Тақырыбы: БАЯНДАМА

БАЯНДАМА  Тақырыбы:

Отбасын педагогикалық-психологиялық қолдау жане мектепке дейінгі ұйымдарда баланың дамуын жүзеге асыру жағдайында ата-ана құзіреттілігін арттыру

Әдіскер-тәрбиеші:

Санкебаева Нұргүл Шорақызы

Қазіргі кездегі баланың дамуына, жеке тұлға болып қалыптасуына ата - ана тәрбиесінің әдіс - тәсілдерін жетілдіре отырып, қарым – қатынас орнату және ұлттық сананы бойына сіңіру. Ата - аналардың балабақшамен, тәрбиешімен тығыз байланысын арттыру. Балалармен бірге мейірімділікке, ұстамдылыққа тәрбиелеудің жолдарын көрсету. Бала тәрбиелеу сапасының аз да болса жоғарлауына ықпал ету.

Отбасын педагогикалық-психологиялық қолдау және баланы тәрбиелеуде кәсіптік көмек беру

• Отбасындағы әртүрлі қарым- қатынастың ашықтығына қолдау көрсету;

• Баланың қызығушылығы мен қажеттілігін дамыту;

• Отбасы өмірінің бейнесін жасау , отбасылық дәстүрлерді формалау;

• Баланың жекелігін қабылдау және түсіну,балаға бірден-бір жеке тұлға ретінде сену және сыйлау

• Бала тәрбиесіндегі тұрақты өзгеретін жағдайларда ата-аналар арасындағы міндеттер мен жауапкершілікті бөлу;

• Көрнекті насихаттау

• On-line бақылау

Ата-аналармен жұмыс формалары:

• Отбасына қатынау

• Дөңгелек үстелдер

Әңгімелесу мен консультациялар

Ата-аналарлар кафедрасы:

Ата-аналар конференциялары

• Іскер ойындар ұйымдастыру

Тренингтер

Ата-аналар жиналысы

Ақпараттық насихаттау

Ашық есіктер күні

Сауалнама жүргізу

Ақпаратты

• Көрмелер

• Көрнекті насихаттау

Педагогтың ата-анамен жұмыста көрнекілік насихаты да маңызды рөл атқарады.Мақсатқа бағытталған және жүйелі қолданылған көрнекі құралдар балабақшадағы тәрбиелеу әдістерімен,мазмұнымен,міндеттерімен ата-аналарды таныстыруға және отбасына практикалық көмек беруге ықпал етеді.

• On-line бақылау

Балабақшада бейне бақылаулар жүйесін орнату ақпараттық технологиялардың жаңа формасы. Балабақшада On-line бақылаудың қажеттілігі-қазіргі уақыттың шындығы. On-line бақылаудың көмегімен үш негізгі мәселе шешіледі:

• Бала қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
• Білім беру шарттарын ұсынудың сапасын бақылау;
• Педагогтармен даулы жағдайларды шешу;

Ақпаратты

Ақпараттық жылжымалы мұқаба

Ақпараттық парақ

АЖМ тақырыптық қағида бойынша формаланған: «Біздіңбалалар ауырмасын», «Бала тәрбиесіндегі әкенің рөлі» және т.б. Мұқаба ата-анаға уақытша қолдануға беріледі.Ата-аналар жылжымалы-мұқаба мазмұнымен танысады,олармен әңгіме жүргізу,сұрақтарына жауап беру,ұсыныстарын тыңдау қажет .

Ата-аналарға арналған жадынамалар,ата-аналардың өздері көрнекілейтін қабырға газеті де жатады.Газетте ата-аналар отбасы,бала өмірінің қызықты оқиғаларды белгілейді,бала тәрбиесі туралы тәжірбиелерімен бөліседі.Мысалы, «Отбасының демалыс күні», «Менің анам», «Менің әкем», «Мен үйдемін» және т.б

Отбасына қатынау

Отбасына қатынаудағы басты мақсат-баламен және оның жақындарымен өзі қалыптасқан ортада танысу.Баламен ойында , оның жақындарымен сұхбатта сәби туралы көптеген қажетті ақпарат алуға болады. Қатынау ата-анағада көп пайда әкеледі. Олар тәрбиешінің баламен қалай әңгімелестінін біледі,педагогқа баламен үйде еркін сөйлесуіне мүмкіндік береді.

Ата – аналар конференциясы

Бұл форманың бағалылығы, мұнда ата-аналармен бірге қоғамдастық та қатысады. Конференцияға педагогтар, аудандық білім бөлімінің қызметкерлері, медициналық қызмет өкілдері, бастауыш сынып мұғалімдері, педагог-психолог және т.б қатыса алады.

Іскер ойындар

Іскер ойындар үрдісінде белгілі бір білімді меңгеріп қана қоймайды,әрекеттің,қатынастың жаңа моделдерін құрастырады.Талқылау үрдісінде ойынға қатысушылар мамандардың көмегімен жағдайлары бар жағынан сараптауға тиімді шешім қабылдауға тырысады.

Тренингтер

Тренингтік ойын жаттығулары мен тапсырмалары баламен іс-әрекеттің әртүрлі тәсілдеріне баға беруге,жағымсыз формаларды конструкциялыққа ауыстыруға көмектеседі.Ойын тренингіне тартылған ата-ана баламен сөйлесуді бастайды, жаңа шындыққа жетеді

Әңгімелесу мен консультациялар

Әңгімелесу-бұл ата-анамен тәрбиеші диалогы, ал консультациялар сұхбатқа ұқсайды. Консультация жүргізе және ата-ана сұрағына жауап бере отырып,педагог кәсіптік көмек беруге тырысады.

Ата-аналарлар кафедрасы:

• «Тәлімгерлер кафедрасы» (Әке мен ана-алғашқы және басты ұстаздар )

• «Жас ата-ана кафедрасы» (Ана болу-менің жаңа мамандығым)

• «Отбасылық дәстүрлі кафедрасы» (Аталар мен әжелер-отбасылық дәстүрлер қорғаушысы)

Ата – аналармен жүргізілетін шағын жиналыс

Қызықты отбасы анықталап оның

тәрбиелеу тәжірбиесі зерттеледі. Жиналысқа

екі -үш отбасы шақырылады, онда отбасы

тәрбиесіндегі позицияларымен отбасының

дәстүрлі тәрбиесі туралы бөліседі.

Мақсаты:

Ашық есік күні.

Ата – аналармен мейлінше кең тараған жұсыстардың бірі – ол ашық есік күні. Мектеп жасына дейінгі мекемемен, оның дәстүрлерімен ережелерімен, тәрбиелеу – оқыту жұмыстарының ерекшеліктерімен таныстыруға, олармен қызықтыра білуге және қатысуға мумкіндік береді. Ата – аналармен топтарға саяхат жасау, ұйымдастырылған оқу іс – әрекеттеріне қатысу балабақша жұмысынан үзінді көрсету. Олардан алған әсерлерін анықтайды, туындаған сұрақтарға жауап береді.

• Дөңгелек үстелдер;

Балабақша психологі, тәрбиеші , ата – аналар, топ ата – аналар төрайымдары қатысуымен бірлесе отырып «Баланы тәрбиелеу, дамыту және білім беру» мәселелерінде отбасы мен балабақша ұжымының бірлескен өзара тығыз байланыста болуы барысында

жүйелі тақырыпты мақсат етіп өткізеді. .

Әр ата – ана шақыру қағазымен шақырылды. Сонымен бірге бағдарламалар да таратылды.

Сауалнама жүргізу

Сауалнама: "Сіз қандай ата - анасыз?" 1. Кез келген ісіңізді тастай салып баламен айналыса аласыз ба? 2. Балалардың жасына қарамай, онымен ақылдаса аласыз ба? 3. Балаңызбен қарым - қатынас барысында жасаған қателеріңізді мойындайсыз ба? 4. Өзіңіздің қателігіңіз үшін балаңыздан кешірім сұрайсыз ба? 5. Балаңыз жасаған іс ашуландырған кезде өзіңізді ұстап, ашуды жеңе аласыз ба? 6. Балаңыздың орнына өзіңізді қоя аласыз ба? 7. Бір сәтте сізге мейірімді адам деп сенуге бола ма? 8. Өзіңіздің басыңыздан өткен балалық шағыңыздан ескерілетін жағдай айтасыз ба? 9. Балаңыздың жүрегін жарақаттайтын сөздерді, сөйлем тіркестерін атамауға тырысасыз ба? 10. Балаңызға уәде беріп, жақсы мінез - құлқын ескере отырып уәдеңізді орындайсыз ба? 11. Балаға қалаған ісін жасауға, өзін ұстауға кедергі жасамай бір күн еркіндік, бересіз бе? 12. Басқа бала сіздің балаңызға дөрекілік көрсетсе, себепсіз ренжітсе, көңіл аудармайысыз ба? 13. Балаңыздың көз жасы, дөрекі еркелеуі екенін білесіз, соған қарсы тұра аласыз ба? Жауабы: 1. Әрқашан жасаймын, келісемін – 3 балл 2. Кейде ғана келісемін – 2 балл 3. Келіспеймін - 1 балл Сауалнаманы бағалау өлшемдері: 0 - 16. Бала тәрбиесі – сіз үшін үлкен проблема. Бала тұлғасын дұрыс қалыптастыру үшін педагог немесе психолог мамандардың көмегіне сүйеніңіз. 16 - 30. Балаға қамқорлық жасау – бірінші кезектегі маңызды іс. Сіздің бойыңызға тәрбиешілік қабілет бар, бірақ тәжірибеде әрқашан бір қалыпты бір бағыттағы мақсатпен әрекет етесіз. Кейде қатал, кейде мүлдем жұмсақсыз. Сізге жауапкершілікпен ойлану керек. 30 - 39. Бала сіздің өміріңіз үшін ең құнды болғаны. Сіз балаңызды тек түсініп қана қоймай, әрі ойын тануға, сыйлы көзбен қарауға тырысасыз.

Көрмелер

Көрме-балалар жұмыстарының формасы. Мысалы: бала суреттері,қолдан жасалған ойыншықтар,балалар кітаптары,альбомдары және т.б. Көрмелер сонымен бірге ата-аналарға бағдарламаның маңызды тарауын жариялау үшін мысалы: «Отбасы мен балабақшада балалардың бейнелеу іс-әрекеті», «Ойыншықтар және оның тәрбиелік рөлі» т.б тақырыптары бойынша өткізу.

Ата – аналар жиналысына дайындық кезіндегі ережелер:

• Жиналыс мақсатқа бағытталған болуы;
• Ата – аналардың өтініші мен қызығушылығына жауап беру;
• Нақты белгіленген тәжірибелік мінездеменің болуы;
• Диалог түрінде өткізілуі;
• Жиналыста бала кемшілігін және бала тәрбиесіндегі ата-аналардың

қателіктерін жарияламау керек;

Тәрбиешінің ата-аналармен сұхбаты келесі талаптарды қамтуы қажет:

Баланы тәрбиелеу мен оқыту сұрақтары бойынша ата-аналарға жаңа білім беру

Нақты және мазмұнды болуы

Педагогикалық мәселелердің қызығушылығын ояту

Бала тәрбиесіне жауапкершілік сезімін арттыру

Ақпараттық насихаттау

(Ата-аналар бұрышы)

Ақпараттық сипаттағы материалдар

Балабақша мен отбасында бала тәрбиесі сұрақтарын жариялайтын материалдар

Баланы дамыту мен тәрбиелеу бойынша ағымдағы жұмыстарар

Балалардың бөлмесін және бұрышының жабдықталуы

Ата-аналарға арналған ереже,күн тәртібі,әрүрлі сипаттағы хабарландырулар

Жақын арада болатын консультациялар туралы

Ата – аналармен жұмысты келесі кезеңдерге сүйене отырып құруға болады:

• Ата – аналармен жұмыс мазмұны мен формаларын ойластыру. Зерттеу мақсатында сұрақ жургізу және алынған мәліметтерді келешек жұмыста қолдану;

• Тәрбиешілер мен ата-аналар арасында іскер, жағымды қарым-қатынас орнату. Ата – аналарға олар қызыға қатыса алатын бала бейнесінің жағымдылығын қалыптастыратын жұмыстар өткізу;

• Педагогты бала тәрбиесіндегі отбасы мәселелерімен таныстыру. Бұл кезеіде тәрбиешілер ата-аналар диолог жүргізеді, отбасымен сөлескенде тек жағымды жақтарын емес, бала қылығындағы қиыншылықтар кедергілер туралы да айтады;

• Ата – аналарда баланың жағымды бейнесін формалау үшін отбасында айтылмайтын, ата-анасы күтпеген, олар үшін қызықты хабарлау. Бұл баланың құрбылармен тіл табысудағы ерекшелігі, оның еңбекке деген қатынасы, іс-әрекеттерінің жетістіктері болуы мүмкін.

• Баланың жеке тұлғасын ересектермен бірге формалау және зерттеу. Ата – аналармен біріккен мұндай зерттеулерде жұмыстың нақты мазмұны жоспарланады және әріптестік формасы таңдалады.

Ата - анаға көз қуаныш, Алдына алған еркесі, Көңіліне көп жұбаныш. Гүлденіп ой – өлкесі ,

- деп Абай атамыз айтқандай ата - ананың қуанышы, гүлденген үміт, арманы тек перзент сүю, оны тәрбиелеу. Ендеше, мейірімге толы ата – аналар және құрметке ие тәрбиешілер қолымыздағы алтынымызды жақсылап тәрбиелейік және біз оларға үлгі болар бейне екенімізді ұмытпайық. Адам да өмір сияқты, күлмесе жайнап өспейді дейді. Сондықтан да мына жайттарды есімізге ұстайық: «Отбасында берілген тәрбие жігеріңді құм қылып, жерге қаратпасын десең балаға кішкентайынан түзу тәрбие бер»,- деп ата - бабамыз айтқандай, бала тәрбиесіне уақытыңда көңіл бөліп, еліміздің инабатты, адамгершілігі мол, білімді, саналы ұрпағын тәрбиелейік. Егер ата - ана мен балабақша өзара тығыз байланыста болса, балаларға бірдей талап қойып отырса, тәуелсіз еліміздің ұл - қыздары жан - жақты дамыған азамат болып шығары сөзсіз.

Назарларыңызға көп рахмет!