Диалогтік оқытуды сабаққа тиімді пайдалану

“ Шұғыла” жалпы орта мектебі коммуналдық мемлекеттік мекемесі. КОУЧИНГ Оқу мен оқудағы жаңа әдіс-тәсілдер: ДИАЛОГ Биология пәні мұғалімі: Ш.Суичбекова

1-топ-«Әңгіме дебат»

2-топ-«Куммулятивтік әңгіме»

3-топ-«Зерттеушілік әңгіме»

Оқушының оқуы тиімді және зиятты

жетістіктерге жетуі үшін оларды

диалогқа, талқылауларға тарту керек.

)

(Александер ілімі )

Диалогтік тәсіл- мынадай мақсаттарға жетуге бағытталған?

• Сабақ кезінде оқушыларды математикалық және ғылыми ойлауға дағдыландырады;
• Тақырып бойынша өз ойларын білдіруіне мүмкіндік береді;
• Оқушыларға өз идеяларын дәлелдеуге көмектеседі;
• Мұғалімдерге оқушыларды оқыту барысында оқушылары қандай деңгейде екендігін түсінуге көмектеседі.

• Барлық сыныптың және шағын топтардың талқылау сапасын арттыру

Слайдқа ескертулер

Сыныптың диалогтік мәдениетін дамыту

Диалогтік оқыту бұл…

- мұғалімнің тәрбиелік, “әмірлі” әңгімесі және оқушылармен ашық диалогы арасында тепе-теңдікке жету;

• оқушылардың ойын білу және олардың дәлелдемелерін күшейту үшін бүкіл сыныптың талқылауын пайдалану ;
• Оларды құру және даулау арқылы оқушылардың идеяларын пайдалану;

- сыныпта ашық талқылау жүргізуге оқушыларды ынталандыру;

- топтық жұмысты оңтайлы пайдалану.

Слайдқа ескертулер

Оқыту нәтижесі:

«Мұғалім – оқушы», «оқушы – оқушы» қарым-қатынастарының жақсаруына ықпал жасау.

Диалогтік оқытуды ұйымдастыру формалары

жеке

жұп

топ

ұжым

Жаңа тақырыпты бастау үшін оңтайлы оқыту стратегиялары

• Тақырып бойынша бірнеше ашық сұрақ қойыңыз.
• Бір немесе бірнеше оқушыдан өз ойын барлық сыныпқа түсіндіруді сұраңыз.
• «Неге» деген бірнеше сұрақ қойыңыз.
• Оқушылардан не айтқандарын түсіндіруді сұраңыз.
• Кейін оларды сипаттау үшін, талқылау кезінде туындаған бірнеше даулы сәттерді жазып алыңыз.
• Оқушылар ол нәрсе туралы өздерінің не ойлайтынын түсінгенше және өз беттерімен жұмыс істеп болмайынша дұрыс түсініктеме бермеңіз.

Слайдқа ескертулер

Мерсердің зерттеуіндегі әңгімелесудің үш түрі.

Тапсырма 1 (п остермен жұмыс)

І-топ: “Айтуға оңай” (Әңгіме дебат) «Мақтаарал ауданының экологиясы»

ІІ-топ: “Бірге таңдаймыз” (Куммулятивтік әңгіме ) «Алманың пайдасы және одан жасалынатын тағамдар» ІІІ-топ:“Әйел бақыты” (Зерттеушілік әңгіме)

«Анасыз өмір-сөнген көмір»

Сергіту сәті

Суреттегі мысықты табыңыз!

Суреттегі мысықты табыңыз!

Тапсырма 2 Әр топқа диалог түрі келтірілген мәтін беріледі. Әңгімелесудің қай түрі екенін анықтау, дәлелдеу. 1 мәтін: Санат, Асан, Таңат “ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУДА” Санат: Біз бұл санды есептер шығара алмаймыз, себебі біз ондық бөлшектер жасай алмаймыз. Басынан бастайықшы. (Ол санды енгізеді) Асан: Жақсы, 30. Сенің кезегің. Санат: Жиырма сегіз. Менің қағидам – егер бөлсек 30 болады, одан 10-ды аламыз және оны 30-дан аламыз. Асан: Идея бар. 14, сосын 2-ні қосамыз. Санат: Мен білуімше – енгізілген сандардың жартысы менікі. Алан: Менің кезегім. Санат: Жоқ – сен не істеу керектігін білмейсің – Мен білемін. Асан: Иә, бірақ қазір менің кезегім. Санат: Тоқтай тұр ! Асан: Жоқ. Онда екеумізде екі кезектен бар. Санат: Жоқ, бір минут күте тұршы. Менің кезегім келген жоқ әлі. Менің кезегім келген жоқ. 33 қосу 5 Асан: Менің кезегім. Санат: Таптым, таптым! Асан: Неге ылғи сенің кезегің. Санат : Иә, мен сенен шапшаңмын, ал сен ештеңе білмейсің

2 -мәтін : Камила, Рая, Майра және Темірлан. ( ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУДА) Камила: 3! Менің ойымша, алу керек. Рая: Сен қалай ойлайсың ? Мен де 3-ті алу керек деп ойлаймын . Майра: Бөлу. Камила: Санды бөлу . Мен санды бөлу керек деп ойлаймын Майра: Мен де . Мүмкін. T емірлан : Иә . Майра: 4 -ті көрейік Камила: 4? Майра: Иә – 2 болу керек. Рая: Мына жерді бас . Бас ! ( Майраға қайда басу керегін көрсетеді) Камила: Дауласпа ... Біз 4-ке келіскен жоқпыз, солай емес пе ? Басқалар: Иә. (4 -ті енгізеді, нәтижесінде 2 шықты ) Камила: (Темірланға) Ал сен не ойлайсың? Темірлан: Мен екіні тағы қосу керек деп ойлаймын. Камила: Жоқ , мен Рая ойлағандай ойлаймын, бізде 6 болды, 3 шықты сондықтан бөлу деп ойлаймын. Қазір бізде 4 және 2 шықты. Сен алу керек деп ойлайсың ба, әлде бөлу ме? Тексергің келе ме? Ашқың келе ме? Темірлан: Жоқ, мен Майра айтқандай деп ойлаймын .

3- мәтін: Арман, Айгүл, Ермек. ( Жаратылыстану пәнінен аспан әлемі жайлы тақырыпты талқылауда) Арман: (Оқып отыр) “Күн Құс жолы деп аталған галактикадағы миллиондаған жұлдыздардың бірі” Өтірік пе әлде шын ба? Айгүл: Мен сенімсізбін.Мен...... Ермек : Иә, бұл шын, ол осылай аталады. Айгүл : Иә мен .. сенімсізбін, бірақ солай шығар деп ойлаймын. Арман: Неге? Айгүл : Енді түнде аспанда жұлдыздар көп. Бірақ сендер...қарасаңдар ... ммм.. Арман: Ғаламшар? Айгүл : ...иә , ең үлкен жұлдыз ол ғаламшар, ол жылтылдайды, мен мұны ғаламшар деп ойлаймын... Ермек: ... б ұл өте керемет екен, ал ол жылтылдаған да жоқ. Арман : Демек тек, тек жұлдыздар ғана жылтылдайды ғой, иә? Ермек : (басын изейді) Айгүл: Иә. Арман : Ә-ә , бұл сонда шын ғой. Айгүл : Иә, “ шындық, шындық” деп көрсету керек Арман : Шындық, шындық ( қағазды көрсетеді) Айгүл: Мен істей алмадым, мен шындық қалай жазылатын есіме түсіре алмай отырмын.

Диалогтік оқытудағы сұрақ қою

Сұрақтардың түрлері:

Төмен дәрежелі

Жоғары дәрежелі

Жабық н\е дұрыс емес

Сұрақ қоюдың техникалары

Қолдану, қайта құру, кеңейту, бағалау, талдауға тиіс

Түрткі болу

Сынақтан өту

• Жауап алу үшін
• Оқушының жауабын түзетуге көмектесу үшін
• Сұрақты қарапайым қою
• Өткен материалға оралу
• Ойға салу
• Дұрысын қабылдау, толығырақ жауап беру

Қайта бағыттау

• Толық жауап беру
• Ойларын анық білдіру
• Идеяларын дамытуға көмектесетіндей етіп құру
• “ Сіз мысал келтіре аласыз ба?” тапсырманы орындау барысында бағдар беру

Сұрақты басқа оқушыға қайта бағыттау “Көмектесе алатындар бар ма?”

1. Жабық сұрақтар (Төмен дәрежелі)

Әдетте, жабық сұрақ қойылған кезде сұраққа нақты қысқа ғана жауап қайтарылып, нәтижесінде әңгіме жалғаспай қалады. Мысалы:

Сұрақ: Ауылдан қашан келдіңіз?

Жауап: Кеше.

2. Ашық сұрақтар (Жоғары дәрежелі)

Ал ашық сұрақтар түсіндіруді, өз көзқарасын білдіруді талап етеді. Бұл сұрақтар сіздің ерекше қызығушылығыңызды білдіретіндіктен, әңгімелесушіңізбен жақсы қарым-қатынас орнатуға көмектеседі. Ашық сұрақ қоятын адамдарды шынайы, ақпейіл жандар дейді. Мысалы:

Сұрақ: Ауылдан қалаға қалай жеттіңіз?

Жауап: Жол бұрынғыдай емес, өте жақсы жасалған екен. Қалаға демде жетіп алдық.

Тапсырма: 3 Сұрақ түрлеріне қарай сәйкестендіріңіз.

1.Түрткі сұрақтары: 1. Құс боп ұшып жоғалсам не етер едің? Сені іздеумен мәңгілік өтер едім.

2 Сынақтан өткізу 2.Жануарлар деп неліктен айтамыз?

сұрақтары:

3. Қайта бағыттау 3. Айдана сен д омбыра сатып алдың ба?

сұрақтары: И ә

4. Төменгі дәрежелі 4.Саматтың есебін шығаруға

сұрақтар: көмектесетіндер бар ма?

5. Жоғары дәрежелі 5. Айдана қандай өсімдік түрлеріне

сұрақтар: мысал келтіре аласың??

Т апсырма 4. “Қара, ойлан, жауап бер” Мақсаты: Суретке қарап отырып, “төмен дәрежелі” сұрақтан бастап “жоғары дәрежелі” сұраққа жауап беру.

Т апсырма “Қара, ойлан, жауап бер”

Кері байланыс

РАХМЕТ!