Тыйым с?здер

Ма?саты: Тыйым с?здерді? ?мірдегі т?рбиелік м?ні туралы айта отырып, тыйымдар мен ырымдарды? т?рлерімен таныстыру,жаманнан жиреніп,жа?сыны ?йренуге баулу. ?дісі: ?н,би билеу,тыйым с?здер,с?ра?-жауап,к?рініс,салт-д?ст?р к?рсету. К?рнекіліктер: слайдттар,?лтты? б?йымдар:санды?, жасты?, бесік,к?рпе,пыша?,кітапшалар. Т?рбиеші: ?рпа?- ?ылым ??мыр жал?асы, тіршілік к?зі. ?ай халы? болмасын ?мітін е? алдымен ?рпа?ынан к?теді.Жан?ан отын с?ндірмей,т?тінін т?тететін артына ?рпа? ?алдыруды к?здейді. Бала д?ниеге келген со? ?р т?рлі тыйым-ырымдар ар?ылы ата-анасы т?рбиеге ша?ырады. Сонды?тан тыйым с?здер т?рбие к?зі болып саналады. Жас с?биді? ?алы,ме?і ?лкейіп кетпесін деп «?алдыг?л», «Ме?діг?л» деп ат ?ояды.С?би ?з ?йіне «Ассалаума?алейкум» деп кірсе,ол ?йге ?она? келеді. С?би ?олында?ы затты шашу деп шашса, ол ?йде той болады дегенді білдіреді.Ал енді бесікке ?атысты тыйымдар?а кезек берейік: 1-о?ушы: Бесікті сату?а,кез келген адам?а беруге,ая? астына тастау?а болмайды.?аза? хал?ында бесік ?рпа? жал?астыратын ?асиетті б?йым болып саналады. 2-о?ушы: Бесікті ашы? ?алдырмайды.Анда-санда аластатып, жын-шайтаннан ?ор?айды. Т?рбиеші:»Т?рбие к?зі тал бесіктен» демекші, барлы? т?рбие осы бесіктен басталады екен. Ендеше бесікке салу к?рнісіне назар аударайы?. К?рініс: «Бесікке салу». 1.Бесікті аластау. Алас,алас,п?леден алас, К?зі жаманны? к?зінен алас! Тілі жаманны? тілінен алас! 2.Тыштырма жасау. 3.Бісмілл??и рахмани-ра?им – деп бесікке б?леу. 4.»Бесік жыры» ?ні орындалады. Т?рбиеші: ?аза?та жол?а шы?уды? ?зі сын. С?рсенбі к?ні жол?а шы??ан адамны? жолы болады. Сейсенбі к?ні жол?а шы?пайды. 3-о?ушы: Жолда кездескен адамнан «?айда барасы??» деп с?рамайды,»Жол о? болсын» деу керек. 4-о?ушы: Жол ж?ретін адам «Алла жазса», «Алла жол берсе», «??дай ?аласа», «Алла о?даса» деп тілек тілегенде жол бойында?ы кедергілерді? б?рі аластатылады. 5-о?ушы: Ж?ма к?ні к?шуге болмайды.Ол к?н ?асиетті к?н. Б?л к?ні ата- баба аруа?тары ша?ыра??а келіп д??а д?метеді. «Жолы? болсын жолаушы» ?ні орындалады. Т?рбиеші: Пыша? – суы? ?ару, сонды?тан тыйымдарды ескере кеткен ж?н. 6-о?ушы: Пыша? ?ауіпті зат бол?анды?тан, онымен ойнау?а, ж?зін жалау?а, адам?а кезенуге болмайды. Сол себепті оны сый?а бермейді ж?не с?рап, ?алап алмайды. 7-о?ушы: Бір н?рседен шошын?анда пышы?ты жсты?ты? астына ?ойып ?йы?тайды. Жа?ын адамнан пыша? не ине алмайды. Аралары суып кетеді. Би: «Достар» К?нделікті ?мірде тыйымдарды? ма?ызы зор екенін к?ре отырып, ?арапайым киімге ?атысты тыйымдар да бар екен. 8-о?ушы: Киім жа?асын басу жаман ырым саналады.Жасты? орнына шалбар жастанбайды.Киімді о? ?олдан бастап киіп,сол ?олдан бастап шешеді.О? ?олдан бастап киім кию жа?сы ырым. 9-о?ушы: Бас киімді тебуге, ла?тыру?а, теріс киюге болмайды. Сонды?тан бас киімні? орны ерекше.Бас киімді ?р?ашан боса?а?а емес т?рге ілу керек. 10-о?ушы: Ая? киімді т??керіп ?ою?а, теріс ?ою?а болмайды.?йтсе адамны? жолы болмайды.Б?тен адам?а бас киім беруге болмайды ж?не айыр бастамайды. Т?рбиеші: ?аза? хал?ы «Ас атасы- нан»,деп бекер айтпа?ан. Нанды ?адірлей, ?астерлей отырып ?андай тыйымдарды білеміз. 11-о?ушы: Нанды шашу?а, жерге тастау?а, басу?а, р?суа етуге болмайды. Нан – д?м басы, онсыз ?мір жо?. Сонды?тан да дастархан?а алдымен нан ?ойылады. Жерде жат?ан нан болса алып ?оямыз. 12-о?ушы: Та?ерте? ?йден нан ауыз тимей шы?у?а болмайды.»Асы?ыспын, нан ауыз тимеймин», «е? болмаса нан ауыз ти» деген с?здер бекер айтылма?ан. 13-о?ушы: Нанды т??керіп ?ою?а болмайды. Нан ?асиетті д?м. Онымен ойнау?а болмайды.Нанды бир ?олмен сындыру?а болмайды. Т?рбиеші: «А?ты т?кпе, жердегі а?ты баспа!» деп айтады ?аза?та, со?ан байланысты ?андай тыйымдар бар екенін к?рейік. 14-о?ушы: Жерге т?гілген а?ты басу?а болмайды.С?т т?гілген жерге т?з себеді. С?тті ?рлеп ішпейді, майлылы?ы азаяды. С?ттен жасал?ан та?амдарды жерге т?кіріп тастау?а болмайды. С?тті т?кіру ?лкен к?н? болып саналады. 15-о?ушы: С?т сауатын шелекті су басына апармайды, ??ты кетіп ?алады. Т?рбиеші: Міне балалар, осымен біз т?рбие са?атымызды ая?тай келе осындай ?аза? хал?ыны? ата-бабадан келе жат?ан ырым-тыйымдарын ескере отырып, т?рбиелі болып ?суіміз керек