?ос жынысты ж?не дара жынысты г?лдер. Г?л формуласы
Шарипова М.М.
Та?ырыбы: ?ос жынысты ж?не дара жынысты г?лдер. Г?л формуласы
Саба?ты? ма?саты: г?л, оны? ??рылысы мен функциясын теориялы? ж?не ?ос ж?не дара жынысты г?лдерді практикалы? т?р?ыда сипаттап, жете т?сіну.
Саба?ты? міндеттері:
Білімділігі – г?л формулаларын ж?не оларды ?ос ж?не дара жыныстарын ажырата білуге толы? сипаттама беріп, оларды? ??рылысымен таныстыру;
Т?рбиелілігі – адамны? т?л?а ретінде ?алыптасуын, адамгершілік ?асиетін, жалпы ?орша?ан орта?а деген жанашырлы? сезімін дамыту;
Дамытушылы?ы – п?нге, та?ырып?а байланысты ?ызы?ушылы?тарын дамыту.
Саба? т?рі: аралас, ойын.
?дісі: с?ра? – жауап, д?ріс - с?хбат, баяндама.
??рал – жабды?тар: г?л ??рылысыны? макеті, интерактивті та?та, ?осымша суреттер.
Саба?ты? барысы.
?йымдастыру б?лімі
«Ер д?улеті - е?бек» б?лімі - ?ткенді ?айталау
«Ырыс алды – ынтыма?» - негізгі б?лім
«Б?рін білгім келеді» - ?орытындылау («Алтын ?а?па» ойыны ар?ылы)
«Бейнет т?бі – зейнет» - ба?алау
?йге тапсырма
І. ?йымдастыруы:
1. О?ушылармен амандасып,
2. Жо? о?ушыларды т?гендеу,
3. Зейіндерін саба??а аудару.
ІІ. «Ер д?улеті - е?бек» ?ткенді ?айталау
Жалпылама с?ра? ?ою ар?ылы.
Г?л дегеніміз не? Г?лді не ма?сатта ?олданамыз?
Г?лді? негізгі б?ліктерін ата?
Г?л са?а?, г?л табан ?андай ?ызмет ат?арады?
Тоста?анша ж?не к?лте ?андай ?ызмет ат?арады?
Аталы?ты? ??рылысы ж?не ?ызметі ?андай?
Аналы?ты? ??рылысы ж?не ?ызметі ?андай?
Г?л серігі деп ?андай б?ліктерді атайды, ол ?алай б?лінеді мысалмен д?лелде?
ІІІ. «Ырыс алды – ынтыма?» - негізгі б?лім
Бір г?лде аталы? пен аналы? болса (ма?та, ?ызана?) – ?осжынысты. Аталы? немесе аналы? ?ана болса дара жынысты. Тек аталы?ы бар болса аталы? г?л, аналы?ы ?ана болса аналы? г?л дейді.
Аталы? г?лдері мен аналы? г?лдері бір ?сімдікте болса онда бір?йлі дейді (ж?гері, ас?аба?) Аталы? г?лдері бір ?сімдікте, аналы? г?лдері 2 ?сімдікте болса екі ?йлі дейді (?ала?ай терек). Жыныссыз г?лдер де жыныс м?шелері дамымайды (к?нба?ыс, г?лкекіре).
Г?л формуласы.
Формула дегеніміз г?л ??рылысында?ы, г?л б?ліктеріні? атын бас ?ріппен белгілеу.
Тос?а?аншасы - Са (Calex) “Т”
К?лтесі - Со (Corolla) “К”
Жай г?лсерік - Р (Perigonium)
Аталы? – А (Androeceum) “А”
Аналы? – G (Gynoeceum ) “Ж”
Аталы? г?л -?
Аналы? г?л - ?
?ос жынысты –
Д?рыс г?л - *-+
Б?рыс г?л - ↑, %
Г?л б?лімдері біріккен болса ( )
К?п болса - ∞
Г?л б?лімдер екі ше?бер бойында орналасса, сандарыны? арасына