Просмотр содержимого документа
«Жабық тұқымды өсімдіктердің көптүрлілігі»
Асанова Г.С.
Директордың оқу-ісі жөніндегі орынбасары
Күні: 9.02.18
Класы: 6«а» «ә»
Сабақтың тақырыбы: Жабық тұқымды өсімдіктердің көптүрлілігі. Қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдастары. Жабық тұқымды өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Гүлді өсімдіктердің кластары.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Жабық тұқымды өсімдіктер туралы білімдерін арттыру. Жабық тұқымды
өсімдіктердің тұқымы жемісінің ішінде жетілетіндігін, көбею мүшесі гүл
екенін және адам өміріндегі маңызы туралы білім беру.
Тәрбиелік: Қошаған орта мен табиғатты аялауға, өсімдіктер мен жануарларды қорғауға,
салауатты өмір салтын ұстануға тәрбиелеу.
Дамытушылық:Түрлі әдіс - тәсілдерді пайдаланып, оқушылардың сабаққа
қызығушылығын арттыру.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: сөздік-көрнекілік.
Күтілетін нәтиже: Олардың жалпы сипаттамасын, жабық тұқымды өсімдіктердің көптүрлілігін, қосжарнақты өсімдіңтердің тұқымдастарын және жабық тұқымды өсімдіктердің табиғаттағы және адам шаруашылығындағы маңызын, гүлді өсімдіктердің қосжарнақтылар және даражарнақтылар кластарына бөлінуін түсінеді, меңгереді, өмірмен ұштастыру, терең және жүйелі білім алады.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылармен амандасу; оқушыларды түгендеу; сабаққа дайындықтарын тексеру. 3 түрлі стикерлер арқылы топқа бөліп аламыз.
ІІ. Үй тапсырмасы.
Мозайка әдісі арқылы. Жасырын сурет (3 топ оқушыларына қылқанжапырақты өсімдіктердің қиындылары беріледі, суретті құрастырып бірінші сипаттама береді, екінші артында жасырылған сұрақтарға жауап береді)
2. Қылқан жапырақты өсімдіктерді ата (қарағай, шырша, арша)
3. Қарағай неліктен бір үйлі өсімдік деп аталады? (себебі оның аталығы мен аналығы бір өсімдікте орналасқан)
4. Сүрек дегеніміз не? (ағаштың ортасындағы беріктік қасиет беріп тұратын қабаты)
5. Қылқан жапырақты өсімдіктер неліктен ашық тұқымдылар бөліміне жатқызылады? (себебі олар жеміс бермей, тұқым ішінде дамып қойғандықтан)
6. Дің дегеніміз не? Және дің неден тұрады? (ағаштың қалыңдаған төменгі жағын дің деп атаймыз. Дің- қабық, өзек, сүрек, тіннен тұрады)
ІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.
Жабық тұқымды өсімдіктер - өсімдіктер дүниесінің бір бөлімі. Бұлардың көбею мүшесі - гүл. Сондықтан гүлді өсімдіктер деп те аталады. Гүлді өсімдіктер - қазіргі кездегі өсімдіктер дүниесінің түрлерінің саны жағынан ең көп таралған тобы.
Ерекшеліктері:
- Тек жабық тұқымды өсімдіктерде ғана гүлдер түзіледі.
- Гүлдерде жынысты көбею мүшелері - аталықтар мен аналықтар жетіледі. Гүл түйіндерінде аналықтардың тұқым бүршіктері орналасқан.
- Тек гүлді өсімдіктерге қосарланып ұрықтану процесі тән. Аталықтың тозаңқабында түзілген тозаң дәндері аналықтардың аузына келіп түседі. Осы жерде олар өсіп тозаң түтіктерін түзеді. Тозаң түтіктерімен спермиялар тұқым бүршігіне жетіп, оның ішіне өтеді. Осы жерде тозаң түтігінің ішіндегі екі спермияның бірі жұмыртқа жасушасын ұрықтандырады, ал екінші спермия тұқым бүршігінің орталық жасушасымен қосылады. Ұрықтанудың тек гүлді өсімдіктерге тән мұндай түрін қосарланып ұрықтану деп атайды. Сонымен ұрықтанған жұмыртқа жасушасынан зигота түзіледі, одан ұрық пайда болады. Орталық жасуша екінші спермиямен қосылғаннан кейін ұлғайып өсіп, бөлінеді, нәтижесінде одан ұрыққа қажетті қор заттарын жинайтын ұлпа - эндосперм түзіледі. Тұқымбүршігенен тұқым, ал гүл түйінінің қабырғаларынан жемісқап түзіледі.
Маңызы:
Өсімдіктер адамға қажетті тамақ өнімдері және ауыл шаруашылығындағы жануарға қоректік зат болады. Өсімдіктер шикізат ретінде өндірістің әр түрлі салаларында қолданылады. Олардан дәрі - дәрмектер де жасайды.
Жабықтұқымды өсімдіктер бөлімі екі үлкен класқа бөлінеді:
1. Даражарнақтылар класы
2. Қосжарнақтылар класы
Екеуі тұқым құрылысы, тамыр жүйесі, сабақ, жапырақ, гүл құрылысы бойынша бір бірінен ерекшеленеді.
ІV. Бекіту.
Кестені толтырыңыз
Тұқымдас атауы
Сипаттама
Ерекшеліктері
Ашықтұқымдылар
Жабықтұқымдылар
V. Үйге тапсырма беру. Жабық тұқымды өсімдіктердің көптүрлілігі. Қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдастары. Жабық тұқымды өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы. Гүлді өсімдіктердің кластары.