Коктерек Жалпы білім беретін орта мектеп
(тәрбие сағаты)
А д а м г е р ш і л і к т ә р б и е.
Б.Т. Жұмабаева
Тақырыбы: Мен және басқалар
Мақсаты: 1. Қарым-қатынас арқылы жеке тұлғаның жағымды қасиеттерін дамыту;
2. Өз пікірін еркін бөлісе алатын, өзгелермен тіл табыса алатын, қайырымдылыққа, жаңашырлыққа, ұлтжандылыққа бағыттайтын жеке бас тұлғаны дамытуға бағыттау.
Көрнекіліктер: Сурет салынған плакат, жапырақтар, сандық, кесте, диаграмма.
Сабақ барысы:
І. Кіріспе сөз
ІІ. Бір-бірімізбен жақын танысайық.
Кім басқа қалада тұрды?
Кімде үй жануарлары бар?
Кім саяхатқа шыққанды ұнатады?
Кім түнде оқығанды ұнатады?
Кім таңертең ұйықтағанды жақсы көреді?
Кім музыкалық аспаптарда ойнайды?
Кім жай жатады?
Кім жеміс-жидек жақсы көреді?
ІІІ. Кестенің қорытындысы.
ІҮ. – Бүгінгі кездесуіміздің жалғасына мен сіздерге Махаббат туралы ертегі оқып бергім келіп отыр.
Музыка.
- Баяғы заманда жер бетінде Махаббат атты қыз өмір сүріпті. Доссыз өмір сүруден жалықты. Ол 100-ге келген Сиқыршы қарияға барады.
- Ата қалған өмірімде дос бола алатын, дос табуға көмектесіңізші.
Қарт ойланып жауап береді.
- Ертең ертемен бірінші құс ән салғанда, шық кеппей кел.
Таңертең ертесімен, сиқыршы айтқан уақытта Махаббат айтқан жерге келеді. Келсе, алдында сұлулығы бір-бірінен асқан бес қыз тұр.
- Міне, таңда! – дейді сиқыршы – біріншісі - Қуаныш, екіншісі – Сыпайы, үшіншісі – Әдемі, төртіншісі – Қайғы, бесіншісі – Қайрымдылық.
- Олар бәрі де тамаша. Қайсысың таңдауға да білмей тұрмын.- деді Махаббат.
- Сенікі дұрыс.- деді сиқыршы, - олардың бәрі жақсы, бәрімен мүмкін достарсың, бірақ біреуін таңда. сол саған қалған өміріне дос болады.
Махаббат әр қыздың қасына жақындан көздеріне қарады. Сосын ойланды.
Мұғалім: Сіздер кімді таңдар едіңіздер?Неге?
Жалғасы: Махаббат Қайырымдылыққа жақындап қолын созды.
Мұғалім: Неге Махаббат Қайырымдылыққа жақындады?
Қорытынды:
1. Оқушылар өз ойларымен бөліседі.
2. Қайрымдылық айымен тақырыпты байланыстыру.
Ү. Қайрымдылық, адамгершілік, шыдамдылық – бәрі толеранттық деген сөздің мағынасын ашады.
Толеранттық- әр халықта әр түрлі мағынада қолданылады.
Слайдта : испан тілінде – өз идеясымен, ойынан артық нәрселерді мойындау.
француз тілінде – сенен басқалар өз ойларымен пікір таластарын бар екенін сезіну.
ағылшын тілінде – кешірімді, шыдамды болу.
қытай тілінде- басқаларға қайырымды болу.
араб тілінде – кешірімді, қайрымды, шыдамды болу.
орыс тілінде – бір нәрсеге, біреуге шыдамды болу.
қазақ тілі –
Қорытындылау:
- Қай анықтама сізге жақын?
- Неге әр халықта әр түрлі түсінік?
- Бұл анықтамаларды не жинақтайды?
- Неге толерант тақырыбы қазіргі уақытқа өзекті?
- Толеранттық сөзге класстер құрастырайық
Толеранттық
Өзгелердің көзқарасына шыдау
Кешіру
Басқалардың құқығын сыйлау
ынтымақтастық
Қайғы бөлісу
Өзгелерді сол күйінде қабылдау
Қайырымдылық
Адамгершілік қасиетін сыйлау
ҮІ. Адам қайрымдылық жасап, өзін-өзі жақсы, жарқын сезінеді. Егер біз әр кез келген адамға мұқият болсақ, - ол біздің адамгершлігіміз.
Бірақ жеке тұлғаның қалыптасуының екі жолы бар: толеранттық және интолеранттық. Интолеранттық жолға түскен әлемді екіге бөледі: «қара» және «ақ». Олар «біздікі» және «өзгенікі» деп бөліді.
толеранттық жолға түскен жеке тұлға – адамгершлігі мол, өзгелерді сыйлай біледі, түсініспеншілікпен қарайды. әлемді жан-жағынан көре біледі.
ҮІІ. Кесте толтыру.
- Ал енді сіздер осы сөздерді екі бағанаға бөліп толеранттық жеке тұлға, интолеранттық жеке тұлғаны сипаттайық.
Толерантты жеке тұлға
Интолерантты жеке тұлға
шыдамдылық, әзілдесу, түсініспеншілік,өзгелердің көзқарасын сыйлау, ашуландыру, эгоизм, қайырымдылық, өзін-өзі ұстай білу, шыдамсыздық, менсінбеу, ашушандық, өзгелерді тыңдай білу, өзімшіл, немқұрайлық. сезімталдық, гумандық, себепсіз ашулану.
ҮІІІ. Біз тобымыздың толеранттық деңгейін байқап қарайық.
-100
-80
-60
-40
Адамгершілік Қайырымдылық Түсінушілік
Қара сандық.
Қара сандыққа өз мінезініздің жаман жағын жазып салыңыз.
Қорытынды. Осы жаман қылықтарыңызды осы сандыққа кілтеп тастайық.
Сиқырлы сандық.
Осы сандықтан неше түрлі жапырақтарды алып, өзіңізге қажет жақсы қасиеттеріңізді жазыңыз.
Енді осы жапырақтарыңызды плакаттағы ағашқа ілейік. Осымен өз сыныптарыңыздың толеранттық ағашын тамашаладық.
- Балалар, естеріңде болсын – сынып – ол кішкентай жанұя. Мен сіздерге осы толеранттық ағашын сыйлай отырып, сіздердің жанұяларында сыйластық, қайырымдылық, түсінушілік болсын деймін.
Қорытынды.
Әр уақытта есімізде ұстайық.
1. Басқаларды сол қалпында, оның бар бірегейлігімен қабылдауға тырысыңыз, құрметпен қараңыз.
2. Өзініңдің ерекшеліктеріңіз бен бірегейлігіңізді есте сақтаңыз.
3. Өзіне басқа адамдар көзімен қарауға тырысыңыз.
