Просмотр содержимого документа
«Қос жынысты және дара жынысты гүлдер. Гүл формуласы»
Қос жынысты және дара жынысты гүлдер. Гүл формуласы
Жоспар:
Қос жынысты және дара жынысты гүлдер
Бір үйлі өсімдіктер мен екі үйлі өсімдіктерге анықтама
Гүл формуласы
Бір гүлде аталық пен аналық болса (мақта, қызанақ, картоп, лалагүл) – қос жынысты. Аталық немесе аналық қана болса дара жынысты дейді.
Тек аталығы бар болса аталық гүл , аналығы ғана болса аналық гүл дейді. Аталық гүлдер мен аналық гүлдер бір өсімдікте болса – бір үйлі (жүгері, асқабақ, қайың, орман жаңғағы). Аталық гүлдер бір өсімдікте, аналық гүлдер екінші өсімдікте дамыса – екі үйлі (қос үйлі) (қарасора, қалақай, терек, тал) болғаны
Жыныссыз гүлдерде жыныс мүшелері (аталық пен аналық) дамымайды. Мысалы, күнбағыс, гүлкекіре және т. б. себет гүлшоғырының шетіндегі гүлдер жыныссыз болғандықтан, жеміс бермейді .
.Бір үйлі өсімдік (жүгері): а) аталық гүлі; ә) аналық гүлі. 2. Екі үйлі (қос үйлі) өсімдік: а) талдың аталық сырға гүлдері; ә) аналық сырға гүлдері.
Формула
(Марс белгісі).
Аналық гүл
Формула дегеніміз гүл
құрылысын дағы, гүл бөліктерінің
атын бас әрпімен белгілеу
Халықаралық атауы: тостағаншасы– Са(Саlyx), күлтесі Со(Соrolla), жай гүлсерік Р(Реrіgonіum), аталық А(Аndroeceum), аналық G(Gynoeceum).
Аталық гүл
Қызғалдақ гүлінің жазып көрсетілген үлгісі.
Қызғалдақ (тюльпан) гүлінің формуласы
Картоп:
Итмұрын гүлінің формуласы
Асбұршақ гүлі:
Қорытынды:
Бір гүлде аталық пен аналық болса (мақта, қызанақ, картоп, лалагүл) – қос жынысты .
Аталық немесе аналық қана болса дара жынысты дейді . Тек аталығы бар болса аталық гүл , аналығы ғана болса аналық гүл дейді. Аталық гүлдер мен аналық гүлдер бір өсімдікте болса – бір үйлі (жүгері, асқабақ, қайың, орман жаңғағы).
Аталық гүлдер бір өсімдікте, аналық гүлдер екінші өсімдікте дамыса – екі үйлі (қос үйлі) (қарасора, қалақай, терек, тал) болғаны
Жыныссыз гүлдерде жыныс мүшелері (аталық пен аналық) дамымайды.