Просмотр содержимого документа
«Мемлекет туралы түсінік»
Мемлекет туралы түсінік
Анықтама
Мемлекет – белгілі бір аумаққа иелік етіп,сол жердегі халықтың еркін дамуына мүмкіндік беретін, қоғам табиғатынан туындайтын ортақ істерді атқаруға қажетті басқарудың жоғарғы дәрежеде ұйымдасқан жүйесі, саяси билік ұйымы.
Мемлекет деген ұғым бірнеше мағынада қолданылады:
Біріншіден. Қоғамды басқаратын аппарат. Себебі, “Үкімет ” деген ұғымға сай
Екіншіден: қоғам мүшелерінің ассоциациясы. Мұнда “халық”, “ел”, “қоғам” сөздеріне сәйкес.
Мемлекеттің белгілері
1)Өзінің шекарасы бар, белгілі территориясы болады. Өндірістің өркендеуі, сауданың өсуі, еңбектің бөлінуі, халықтың көбеюі кәсіпке байланысты аумақтық бөлінуге әкелді. Аудан, облыс, штат, т.с.с. пайда болды.
2) Ерекше үкімет аппараты болады: мемлекетте әр түрлі мәселелерді шешу үшін қарулы әскер, шенеуліктік аппарат, полиция, сот, барлау, шіркеу, баспасөз, т.б. құралдар қажет болады.
3.)Мемлекет егеменді болуы керек. Ол – ішкі және сыртқы істерін атқарудағы толық тәуелсіздігі, дербестігі.
4) Ішкі істер органдары, тергеу комитеті, прокуратура. Қылмыс жасағандарды еркінен айырудан бастап, өлім жазасына дейін кесе алады.
5) Салық салу. Үкімет аппаратын ұстау үшін халыққа салық салады.
6)Мемлекеттің азаматтығын алу қажет. Сол жерде туып, өскен соң, сол елдің азаматы болуың керек, онсыз мемлекет тарапынан қорғаныш болмайды
Мемлекеттің алғашқы қоғамдағы биліктен айырмашылығы
Халықты туысқандығына қарамай, территориясына сәйкес біріктіру. Билікті осы территорияда жүргізу.
Қоғамдағы басқаратын арнаулы аппараттың құрылуы.
Бұл аппарат үстемдік таптың, топтың, мүдде‑мақсатын орындау үшін қалыптасты. Салық жүйесінің болуы.
Арнаулы мемлекетті басқаратын аппаратта қызмет жасайтын адамдарды әлеуметтік қамтамасыз ету үшін салық қалыптасты.
Мемлекеттің пайда болуы, даму себептерінің ерекшеліктеріне; - Қоғамды бсқаруды, жақсарту, дамыту: қоғамның жұмысының көлемі де, шеңбері де молайып, кеңейіп ескі басқару аппараты тиісті дәрежеде жұмыс жасай алмады.
Жаңа мемлекеттік аппарат қажет болды
Қалың бұқараның, қаналушы таптың үстемдік тапқа, топқа қарсы іс‑әрекетін әлсірету, жою үшін күшті мемлекеттік аппарат керек болды
Қоғамдағы, экономиканың дамуы үшін, әлеуметтік жағдайды жақсарту үшін басқарушы аппараттың нығайту керек болды
Қоғамның қорғанысын күшейту үшін, заңдылықты, құқықтық тәртіпті қатаң сақтау үшін мемлекет керек болды.
Мемлекеттің пайда болуы туралы әр түрлі анықтамалар бар: