Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы

Пәні

Сыныбы

Қазақ әдебиеті, орыс әдебиеті, ағылшын тілі

9а

Тақырыбы

Сұлтанмахмұт Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы

Мақсаты

Оқушыларға қазақ халқының ХХ ғасыр басындағы аса көрнекті ақын Сұлтанмахмұт өмірі туралы үш тілде жан-жақты мағлұмат бере отырып, шығармашылығының мазмұны мен маңызын, мәнін түсіндіру арқылы, оқушының өзіндік ой-қиялына ерік бере отырып, топпен және шығармашылықпен жұмыс жасауға жұмылдыру.

Күтілетін нәтиже

-Тақырып бойынша ойларын айқын тұжырымдайды;

-Ақын өмірі туралы үш тілде мәлімет алады;

-Оқушының сыни ойлауы қалыптасады;

-Топпен бірлесіп жұмыс жасауға қалыптасады.

7 модульдің қолданылуы

АКТ”, “Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер”, “Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау”, “Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету”, “Оқытуды басқару және көшбасшылық”.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

Кім жылдам,Миға шабуыл,Конвер- сұрақ әдісі, Ойлан тап,Эссе

Қолданылатын ресурстар

Плакаттар, маркерлер, портреттер, тақта, стикерлер

Сабақ барысы

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Ұйымдастыру кезеңі

Тренинг

Қол алысып, қане біз,

Достасайық бәріміз.

Айтарым бар сендерге,

Тез тұрыңдар шеңберге.

Қандай жақсы бір тұру,

Достарменен бір жүру

Қандай жақсы дос болу – деп оқушыларды ортаға шеңбер құруға шақырамын

Психологиялық тренинг. «Жылы лебіз»

Қазақстан, Ресей, Америка- деп аталатын үш елдің туын таңдату арқылы топқа бөлемін

Топ атаулары үш елдің атымен аталады. Топ атауларына мән беру.

-Топтың атаулары неліктен осылай аталды деп ойлайсыңдар?

-Иә балалар, бүгін бізде күндегіден ерекше сабақ болғалы тұр. Бүгінгі сабақты біз үш тілде меңгеретін боламыз.Осы орайда бізге орыс тілі мен ағылшын тілі пәні мұғалімдері сабағымыздың үш тілде өтуіне өз үлестерін қосуға келіп тұр.

Амангүл апай, Жания апай

Ынтымақтастық отмасферасын құру үшін ортаға шаттық шеңберін құрады. Жүректен жүрекке жететін жылы лебіздерін білдіріп үш елдің туын таңдайды. Таңдау арқылы үш елге бөлінеді.

Топ басшылары сайланып, топ ережесі еске түсіріледі.

Бағалау парақтары таратылады.

Бағалау парағы арқылы топбасшылар өз топ мүшелерін бағалап отырады.

Білу

Миға шабуыл

Интерактивті тақтаға «Қайталау–оқу айнасы» үш тілде сұрақтар беріледі.

Оқушылар «Қайталау-оқу айнасы» демекші үйге берілген тапсырма бойынша пысықтау сұрақтарына кезек берейік.

Қ:Бай-болыстардың қиянатшыл, екіжүзділік, психологиясын, еңбекші қауымының арман-мұңын Жамбыл атамыз қай жырға қосты? («Әділдік керек халыққа»)

Р:В чем заключается смысл слов «Мой кумир – Суенбай»?

А: Where is the burial place of Zh. Zhabaev?

Қ:Жамбылдың үлкен сатирик екенін қандай өлеңдерінен біле аламыз? («Какімге», «Сәт сайланарда», «Есенәлі мешкейге», т.б)

Р: Художественное направление ознакомившие с поэтическим дарованием Ж.Жабаева?

А: When and where was born Zh.Zhabaev?

-Балалар, біздің бүгінгі, ертеңгі, болашақтағы мақсатымыз не? (оқу оқып, білім алу)

-Осы бағытта, яғни, оқуға, білім алуға шақыратын кімнің туындыларын білеміз? (Абай-Ғылым таппай мақтанда, Ыбырай-Кел балалар, оқылық, Мағжан-қазақ тілі, Сұлтанмахмұт-Шәкірттерге, Оқып жүрген жастарға)

-Ендеше, алдарыңызға берілген мазайкаларды құрастырып, не шығатынын көрейікші.

1.Оқып жүрген жастарға

2.Шәкірттерге

3.Оқудағы мақсат не?

-Бұл аталған өлеңдер кімнің туындылары? (С.Торайғыров)

-Қалай ойлайсыңдар, бұл тапсырманы не үшін орындадыңдар? (Жаңа сабақ тақырыбын анықтайды)

Тақтада берілген сұрақтарға топ мүшелері кезектесіп өз тілінде жауап береді. Оқушылар еске түсіреді, талдайды.

Берілген мазайканы құрастыру арқылы жаңа сабақтың тақырыбын анықтайды.

Түсіну «Конверт-тапсырма» әдісін қолдану

Постермен өткен тақырыпты қорғау

-Иә, балалар. Біз бүгін С.Торайғыровтың өмірі мен шығармашылығы туралы сөз қозғаймыз. Сонымен қатар оны үш тілде меңгеретін боламыз.

-С.Торайғыров кім? (оқушылар жауабы)

Орыс тілі(Амангүл апай):-----------------

Ағылшын тілі(Жания апай): Stop, stop, stop--------------------(«Өзім біліп аламын» айдары бойынша оқушылардың түсініп алуына жол берейік)

Қазақ тілі(Роза апай): Ендеше оқушылар топтық жұмыс жасауға қалай қарайсыңдар?

І топ: Қазақстан – С.Торайғыровтың өмір жолы.

ІІ топ: Ресей – С.Торайғыровтың өлеңдері

ІІІ топ: Америка – С.Торайғыровтың романдары мен поэмалары

Берілген тапсырманы плакат бетіне әр топ өз тілдерінде түсіріп, өз тілдерінде постер қорғайды.

Оқушылар өздеріне берілген конверт тапсырманы топ болып орындайды. Топтық жұмыстың нәтижесін постер қорғау арқылы көрсетеді.

Қолдану

Оқы, түсін, талда.

Сергіту сәті

-Оқушылар, осы орайда ақынның бір өлеңіне тоқтамасақ болмас. «Шәкірт ойы» өлеңін мәнерлеп оқыту.

-Өлеңнен ақынның қандай екенін білуге болады? (Сыршыл ақын)

-Өлеңді қандай мақсатта жазған? (оқу оқып, білім алу)

-Өлең мазмұнындағы күнге ұмтылу нені білдіреді? (Қажымау, талмау, еңбектену, мақсатына жету)

Дәптерге орындап, кейін бір оқушы тақтаға жазады. Өлең құрысына талдау. 8 буынды, 18 тармақты, 3 шумақты, а,б,а,б шалыс ұйқас

Ағылшын тілі. Жания апай ұйымдастырады.

Өлең мәнерлеп оқылады. Өлеңнің мазмұнын сұрақтарға жауап беру арқылы ашады. Өлең құрылысын талдау үшін бір оқушы шығып тақтамен жұмыс жүргізеді. Сынып болып тексеріледі.

Оқушылар орындарынан тұрып бойларын сергітіп алады.

Талдау

«Орамал тастамақ» ойыны

-Оқушылар берілген міметті бәріміз түсіндік пе? Ендеше, әдеттегідей «Орамал тастамақ» ойынын ойнайық. Ойынды Ресей елі бастасын.

Ресей-Америка: Сұлтанмахмұт қай жылы, қай жерде дүниеге келген. (1893 ж Көкшетау облысы, Қызылту ауданы)

Америка-Қазақстан: Ақынның 5 бөлімнен тұратын философиялық поэмасы қалай аталады? (Адасқан өмір)

Қазақстан-Ресей: 1915 жылы өлеңмен жазылған романның аты қандай? (Кім жазықты)

Ресей-Америка: Сұлтанмахмұт неше жасында хат таныған? (6 жасында)

Америка-Қазақстан: Қандай поэмаларын білесіңдер? («Таныстыру», «Кедей», «Қамар сұлу»)

Қазақстан-Ресей: Еңбек жолын бастаған қазақ баспасөзі қалай аталады? («Айқап» журналы)

Ресей елі орамалды Америкаға сұрақ қою арқылы бастайды. Орамал солайша барлық топты аралап шығады.

Жинақтау Ойтолғау

«Адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады» деп Абай атамыз айтқандай оқып білім алған адам әр қашан биікті бағындырып белестерді аса алады. Осы даналық сөзді негізге ала отырып, С.Торайғыров секілді оқып білім алуға шақыратындай шағын ойтолғау жазамыз.

Оқушылардың мақсаты берілген тақырыпқа арнап өз ойларын жеткізу.

Ойталғауды үш топтаноқушылар оқиды.

Бағалау

A,B,C журналы

Журналды оқушылардың көзінше толтыру

Оқушылар өз бағаларын кқріп отырады.

Рефлексия

Күн бейнесін жасау

Оқушылар кері байланыс арқылы өздерінің сабақтан алған әсерлерін, ұсыныс, тілектерін күннің шуақтарына жазады.

Үйге тапсырма

С.Торайғыров өмірі мен шығармашылығы туралы мазмұндау. «Шәкірт ойы» өлеңін жаттау

Оқушылар күнделікке жазып алады.