Жал?анда ?стаз к?рмеген, не м??алімні? алдында о?ушы болма?ан т?л?а кемде- кем шы?ар. Ал осынау маманды?ты? ысты?ына к?йіп, суы?ына то?ып ж?рген абзал жандар?а деген ал?ыс- ризашылы?ымыз шексіз.
«?стаз болу- ж?ректі? батырлы?ы,
?стаз болу- сезімні? а?ылды?ы.
?стаз болу- мінезді? к?н шуа?ы,
?стаз болу- адамны? асылды?ы»,- деген ?афу ?айырбековты? ?ле? жолдары со?ан д?лел болса керек.
Біз де м??алім болып к?ктен т?се салмады?. Бізді де ?стаздар барын беріп, н?рін тат?ызып баулыды, ?мір жолына салды. Ондай асыл жанды т?л?аларды ?сте ?мыту?а болама?! Жо?!
И?, ?стаз- ма?тан т?тар маманды?. ?мірдегі к?п маманды?тарды? ішіндегі жан- жа?ты білімділікті, икемділікті, шеберлікті, мейірімділікті ?ажет ететін ?стазды? маманды?.
«?стазы жа?сыны? ?стамы жа?сы» демекші, ш?кірт бойында?ы ?стамдылы? пен т?рбиелік к?біне ?стаз?а келіп тіреледі. Ескендір З?л?арнайын: «Да?? пен абырой?а кенелуімде мен бір адам?а ?арыздармын, ол- ?стазым Арстотель» десе, Абылайхан Т?ле биді, Ш?к?рім ?лы а?ын Абайды ?стазым деп, шексіз ??рметтеп ?ткен. ?рине, б?рын?ы ?аза? даласында?ы а?артушылы? ?ызмет бала?а жазу- сызу, о?уды ?йретумен шектелсе, б?гінгі ?стаз ш?кіртіне ?ылым негіздерінен м?лімет беріп ?ана ?оймай, оны д?ниеж?зілік білім, а?парат, зкономика ке?істігіне шы?у?а, я?ни ?ата? б?секе жа?дайында ?мір с?руге т?рбиелейді. Б?л- на?ыз ?стазды? ?ана ?олынан келеді.
Ал ХХІ ?асырды? на?ыз ?стазы ?андай болма? керек? ?рине, ол ?з к?сібіні? білгірі, рухани к?ш- жігері, парасат- ?уаты биік болуы тиіс.
«?стаз» с?зіні? екі т?рлі сипаты бар. Бірі- белгілі п?ннен саба? беретін о?ытушы да, екіншісі- жо?ары беделді адамдар?а ы?пал етуші дана адам. Мектептегі ?стаз- баланы? екінші ата- анасы. Болаша??а ай?ын жол сілтер а?ылшысы. Оны? бойында?ы білім мен а?ыл, ойыны? ?уаты талай «тентекті» жуасытып, небір еркені сабасына т?сіреді, т?ртіпке баулып, есейтіп, ер жеткізеді. Сонды?тан ?рбір ш?кірт ?зіне ?лгі- ?неге бол?ан с?йікті м??алімін ?стазым деп атайды. Данышпан Абайды?: «А?ырын ж?ріп, аны? бас, Е?бегі? кетпес дала?а. ?стазды? еткен жалы?пас, ?йретуден бала?а»,- деген ?ле? жолдары осындайда ой?а оралады.
?азіргі жас буын- елімізді? келер к?нгі келбеті. Б?л ж?нінде Елбасымыз Н.?.Назарбаев: «?асырлар ма?саты- саяси- экономикалы? ж?не да?дарыстарды же?іп шы?а алатын, ізгіленген ХХІ ?асырды ??рушы іскер, ?мірге икемделген, жан- жа?ты жеке т?л?аны т?рбиелеп ?алыптастыру»,- деп т?жырым жасады. Ол ?шін б?гінгі о?у ?рдісіне сай педагогикалы? шеберлік ?ажет. «Педагогтік шеберлік- дарынды талан емес, ?йрену, ізденуді? н?тижесі. М??алім шеберлігі жайлы жазыл?ан дайын ?а?ида жо?, болуы да м?мкін емес. Барлы?ы да ?зімізге байланысты» деген екен бір данышпан кезінде.
?стаз ?зін- ?зі ?ай уа?ытта таниды? Ол алдында?ы ш?кіртіні? ?ия?а ?анат ?а?ып, еліні? азаматы бол?ан с?тінен таниды. Ендеше, б?гінгі білім мен білік б?секелес заманда ?ландарды? биіктен к?рінуіне к?нделіктегі істегі жа?ашылды?, жан- жа?ты берген т?рбие ар?ылы ?ол жеткізуге болады. Оны м?лтіксіз ат?аратын- тек ?з ісіне шын берілген киелі маманды? иелері ?ана.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Жалғанда ұстаз көрмеген, не мұғалімнің алдында оқушы болмаған тұлға кемде- кем шығар. Ал осынау мамандықтың ыстығына күйіп, суығына тоңып жүрген абзал жандарға деген алғыс- ризашылығымыз шексіз.
«Ұстаз болу- жүректің батырлығы,
Ұстаз болу- сезімнің ақылдығы.
Ұстаз болу- мінездің күн шуағы,
Ұстаз болу- адамның асылдығы»,- деген Ғафу Қайырбековтың өлең жолдары соған дәлел болса керек.
Біз де мұғалім болып көктен түсе салмадық. Бізді де ұстаздар барын беріп, нәрін татқызып баулыды, өмір жолына салды. Ондай асыл жанды тұлғаларды әсте ұмытуға болама?! Жоқ!
Иә, ұстаз- мақтан тұтар мамандық. Өмірдегі көп мамандықтардың ішіндегі жан- жақты білімділікті, икемділікті, шеберлікті, мейірімділікті қажет ететін ұстаздық мамандық.
«Ұстазы жақсының ұстамы жақсы» демекші, шәкірт бойындағы ұстамдылық пен тәрбиелік көбіне ұстазға келіп тіреледі. Ескендір Зұлқарнайын: «Даңқ пен абыройға кенелуімде мен бір адамға қарыздармын, ол- ұстазым Арстотель» десе, Абылайхан Төле биді, Шәкәрім ұлы ақын Абайды ұстазым деп, шексіз құрметтеп өткен. Әрине, бұрынғы қазақ даласындағы ағартушылық қызмет балаға жазу- сызу, оқуды үйретумен шектелсе, бүгінгі ұстаз шәкіртіне ғылым негіздерінен мәлімет беріп қана қоймай, оны дүниежүзілік білім, ақпарат, зкономика кеңістігіне шығуға, яғни қатаң бәсеке жағдайында өмір сүруге тәрбиелейді. Бұл- нағыз ұстаздың ғана қолынан келеді.
Ал ХХІ ғасырдың нағыз ұстазы қандай болмақ керек? Әрине, ол өз кәсібінің білгірі, рухани күш- жігері, парасат- қуаты биік болуы тиіс.
«Ұстаз» сөзінің екі түрлі сипаты бар. Бірі- белгілі пәннен сабақ беретін оқытушы да, екіншісі- жоғары беделді адамдарға ықпал етуші дана адам. Мектептегі ұстаз- баланың екінші ата- анасы. Болашаққа айқын жол сілтер ақылшысы. Оның бойындағы білім мен ақыл, ойының қуаты талай «тентекті» жуасытып, небір еркені сабасына түсіреді, тәртіпке баулып, есейтіп, ер жеткізеді. Сондықтан әрбір шәкірт өзіне үлгі- өнеге болған сүйікті мұғалімін ұстазым деп атайды. Данышпан Абайдың: «Ақырын жүріп, анық бас, Еңбегің кетпес далаға. Ұстаздық еткен жалықпас, Үйретуден балаға»,- деген өлең жолдары осындайда ойға оралады.
Қазіргі жас буын- еліміздің келер күнгі келбеті. Бұл жөнінде Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Ғасырлар мақсаты- саяси- экономикалық және дағдарыстарды жеңіп шыға алатын, ізгіленген ХХІ ғасырды құрушы іскер, өмірге икемделген, жан- жақты жеке тұлғаны тәрбиелеп қалыптастыру»,- деп тұжырым жасады. Ол үшін бүгінгі оқу үрдісіне сай педагогикалық шеберлік қажет. «Педагогтік шеберлік- дарынды талан емес, үйрену, ізденудің нәтижесі. Мұғалім шеберлігі жайлы жазылған дайын қағида жоқ, болуы да мүмкін емес. Барлығы да өзімізге байланысты» деген екен бір данышпан кезінде.
Ұстаз өзін- өзі қай уақытта таниды? Ол алдындағы шәкіртінің қияға қанат қағып, елінің азаматы болған сәтінен таниды. Ендеше, бүгінгі білім мен білік бәсекелес заманда ұландардың биіктен көрінуіне күнделіктегі істегі жаңашылдық, жан- жақты берген тәрбие арқылы қол жеткізуге болады. Оны мүлтіксіз атқаратын- тек өз ісіне шын берілген киелі мамандық иелері ғана.
