"Тіл білігірі" сайыс саба?ы

саба?ты? та?ырыбы: "Тіл білгірі" сайысы.
Саба?ты? ма?саты:
О?ушыларды? ойлау, еске са?тау, ?айта жа??ырту ?абілеттерін дамытумен ?атар, ?аза? тілі мен ?дебиет п?ніне деген ?ызы?ушылы?тарын арттыру.
Саба?ты? т?рі: сайыс саба?ы.
К?рнекілігі: интерактивті та?та.
Саба?ты? ?раны:
К?п тіл білсе? к?кжиегі? ке? болар,
??рметтейді кісі екен деп т?рге озар.
?ай елде ж?рсе? де б?л д?рысы -
Мемлекеттік тілді білген ж?н болар.

М??алімні? кіріспе с?зі:
- ??рметті ?ріптестер, о?ушылар! Б?гінгі "Тіл білгірі" сайыс саба?ымызды ?аза? тілі мен ?дебиеті апталы?ына арнаймыз. Тіл сайысын ?ткізудегі ма?сатымыз - бас?а ?лт ?кілдеріні? мемлекеттік тілге ??рметпен ?арауын, сонымен бірге мемлекеттік тілге ?ызы?ушылы?ын арттыру.

Б?гінгі сайысымыз 9 кезе?нен т?рады, олар:
1. Таныстыру, с?лемдесу.
2. "?ле? - с?зді? патшасы, с?з сарасы" (м?нерлеп о?у)
3. "Зымыран с?ра?тар" (?аза? тілі п?ні бойынша)
4. "Жеті ж?ртты? тілін біл"
5. "Ойлы болса?, озып к?р"(?дебиет п?ні бойынша)
6. Ж?мба? санды?
7. "Ж?йрік болса?, шауып к?р"
8. "Тап?ыр болса?, тауып к?р"
9. "Мы?ты болса?, тауып к?р"
Сайыс?а 5 сыныптар арасынан 10 о?ушы ?атысады.
"Сайысымызды? бет ашарын бастайы?,
К?рерменді бір серпілтіп тастайы?.
Таныстырсын сайыскерлер ?здерін,
?неріне ду ?ол со?ып ?остайы?",- деп, кезекті сайыс?а ?атысушы о?ушылар?а берейік.

I кезе?. Таныстыру, с?лемдесу.
II кезе?: "?ле? - с?зді? патшасы, с?з сарасы" м?нерлеп о?у сайысы.
О?ушылар ?ш б?йтерек иелері: С?кен, Ілияс, Бейімбет ?ле?дерін м?нерлеп о?иды.
III кезе?: "Зымыран с?ра?тар" кезе?і (?аза? тілі п?ні бойынша)
Мы?ты болса? - алда?ыны басып оз.
Мы?ты болса? - артта?ыны жеткізбе!
Мы?ты болса? - тай?анама к?к м?зда!
Мы?ты болса? - б?геттерді б?зып ?т – деп сайысымызды? ?шінші кезе?іне ?тейік.

?аза? тілі п?ні бойынша берілетін с?ра?тар?а д?рыс ж?не жылдам жауап беру. ?р д?рыс жауап?а 10 ?пайдан беріледі. С?ра??а бірінші болып ?ол к?терген ойыншы жауап береді. Егер ол ойыншыны? жауабы д?рыс болмаса, онда ?олын екінші болып к?терген ойыншы жауап береді.
Осы кезе?ні? ?орытындысы бойынша ?пайы аз 3 о?ушы ойыннан шы?арылады.

1. Батыр с?зіні? синонимін ата? (ерж?рек, батыл, жауж?рек)
2. «А? киізге к?терді» с?з тіркесіні? ма?ынасы ?андай? (хан сайлады)
3. ?аза? тілінде ?анша ?ріп бар? (42)
4. ?зын с?зіні? антонимі? (?ыс?а)
5. ?олданудан шы?ып, аз айтылатын с?здер (к?не с?здер)
6. Фонетика нені зерттейді? (тіл дыбыстарын)
7. ?аза?ты? ал?аш ?ліппесін жаз?ан кім? (Ыбырай Алтынсарин)
8. «Жаны з?р т?біне жету» с?з тіркесіні? ма?ынасы ?андай? (?ор?у)
9. Ма?ыналары бір - біріне ?арама - ?арсы с?здер (антоним)
10. Айтылуы бірдей, ма?ынасы бас?а с?здер (омоним)
11. Атын тура айту?а болмайтын с?з (табу)
12. Тіліміздегі с?здерді? жиынты?ы (лексика)
13. Бас?а тілден енген с?здер (кірме)
14. Белгілі бір айма?та ?ана ?олданылатын с?здер (диалект)
15. Д?рекі, ?депсіз с?здер (дисфемизм)
16. Белгілі бір к?сіпке айтылатын с?здерді? т?рі (к?сіби с?здер)
17. 16 желто?сан ?андай мереке? (Т?уелсіздік ал?ан к?н)
18. Ма?алды жал?астыр: Тіл тас жарады,.
19. Дулы?а, сауыт с?здері ?андай с?здер?(к?нерген с?здер)
20. Ойды ?депті, сыпайы етіп жеткізу (эвфемизм)

ІV кезе?: "Жеті ж?ртты? тілін біл"
Жеті ж?ртты? тілін біл, жеті т?рлі білім біл – деп кезекті сайысымызды? шарттарымен таныстырайын.
Кезе?імізді? атауын «Жеті ж?ртты? тілін біл» деп атады?. М?нда сендерге ж?мба?тар
жасырылады, ал сендер сол ж?мба?тарды? шешуін ?ш тілде, я?ни, ?аза?, орыс, а?ылшын тілдерінде айтулары? ?ажет. Б?л кезе?де де ?р д?рыс жауап ?шін 10 ?пайдан беріледі. ?пайы аз о?ушыдан бастайы?. Барлы?тары?а табыс тілеймін!

1. ?абат – ?абат ?аптама
А?ылы? болса аттама. (кітап – книга - book)
2. К?зге к?рінбейді, ж?тса? білінбейді. (Ауа – воздух - air)
3. ?немі ауызда б?лты?дайды,
Біра? ж?тылмайды. (тіл - язык - language)
4. ?й, керемет бір ит бар
?й ба?ады ?рмейді.
Ая?ы жо? ж?рмейді.
Р??сатсыз ол иттен
Ешкім ?йге кірмейді. (??лып – замок - lock)
5. Бір ?йге к?зсіз боп кіресі?,
Б?л ?йден к?реген боп шы?асы? (мектеп – школа - school)
6. ?ал?иып ?зын ??ла?ы
Еле?деп ?ор?ып т?рады
(?оян - заяц - carrot)
7. Тілден ?шып, ??ла??а ?онады. (с?з - слова - words)
8. М?рты бар, иегінде са?алы жок,
Тоны бар, киетін шапаны жок,
Пайдасы ?й ішінен табыл?ан со?,
Дала?а кіріп шы?ар сапары жо?.
(Мысы? - кот - cat)
9. ?оз?алмастан бір елі, к?ні бойы ж?реді. (са?ат - часы - Watch)
10. Та?мен к?зін ашады, ?лемге н?рын шашады. (к?н - солнце - Sun)