Ата?ты педагог- ?алым В.А.Сухомлинский «М??алімдік маманды? – б?л адамтану, адамны? к?рделі ж?не ?ызы?ты, шым-шытыры?ы мол рухани жан д?ниесіне ??іле білу. Педагогикалы? шеберлік пен педагогикалы? ?нер – ол даналы?ты ж?рекпен ??а білу болып табылады» - деп, ?стазды? ?нерге ерекше ба?а берген. ?мір – т?сінуге ?иын к?рделі жайттар?а, таби?ат – ?ажайып ??былыстар?а толы. Сан алуан ??пияларды? сырын ашатын ?ылым десек, сол сыр к?пшілікке тіл ар?ылы жеткізіледі. Б?гінгі та?да адамзатты? жо?ары индустриалды ж?не а?паратты ?о?ам?а ?ар?ынды т?рде ?туіне байланысты ?ркениетті? бет-бейнесі т?тастай ?згеруде. Осы кезе?де білім беру ?рдісі де т?йінді м?селеге айналып отыр. Алды??ы ?атарлы елдерде білім берудегі басты н?тиже ретінде мектеп бітіруші жастарды? ?з игілігі мен ?о?ам игілігін ?атар жауапкершілікпен алып ж?руі ?арастырылады. ?р ж?ректі білім шуа?ымен н?рландыруды? жолын тап?ан ?стаз – на?ыз саба?ты? жасампазы. Тере? білімі, толассыз ізденімпазды?ы, ?р ж?рекке жол таба білетін сезімталды?ымен ш?кірттер с?йіспеншілігіне б?ленген сондай м??алімді балалар ш?лдегенде сусынды керексінгендей ?ажетсінеді. Бала ж?регіне жол таба білетін сезімтал, бай?а?ыш, к?реген ?стаз ?ашан да ш?кірттеріні? танымын байытып, санасын жетілдіреді.
?азіргі сапалы біліммен, саналы т?рбиемен ?арулан?ан о?ушы ерте?гі к?ні мектепте ал?ан білімін к?нделікті ?мірде іс ж?зінде ?олдана білетін, ай?ындал?ан м?селелерді та?айындай білетін, соларды? т??ірегінде міндеттерді аны?тап, сол м?селелерді б?рын ал?ан білімдерімен байланыстыра алатын т?л?а болу керек. Осы ма?саттан келіп б?гінгі м??алімні? е? ?асиетті міндеті – рухани бай, жан-жа?ты дамы?ан жеке, дарынды т?л?а ?алыптастыра алу болып отыр. Рухани байлы?, е? алдымен, ?р халы?ты? ?лтты? ?дет-салты, ?дебиеті, м?дениеті, ?нері, шы??ан т?п тамырында жататыны белгілі. Сол ?лтты? байлы?ты б?кіл адамзатты? ?з ?рпа?ын т?рбиелеудегі, білім берудегі озы? ?станымдарымен байланыстыра отырып, ?р баланы? ?абілеті, талантын ашу, ?зіне ?зіні? сенімін ны?айтып, ?зіне ?зіні? жол ашуына т?рткі жасау-б?гінгі білім беру, т?рбие ісіні? басты міндеті. ?р м??алімні? алдында?ы с?улелі м?раты-?з п?нінен білім беріп ?ана ?оймай, ?р баланы? «менін» ашу, сол «менді» шы?армашылы? т?л?а?а желетеу. ?лы дана Абайды? тілімен айтса?: «?зі?е сен, ?зі?ді алып шы?ар, Е?бегі? мен білімі? екі жа?тап». Баланы? ?зіне деген сенімін ту?ызу, ?зінен шы?армашылы? ?асиет, ?абілет іздете білу, ?мірден ?з орнын тап?ыза білу о?айлы?пен орындала ?ояр шаруа емес. Бас?а жол?а т?сіп адасушылы?ты? негізгі себебі, е? алдымен, ?з «менін» танып, таба алмауынан болуы к?п кездесетін жа?дай. ?дебиет-?мір айнасы. Адам баласыны? болаша??а, келер к?нге ?мтыл?ан ?ш?ыр ?иялы, арманы, ма?саты к?ркем ?дебиетте бейнеленеді. Адамны? ой- ?иялын, сезімі мен жан д?ниесін баурап, б?л жолда сан-салалы із ?алдыратын е? си?ырлы да киелі ?нер-с?з ?нері. Мектепте ?тілетін барлы? п?ндерді? ішінде ?дебиет п?ні балаларды ?семдікке ынталандырып, рухани к?кжиегін ке?іте т?сетін ?асиетімен ерекшеленеді. Егер о?ушы кез келген шы?арманы ?р уа?ытта т?сініп о?ып, ?дебиетке жа?ын болса, о?ы?ан д?ниесінен жанына жа?ын д?ние тауып, сусындап отырса, оны? бірте-бірте д?ниеге, ?мірге к?з?арасы, эстетикалы? сезімі ?алыптасады. Ал б?л сезімдер адамны? ішкі рухани ?азынасын байытып,санада ?мір бойы са?талады.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«М??алімдік маманды? – б?л адамтану...»
Астана қаласы
№58 мектеп-гимназияның
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Жабатай Айтолқын Оңдасынқызы
Мұғалімдік мамандық – бұл адамтану...
Атақты педагог- ғалым В.А.Сухомлинский «Мұғалімдік мамандық – бұл адамтану, адамның күрделі және қызықты, шым-шытырығы мол рухани жан дүниесіне үңіле білу. Педагогикалық шеберлік пен педагогикалық өнер – ол даналықты жүрекпен ұға білу болып табылады» - деп , ұстаздық өнерге ерекше баға берген. Өмір – түсінуге қиын күрделі жайттарға, табиғат – ғажайып құбылыстарға толы. Сан алуан құпиялардың сырын ашатын ғылым десек, сол сыр көпшілікке тіл арқылы жеткізіледі. Бүгінгі таңда адамзаттың жоғары индустриалды және ақпаратты қоғамға қарқынды түрде өтуіне байланысты өркениеттің бет-бейнесі тұтастай өзгеруде. Осы кезеңде білім беру үрдісі де түйінді мәселеге айналып отыр. Алдыңғы қатарлы елдерде білім берудегі басты нәтиже ретінде мектеп бітіруші жастардың өз игілігі мен қоғам игілігін қатар жауапкершілікпен алып жүруі қарастырылады. Әр жүректі білім шуағымен нұрландырудың жолын тапқан ұстаз – нағыз сабақтың жасампазы. Терең білімі , толассыз ізденімпаздығы , әр жүрекке жол таба білетін сезімталдығымен шәкірттер сүйіспеншілігіне бөленген сондай мұғалімді балалар шөлдегенде сусынды керексінгендей қажетсінеді. Бала жүрегіне жол таба білетін сезімтал, байқағыш, көреген ұстаз қашан да шәкірттерінің танымын байытып, санасын жетілдіреді.
Қазіргі сапалы біліммен, саналы тәрбиемен қаруланған оқушы ертеңгі күні мектепте алған білімін күнделікті өмірде іс жүзінде қолдана білетін, айқындалған мәселелерді тағайындай білетін, солардың төңірегінде міндеттерді анықтап, сол мәселелерді бұрын алған білімдерімен байланыстыра алатын тұлға болу керек. Осы мақсаттан келіп бүгінгі мұғалімнің ең қасиетті міндеті – рухани бай, жан-жақты дамыған жеке, дарынды тұлға қалыптастыра алу болып отыр. Рухани байлық, ең алдымен, әр халықтың ұлттық әдет-салты, әдебиеті, мәдениеті, өнері, шыққан түп тамырында жататыны белгілі. Сол ұлттық байлықты бүкіл адамзаттың өз ұрпағын тәрбиелеудегі, білім берудегі озық ұстанымдарымен байланыстыра отырып, әр баланың қабілеті, талантын ашу, өзіне өзінің сенімін нығайтып, өзіне өзінің жол ашуына түрткі жасау-бүгінгі білім беру, тәрбие ісінің басты міндеті. Әр мұғалімнің алдындағы сәулелі мұраты-өз пәнінен білім беріп қана қоймай, әр баланың «менін» ашу, сол «менді» шығармашылық тұлғаға желетеу. Ұлы дана Абайдың тілімен айтсақ: «Өзіңе сен, өзіңді алып шығар, Еңбегің мен білімің екі жақтап». Баланың өзіне деген сенімін туғызу, өзінен шығармашылық қасиет, қабілет іздете білу, өмірден өз орнын тапқыза білу оңайлықпен орындала қояр шаруа емес. Басқа жолға түсіп адасушылықтың негізгі себебі, ең алдымен, өз «менін» танып, таба алмауынан болуы көп кездесетін жағдай.
Әдебиет-өмір айнасы. Адам баласының болашаққа, келер күнге ұмтылған ұшқыр қиялы, арманы, мақсаты көркем әдебиетте бейнеленеді. Адамның ой- қиялын, сезімі мен жан дүниесін баурап, бұл жолда сан-салалы із қалдыратын ең сиқырлы да киелі өнер-сөз өнері. Мектепте өтілетін барлық пәндердің ішінде әдебиет пәні балаларды әсемдікке ынталандырып, рухани көкжиегін кеңіте түсетін қасиетімен ерекшеленеді. Егер оқушы кез келген шығарманы әр уақытта түсініп оқып, әдебиетке жақын болса, оқыған дүниесінен жанына жақын дүние тауып, сусындап отырса, оның бірте-бірте дүниеге, өмірге көзқарасы, эстетикалық сезімі қалыптасады. Ал бұл сезімдер адамның ішкі рухани қазынасын байытып,санада өмір бойы сақталады.
