1.О?ыту мен о?уда?ы жа?а ?діс-т?сілдер (диалогты? ??гіме)
2.Сыни т?р?ыдан ойлау.
3.Талантты ж?не дарынды балаларды о?ыту.
4.К?шбасшылы?.
5.Ба?алау.
Тапсырмалар
Топтастыру. 3. Топты? тергеу.
С?ра?-жауап 4. Ба?алау
Саба? барысында?ы м??алім мен о?ушыны? іс-?рекеті:
І. ?йымдастыру кезе?і (2 минут)
М??алімні? іс-?рекеті
О?ушыны? іс-?рекеті
А) амандау
?) т?гендеу
Б) топтастыру
В) сергіту с?ті.
С?йектерді та?дай отырып, о?ушылар т?рт топ?а бірігіп топтасып отырады.
1-топ. Бас с?йек
2-топ. Кеуде с?йек
3-топ. ?ол с?йек
4-топ. Ая? с?йек
ІІ. ?й тапсырмасы: ?ызы?ушылы?ты ояту
«Кубизм» ?дісі
«Кубизм» ?дісі ар?ылы о?ушылардан ?й тапсырмасы с?ралады. Кубикті? алты ?ырында?ы ?р т?рлі с?ра?тар?а ?р топ ?здері бірігіп жауап береді.
О?ушылар ?з білімдерімен б?ліседі.
ІІІ. Жа?а саба? Ма?ынаны тану «Жигсо -1» ?дісі
Тірек-?имыл м?шелер ж?йесіні? ма?ызы: тірек-?имыл м?шелер ж?йесіне ?а??а мен б?лшы?еттер жатады. Бірімен-бірі д?некер ?лпалар (шеміршек пен с?йек) ар?ылы байланыс?ан с?йектерден ?а??а т?зіледі. ?а??а а?заны? тірегі, ал б?лшы?еттер ?имыл-?оз?алысты ?амтамасыз етеді. Тірек-?имыл м?шелер ж?йесі адамны? тік ж?ру ?алпын (пішінін) са?тайды (омырт?а жотасы мен жамбас белдеулері). ?а??а мидан бастап, барлы? ішкі м?шелерге кор?аныш ?ызметін ат?арады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланыс?ан ми сауытын ??райтын с?йектерді? ішінде жатады. Ж?рек пен ?кпені кеуде ?уысы с?йектері ?ор?аса, ??рса? ?уысында?ы м?шелерді - жамбас белдеулері с?йектері кор?айды. ?а??а?а б?лшы?еттер бекінеді. А?заны? ?орша?ан орта жа?дайларына бейімделуіні? бір белгісі - ?имыл (?оз?алу). Денені ?оз?алыс?а келтіретін с?йектер мен б?лшы?еттер. Кез келген ?оз?алыста (ж?гіру, секіру) а?заны? барлы? м?шелері с?йекті таяныш (тірек) етеді. С?йек кемігінде ?ан жасушалары т?зіледі. С?йекті? ??рамында минералды т?здар мен микроэлементтер болатынды?тан, минералды алмасу?а ?атысады.
М?тін бойынша ж?мыс жасау «Жигсо» ?дісі бойынша
М?тін бойынша жан?я м?шелеріне б?лініп беріледі, ?р б?лікті о?итын топ м?шесі ?лкен жауапкершілікпен о?ып, ?з ?яластарына жеткізе алулары керек. Сараптау топтарына б?лініп, сол топтарда тал?ылау, к?рделі жерлері м??ият т?сіндіріліп, сараптау тобында бір-бірінен т?сініп келгендерін бір-біріне ?йретеді.
1-топ. Бас с?йек
2-топ. Кеуде с?йек
3-топ. ?ол с?йек
4-топ. Ая? с?йек
«Т?ртіп алу» ?дісі
О?ушылар кітаппен ж?мыс жасау барысында негізгі терминдер мен та?ырып?а ?атысты сандарды тауып жазады.
1.Оқыту мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер (диалогтық әңгіме)
2.Сыни тұрғыдан ойлау.
3.Талантты және дарынды балаларды оқыту.
4.Көшбасшылық.
5.Бағалау.
Тапсырмалар
Топтастыру. 3. Топтық тергеу.
Сұрақ-жауап 4. Бағалау
Сабақ барысындағы мұғалім мен оқушының іс-әрекеті:
І. Ұйымдастыру кезеңі (2 минут)
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
А) амандау
Ә) түгендеу
Б) топтастыру
В) сергіту сәті.
Сүйектерді таңдай отырып, оқушылар төрт топқа бірігіп топтасып отырады.
1-топ. Бас сүйек
2-топ. Кеуде сүйек
3-топ. Қол сүйек
4-топ. Аяқ сүйек
ІІ. Үй тапсырмасы: Қызығушылықты ояту
«Кубизм» әдісі
«Кубизм» әдісі арқылы оқушылардан үй тапсырмасы сұралады. Кубиктің алты қырындағы әр түрлі сұрақтарға әр топ өздері бірігіп жауап береді.
Оқушылар өз білімдерімен бөліседі.
ІІІ. Жаңа сабақ Мағынаны тану «Жигсо -1» әдісі
Тірек-қимыл мүшелер жүйесінің маңызы: тірек-қимыл мүшелер жүйесіне қаңқа мен бұлшықеттер жатады. Бірімен-бірі дәнекер ұлпалар (шеміршек пен сүйек) арқылы байланысқан сүйектерден қаңқа түзіледі. Қаңқа ағзаның тірегі, ал бұлшықеттер қимыл-қозғалысты қамтамасыз етеді. Тірек-қимыл мүшелер жүйесі адамның тік жүру қалпын (пішінін) сақтайды (омыртқа жотасы мен жамбас белдеулері). Қаңқа мидан бастап, барлық ішкі мүшелерге корғаныш қызметін атқарады. Мысалы, ми бірімен-бірі берік байланысқан ми сауытын құрайтын сүйектердің ішінде жатады. Жүрек пен өкпені кеуде қуысы сүйектері қорғаса, құрсақ қуысындағы мүшелерді - жамбас белдеулері сүйектері корғайды. Қаңқаға бұлшықеттер бекінеді. Ағзаның қоршаған орта жағдайларына бейімделуінің бір белгісі - қимыл (қозғалу). Денені қозғалысқа келтіретін сүйектер мен бұлшықеттер. Кез келген қозғалыста (жүгіру, секіру) ағзаның барлық мүшелері сүйекті таяныш (тірек) етеді. Сүйек кемігінде қан жасушалары түзіледі. Сүйектің құрамында минералды тұздар мен микроэлементтер болатындықтан, минералды алмасуға қатысады.
Мәтін бойынша жұмыс жасау «Жигсо» әдісі бойынша Мәтін бойынша жанұя мүшелеріне бөлініп беріледі, әр бөлікті оқитын топ мүшесі үлкен жауапкершілікпен оқып, өз ұяластарына жеткізе алулары керек. Сараптау топтарына бөлініп, сол топтарда талқылау, күрделі жерлері мұқият түсіндіріліп, сараптау тобында бір-бірінен түсініп келгендерін бір-біріне үйретеді.
1-топ. Бас сүйек
2-топ. Кеуде сүйек
3-топ. Қол сүйек
4-топ. Аяқ сүйек
«Түртіп алу» әдісі
Оқушылар кітаппен жұмыс жасау барысында негізгі терминдер мен тақырыпқа қатысты сандарды тауып жазады.
«Кесте толтыру» әдісі
Р/с
Сүйектер
Бас сүйектері
Иық белдеуі, қол сүйектері
Жамбас белдеуі, аяқ сүйектері
1
Бұғана
2
Шыбық(садақ) сүйек
3
Шүйде сүйегі
4
Ортан жілік
5
Шынтақ сүйегі
6
Жауырын
7
Асықты жілік
8
Тоқпан жілік
9
Толарсақ сүйектері
10
Білезік сүйектері
11
Жамбас сүйектері
12
Башпай сүйектері
13
Саусақ сүйектері
Түсіну
Р/с
сандар
Кеуде сүйегі
Омыртқа жотасы
Аяқ сүйектері
адамқаңқасы
Жұп қабырға
Омыртқа жотасы
сегізкөз
мойын
құйымшақ
Омыртқа жотасының ұзындығы
жамбас
толарсақ
Ортан жілік
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
200 40 12 2 33-34 4-5 7 2 6 5 1,5
Семантикалық карта толтыру
Ойлан тап
«Бинго» сұрақтары
1.Сегізкөз қай омыртқаға жалғанады? Бел омыртқа
2.Омыртқаның қисаюы не деп аталады? Сколиоз
3.Бала қаңқасында қанша сүйек болады? 340
4.Сүйектің қан өндіру мүшесі- сүйектің қызыл кемігі
Сабақты бекіту
«Биологиялық диктант» әдісі
« Биологиялық диктант » әдісі арқылы сабақты бекіту
1.Байланысқан сүйекті.... (буын қабы) жабады.
2.Қаңқаның сүйектену процесі..... (дене өсуі) тоқтағанда...(22-25) жасқа қарай аяқталады.
3.Омыртқа жотасының біріншісі...(атлант) деп аталады.
4.Адамның омыртқа жотасы ...(төрт) иілімнен тұрады.
5.Сүйек...( дәнекер )ұлпасына жатады.
6....(Қалқанша маңы)бездерінің жұмысы нашарласа,
сүйектің өсуі және дамуы тежеледі
7.Қаңқаның дамуына ..(Д )дәрумені әсер етеді
Үйге тапсырмасын беру
Қаңқа бөлімдерін оқып келу және сүйектерге байланысты жұмбақ, мақал – мәтелдер жазып келу.
Бағалау
Өзін-өзі бағалау (білім ағашы арқылы өзінің деңгейін анықтауы)
Рефлексия
Толық ай – сабақты толық түсіндім;
Жарты ай - мен жартылай түсіндім;
Жаңа ай – менің түсінбегенім басымдау болды.
Кері байланыс сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстары туралы қысқаша ой пікірін жазады.