.
Жұлдыздар жерден өте көп қашықтықта орналасқан. Жай көзбен қарағанда аспан әлемінде 3 мыңға тарта жұлдыз көрінеді. Ал қазіргі заманда ең жаңа құралдармен есепке алынғандарының саны бірнеше миллион. Ғалымдардың болжауынша, жұлдыздардың жалпы саны әлденеше миллиардтан асып кетеді. Жерге ең жақын жұлдыз - Күн. Оның төңірегінде ірі аспан денелері планеталар айналып жүреді. Ғаламшарлар - өзінен жарық шығармайтын салқын денелер. Жердің серігі - Ай. Дегенмен олар да жұлдыз сияқты жылтырап көрінеді. Өз кезегінде планеталардың төңірегінде олардың серіктері айналып жүреді. Күн және оны айналып жүретін планеталар мен олардың серіктері Күн жүйесін құрайды. Ғарыш кеңістігінде шек жоқ. Оның кеңдігі соншалық аспан денелерінің бір-бірінен қашықтығын Жердегі өлшеммен, айталық километрмен өлшеу мүмкін емес. (107 сөз)
Дескриптор Білім алушы
- мәтінді тыңдау барысында 5 тірек сөзді анықтайды;
- тірек сөздерді жұлдыздың бес бұрышына жазады;
- тірек сөздердің көмегімен мәтін тақырыбын болжайды;
- мәтінге сөз тіркесімен атау беріп, оны жұлдыздың ортасына жазады.
Оқу мақсаты
Күнделікті тұрмыстық тақырыптарға байланысты жаңа сөздер мен тірек сөздердің мағынасын түсіну
Бағалау критерийіБілім алушы
Тақырыпқа сәйкес сөз бен сөз тіркестерін мағынасына қарай ажыратады
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну
2.Тапсырма
Мәтінді мұқият тыңдап, төменде берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз.
Планета дегенде әуелі әлеміміз және күннің айналасында орналасқан қалған сегіз ғаламшар ойымызға келеді. «Күн Жүйесі» деп аталатын тоғыз планетаның Күннен алшақтығы бойынша реті мынандай: Меркурий, Шолпан, Жер, Марс, Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун және Плутон. Күнге ең жақын болған Меркурий, Шолпан, Жер планеталары «Ішкі планеталар», ал Марс, Юпитер, Сатурн, Уран, Нептун, Плутон планеталары «Сыртқы планеталар» деп аталады. Марс пен Юпитердің арасында «Астероид» деп аталатын кішкене планеталар да бар. Меркурий, Шолпан және Плутон планеталарынан басқа бүкіл планеталардың бір немесе бірнеше серіктері бар. Планеталардың пайда болуы жөнінде көптеген болжамдар мен теориялар айтылған. 1944 жылға дейін планеталардың күннің жарылысы нәтижесінде күннен бөлініп шыққан деген пікір басым еді. Кейін неміс астрономы Кеплер планеталардың пайда болуы жөнінде жаңа теория ұсынған. Қазіргі таңда планеталарды зерттеу жұмыстары барынша дамыған. Келешекте адам баласының Шолпан, Марс планеталарына барып, базалар құруы жоспарлануда. (130 сөз)
Сөздер
Синонимі
ғаламшар
алыс
жетілген
таяу
3.Тапсырма. Берілген сөздердің мағынасын мазмұнды негізге ала отырып, толықтырып жазыңыз.
Сөздер мен сөз тіркестері
Мағынасы
Ішкі планеталар
Сыртқы планеталар
Астероидтар
Дескриптор Білім алушы
- мәтінді тыңдау барысында төрт сөздің синонимін мәтіннен тауып жазады;
- үш сөз бен сөз тіркесінің мағынасын мәтін мазмұнына сүйеніп, толықтырып жазады.