Білім беру саласы: Қатынас
Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: Көркем әдебиет
Тақырыбы: «Тілім – тірегім»
Мақсаты: - Балалардың сөздік қорын байыту;
- Есте сақтау қабілетін дамыту;
- Сұраққа толық жауап беруге үйрету;
- Зейінін тұрақтандыру;
- Отанын, жерін қорғауға тәрбиелеу;
- Отан туралы түсінік беру;
- Тілін құрметтеуге баулу;
- Қазақ тілінің мәртебесі туралы түсінік беру;
Билингвальды компанент: Көрсету, түсіндіру, сұрақ-жауап,
«Елорда-Астана» бұрышына саяхат
Сөздік жұмыс: - Қазақ тілі, Қазақстан Республикасы, елбасы, Отан, рәміздер т.б
Технологиямен қамтамасыз ету: - Әріптер, мақал-мәтелдер, суреттер т.б
Әрекет
кезеңдері
Тәрбиешінің басқару әрекеті
Балалардың іс-әрекеті
Мотивациялық қозғаушы
Амандасу
Балалар, бүгін бізде ерекше оқу іс-әрекеті өткелі отыр. Бүгін біз Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі, ана тілі-қазақ тіліне деген өзіміздің сый құрметімізді көрсетпекпіз. Алдыменен Отанға деген сүйіспеншілігімізді білдіру үшін Қазақстан Республикасының Гимнін орындауға шақырамын.
Әдеттегідей оқу іс-әрекетімізді жүректен-жүрекке жылы лебіздерімізбен жалғасытырайық.
- Жыл ерекшелігін сұрау:
- Қазір жылдың қай мезгілі?
- Күз неше ай қонақта болады?
- Күз айларын атайық?
- Күз ерекшелігін ата?
- Суреттерді әңгімелейік.
Армысың алтын күн!
Армысың көк аспан!
Армысың жер ана!
Армысыңдар достарым!
Аман болсын халқымыз,
Заман болсын ел тыныш.
Аман болсын аналар!
Аман болсын балалар!
Қазақстан Республикасының Гимн орындалады.
Аспанымыз ашық болсын!
Еліміз тыныш болсын!
Бақшамыз бақты болсын!
Жеріміз гүлдене берсін!
Елімізде бейбітшілік болсын!
Қазақстан гүлдене берсін!
Отбасымыз аман болсын!
Деніміз сау болсын!
Жеріміз бай болсын!
Әрқашан күн сөнбесін!
Күз
3 ай
Қыркүйек, қазан, қараша.
Күн жаңбарлы болады. Адамдар жылы киінеді. Құстар жылы жаққа ұып кетеді. т.б.
«Саябақта»
Шотан мен Әсемай саябаққа барып күзгі жапырақтарды теріп жүр. Олар алма теріп жүрген кірпіні көріп қызықтауда. Ал, кірпі өз азығы алманы жинап бара жатыр. Саябақ іші алтын түске еніпті, талдарда күз түскенге мәз мейрам болып тұр, себебі олардың да демалатын уақыты келді. Талдар қыс бойы ұйықтап, көктемде қайта оянады.
«Көшеде»
Күз мезгілі бейнеленген. Күн жаңбырлы әрі жел бар. Адамдар жылы киініп алған. Қолдарында қолшатыр бар. Әнел апасымен бірге балабақшаға келе жатыр. Аякөз мектепке бара жатыр. Ал, Мәдидің әкесі мен анасы жұмысқа кетіп бара жатыр. Ал, күшігі Ақтөс жаңбырдың астында қалып қойыпты, үсті малмандай су болып қалған.
«Біздің аула»
Күз мезгілі бейнеленген. Балалар жылы киініп алған. Олар аулаға түскен сары жапырақтарды жинап жүр. Дархан талдын түбін қопсытып жатыр. Аягүл мен Кәусар жапырақтарды сыпырып жинап алып жатыр. Алдияр мен Ақырыс күзі ағаштарды отырғызып жатыр. Себебі күзде еккен талдың тамыры тереңге тез жайылады. Айнала сары алтын түске енген.
Күз мезгілі бейнеленген. Балалар жеміс бағында алма жинап жүр. Ержігіт алма ағашынан алманы үзіп Салтанатқа беріп жатыр. Ал, Салтанат оны алып Азаматқа беруде. Ал Азамат болса Сабинаға тасып беруде. Сабина алманы жәшікке салып жинап жатыр. Арғы бетте басқа да балалар жемістерді жинап жатыр. Жиналған өнімді дүкенге жібереді. Дүкеннен тұтынушылар сатып алады.
Іздену ұйымдастырушы
Біздің еліміз, Отанымыз қалай аталады?
Елімізді басқарып отырған елбасымыз кім?
Қазақстан Республикасының Рәмсіздерін ата?
Ұлтымыз кім, біздің ана тіліміз қандай, біз қай тілде сөйлейміз?
Дұрыс, ана тіліміз қазақ тілі екен. Бүгінгі оқу іс-әрекетіміздің тақырыбы «Тілім-тірегім» деп аталады екен. Қазақ тілі өте бай. Бізде 42 әріп бар. Басқа тілдерден айырмашылығы бізде Ғ, Ә, І, Ң, Ү, Ұ, Қ, Ө, Һ деген өте керемет әріптер бар.
Ұрпақтан ұрпаққа жалғасып келе жатқан қазақ тілінің сақталуына, дамуына, халық арасында қазақ тілінің орын алуына үлкен үлес қосқан ақындарымыздың бірі Қадыр Мырзалиев атамыз.
Ана тілің арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте.
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте.
-деген жақсы өлең шумағын ескермесек болмас.
Тіл деген қасиетті ұғым екен,
Қазақ тілі жырлайтұғын жырым екен.
Ұмытпайық тілімізді ешқашан,
Қасиетін сақтайтұғын сырым екен-демекші тіл туралы тақпақтарға кезек берейік.
Тәуелсіз
Қазақстан Республикасы
Қазақстан Республикасының Президенті
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев
Ту, Елтаңба, Гимн.
Қазақ. Қазақ тілінде сөйлейміз.
Ұлпан:
Тіліміздің тарихы бар қол жетпес,
Айтсаң оның тарихына қол жетпес.
Өткеніне тіліміздің көз жүгіртсек,
Тіліміздің тарихы бар сан жетпес.
Бейбарыс:
Қазақ тілі бас иемін мен саған,
Тілге деген болу керек кең талғам.
Мемлекеттік тілімізді сыйласақ,
Қазақ тілі біздер үшін жаралған.
Әлішер:
Тілім саған арналады бар күнім
Сен арқылы таси түсті шаттығым.
Қазақ тілін білмесең сен егерде
Онда сенің қазақ тілге жоқтығың.
Жанерке:
Ана тіл кәусар бұлағым,
Қана алмас сенсіз құмарым.
Әр әрпің маған бір-бір тау,
Шыңына қалай шығамын.
Ералы:
Ана тілім, дана тілім бақытым,
Қазақ тілін білу менің парызым.
Тілім менің ұмытылмас тірлігім,
Кім біледі тіліміздің тағдырын.
Сергіту жаттығуы:
Дидактикалық ойын: «Буынға бөлейік»
Неше буыннан тұратынын табу керек. Мыс:
Ай, көз, күн, бұлт
Ал-ма, ал-ша, а-нар, жү-зім, е-сік, бе-сік, қи-яр.
Дом-бы-ра, те-ре-зе, кө-бе-лек..
Қа-ра-тор-ғай,....
Фо-то-ап-па-рат,
Мақал-мәтелге кезек берейік:
- Ана тілім алпыс тілге татиды.
- Ат жүйрігі айырады, тіл жүйрігі қайырады.
Топ, топ, топ, топ басайық,
Жалаудан күн жасайық.
Жаса, жаса жарқын күн,
Жаса, жаса алтын күн!
-1 буыннан тұрады.
-2 буыннан тұрады.
-3 буыннан тұрады.
-4 буыннан тұрады.
-5 буыннан тұрады.
- Атағыңды өсіретін де тіл, өшіретін де тіл.
- Ашынған тілді болар,
Ашыққан ұры болар.
- Ауызда жиек жоқ, тілде тиек жоқ.
- Әдеп басы тіл.
- Бал тамған тілден «у» да татиды.
Рефлексті коррекциялау
Тілім саған әрқашанда бас иемін,
Бар ғой сенің бойыңда қасиетің.
Тіліміз деп әрқашан мақтан тұтқан
Ұмытпайық бабалардың өсиетін –дей келе бүгінгі оқу іс-әрекуетімізді қорытындылайық.
Ұлтымыз кім?
Қай тілде сөйлейміз?
Қай бөлімі ұнады?
-Қазақ
-Қазақ
Балалардың жауабы
Білу керек: Ана тіліміз бен ұлтымыз-қазақ.
Отанымыз-Қазақстан Республикасы.
Болуы керек: Танымы, тілдік-сөздік қоры, байланыстыра сөйлеуі.
Баланың қолынан келуі: -Сұрақтарға жауап беру. Өлең шумақтарды айту. Сөздерді буынға бөлу. Берірлген тапсырманы орындау.
