Ауызекі с?йлесуде – «Ел ерте?і – жастар»

Ауызекі с?йлесуде – «Ел ерте?і – жастар» Адам?а екі н?рсе тірек тегі: Бірі – тіл, бірі-ділі? ж?ректегі. Ж?сіп Баласа??ни Сайысты? ма?саты: Білім алушылармен тіл м?дениетін, с?йлеу м?дениетін жетілдіру; шешендік ?нерді жастар арасында насихаттау ж?не к?нделікті ?мірді пайдалана білуге да?дыландыру; сайыс ар?ылы білім алушыларды?тез ойланып, жауаптарын тияна?ты ж?йелі айту?а, к?пшілік ортада еркін с?йлеуге баулу. Жас ?рпа??а ана тілімізді? ?адір ?асиетін дарыту. Сайыс алты кезе?нен т?рады: I. Топты таныстыру. II. « Ойлы болса? озып к?р». (с?ра? – жауап) III. « Деген екен» (билер мен шешендерді? ?т?ыр ой, ?тымды жауаптарынан к?рініс к?рсету). IV. « Ма?ал – с?зді? м?йегі» (ая?талма?ан ма?алды жал?астыру) V. « Тіл – шы?ды?, тіл – айна» (берілген та?ырып бойынша тіл тазалы?ын са?тау, ?лтты? ??ндылы?тарымызды? насихатталуы туралы с?з жарыс) VI. « Бір ?ріптен басталатын с?здермен кім ?за? с?йлей алады?» Ж?ргізуші: - ??рметті ?стаздар мен білім алушылар б?гінгі Ауызекі с?йлесуде – «Ел ерте?і – жастар» атты ?нер сайысына ?ош келді?іздер! Музыкалы? с?лем -Сайыскерлерді? білімін, шешендік шеберліктерін ба?алайтын ?азылар ал?асын сайлап алайы?. Ж?ргізуші: - Сайысымызды? бірінші кезе?ін бастаймыз. ?р топ ?здерін таныстырып ?ор?айды. Жауаптар 5 ?пайлы? ж?йемен ба?аланады. Ж?ргізуші: ?аза?ты? т?рлі-т?рлі д?ст?рі бар, Оны? сырын аш?ан?а ж?рт ?ызы?ар. Жауаптарын таба ма екен сайыскерлер, Сол себептен ?оятын с?ра?тар бар. Сайысымызды? екінші кезе?і «Ойлы болса? озып к?р».(с?ра? – жауап) кезе?і. ?р топ?а 15 с?ра?тан беріледі, ?діл ?азылар ал?асы берілген жауаптарды? д?рысына 1 ?пайдан ба?алайды. 1. ?аза?та топ аттылар жарысын не деп атайды? /Б?йге/ 2. «Ата т?рып, ?л с?йлесе – ер жеткені болар, Ана т?рып, ?ыз с?йлесе бойжеткені болар» деп кім айт?ан? /Сырым батыр/ 3. «?ш б?йтерек» дегеніміз кімдер? /Ілияс, С?кен, Бейімбет/ 4. ?ш балы? деген не? /Денсаулы?, А? жуалы?, Он саулы?/ 5. ?арышта Абайды? ?андай ?нін, ?ай ?арышкер орындады? /Айттым с?лем, ?алам?ас Т.М?сабаев/ 6. ?арабай, Сарыбаймен а??а шы?ты деп, басталатын жырды? кейіпкерлері кімдер? /?озы к?рпеш – Баян с?лу/ 7. Дыбыс?а берілген шартты графикалы? та?ба бола ма? /жо?/ 8. Піл к?термегенді тіл к?тере ме? /И?/ 9. Шешендік с?з дипломатия т?сілі ме? /И?/ 10. Шы?ыста ?ткен ж?ті ?ашы?. Олар кімдер? /Лейлі – М?жн?н, Фархад – Шырын, Ж?сіп – Зылиха, Бахрам – К?л?нда, СепілМ?лік – Жамал, Бозжігіт – ?арашаш, Зизді – ?орлы?айын/ 11. ?орамса? дегеніміз не? /Сада?ты? жебесін салып белге байлайтын жеке-жеке ?ясы бар о? сал?ыш/ 12. Шеше?ні? ?кесі са?ан кім болады? /На?ашы Атасы/ 13. Жайлы ?оныс, жер?йы? іздеуші жан? /Асан ?ай?ы/ 14. Поэзияны? ас?ар шы?ы, жырыны? басы ?арасазда бастал?ан? /М.Ма?атаев/ 15. «Дала ?о?ырауы» ата?ына лайы?ты бол?ан кім? /Ы.Алтынсарин/ 1. Бір топ аттылар тартыспа?ан ?аза?та ?алай атайды? /к?кпар/ 2. ?ш ж?рт дегеніміз не? /?з ж?рты, на?ашы ж?рты, ?айын ж?рты/ 3. ?аза? ?йелі ?й иесін кім деп атайды? /Ота?асы/ 4. ?ш арсыз дегеніміз не? /?й?ы, к?лкі. Тама?/ 5. ?аза? тарихында ал?аш ?ыздар мектебін аш?ан кім? /Ыбырай/ 6. Руы оны? Жа?албайлы, Жыл?ысын к?птігінен ба?а алмайды Оны? ?лгені рас болса, ??дайым ?ыз Жібекті неге алмайды – деп кімні? ?лімін айтады? /?ыз Жібекті? Т?легенді жо?тауы/ 7. Дауыссыз дыбыс буын ??рай ала ма? /жо?/ 8. Абай А?ын Пушкинмен кездескен бе? /жо?/ 9. Ода?айдан баяндауыш жасала ма? /жо?/ 10. АйшаБибі кесенесі ?ай жерде? /Таразда/ 11. «Ерулік» дегеніміз не? /жа?адан к?шіп келген ?йді к?рші ?оланны? ?она??а ша?ыруы/ 12. Бір рудан немесе бір атадан тара?ан туыс?/?улет/ 13. ?з туындысында Отырар хал?ыны? трагедиясын шебер суреттеген а?ын?/М.Шаханов/ 14. Абайды? ?ай поэмасы ая?талмай ?ал?ан? /?зім ??гімесі/ 15. ?аза? тілі мен ?дебиетін зерттеуші ?алым, а?та?да? а?ын? /А.Байт?рсын?лы/ ?н Келесі кезе? «Деген екен» (билер мен шешендерді? ?т?ыр ой, ?тымды жауаптарынан к?рініс к?рсету). Б?л кезе?де 5 ?паймен белгіленеді. «Жас ?ыран» тобыны? к?рінісі. «?азбек пен ?онтажы». «Жас ?лан» тобыны? к?рінісі. «Таза б?ла?» Ж?ргізуші: ?аза? –«с?з ?адірі-?з ?адірім» деп білген халы?. ?аза? тілі-с?лу, ?онымды да толымды тіл. Сол тіл кестелеп, ?ріп ?рнектеп, ?лмейтін, ?шпейтін ?ажайыптар тудырады. Асыл м?ра-сар?ылмас ауыз ?дебиетін жазады. Ауыз ?дебиетіні? байлы?ыны? бірі-ма?ал-м?телдер. Ата- д?ст?р абырой к?тергенге О.б?л с?здер с?йектен ?тер демде! То?таламыз енді біз, ал халайы?, ?анатты с?з ма?ал мен м?телдерге Келесі кезе? «Ма?ал-с?зді? м?йегі» (ая?талма?ан ма?алды жал?астыру) Ма?алды жал?астыр?ан топ?а 1 ?пайдан беріледі Тойды? бол?анынан – Таз таран?анша – ?ншейінде ауыз жаппас – Ж?зігі? алтын бол?анша – Бала жетіге келгенше – т.б Ж?ргізуші: Су т?бінде жат?ан тас Жел тол?ытса шы?ады Ой т?бінде жат?ан с?з Шер тол?ытса шы?ады – демекші, ендігі кезегімізде «Тіл-шынды?, тіл – айна» (берілген та?ырып бойынша тіл тазалы?ын са?тау, ?лтты? ??ндылы?тарымызды? насихатталуы туралы с?з жарыс) б?л с?з жарыста 5 ?паймен белгіленеді. ?зі?ді шешен адам орнына ?ойып б?гінгі та?да?ы к?теріліп отыр?ан м?селе туралы с?йлегенде кім ?йып та?дамайды? Ж?ргізуші: ?нерліні? ?нерін, Та?ы да бай?ап к?рейік. Ж?йрік аттай желейік «бір ?ріптен басталатын с?здермен кім ?за? с?йлей алады?» кезе?іне кезек берейік. Б?л кезе?де 5 ?паймен белгіленеді. Бізді? «Ауызекі с?йлесуде – «Ел ерте?і – жастар» атты сайысымыз ая?талу?а жа?ын. ?азылар ал?асы осы барлы? сайысты? ба?асын есептегенше кезекті музыкалы? ?зіліске берсек. ?н Ж?ргізуші: Же?істер мен же?ілістен т?ратын, ?мір к?рес, жеткізе ме м?ратын. Же?бедім, же?ілдім деп ренжімегін, ?атысу да бір же?іс, жан болса? сен ??атын. Орта?а ?діл ?азылар ал?асын ша?ырайы?! ?діл?азылар ал?асы жарыс ?орытындысын айтады. «?ош» демейміз, ?лі талай сайыстар бар, ?нерлері? шы?дала берсін, ?алыспа?дар. Білімділер к?бейсін к?ннен – к?нге, Келе берсін ?она?тар ?арыштан да. Тіршілік – арман, б?рімізге де орын бар, ?уаныш та бар, ?кініш те бар жолдарда Білім алушылар, к?рермендер Б?рі? де аман болы?дар! Осымен сайыс бай?ауымыз ая?талды! Келесі кездескенше сау болы?ыздар!