Та?ырыбы: « Ер есімі- ел есінде»
Ма?саты: ?лы Отан со?ысы, оны? зардаптары, ?лы Же?іс туралы ма??лмат беру. Отан ?шін жан ?и?ан аталар мен апаларды?, со?ыстан орал?ан, ?азіргі кезде арамызда ж?рген ардагерлерімізді? ерлігін ?лгі ете отырып, оларды ??рметтеуге т?рбиелеу.
Ж?рісі.
М??алім: Армысыздар, ??рметті ?она?тар, о?ушылар, м??алімдер! ?р?айсымыз ?шін жа?ын ?рі ?ымбат мереке Же?іс к?ні де келіп жетті. Же?іске жету жолында ?аза?станды?тарды? ас?ан ерлігі мен ?скери жан?иярлы?ы Отан со?ысы тарихында?ы жар?ын беттерге айналды. Сонды?тан б?л к?нні? ма?ызы ?те жо?ары. Же?іс ?шін шыбын жандарын ??рбан еткен бірнеше миллионда?ан адамдарды? есімдерін есте са?тап, 1418 азапты к?н мен т?нді болаша? ?шін ерен е?бекпен, ?айсар ерлікпен ?ткізгендерін ?мыту?а болмайды. Ендеше, б?гінгі «Ер есімі – ел есінде» аталатын ашы? т?рбие са?атымыз Же?іске, Же?іс себепкерлеріне арналады.
«Батыр бала Болатбек» ?ні орындалады.
1-о?ушы: Т?рт жыл бой?ы ?анды ?ыр?ыннан кейін, ?ыры? бесті? к?ктемінде д?ние ж?зі хал?ы бостанды? алды. Халы? Отан ??ымын тере? сезіне т?сті. Ерлік пен е?бек же?іп шы?ты. «Ешкім де ?мытылмайды, еште?е де ?мыт ?ал?ан жо?». Осынау с?здер Же?іс к?нін мерекелеу кезінде жиі айтылады. Осынау с?здер со?ыстан ?аза тап?андар ескерткішіне де ?ашалып жазыл?ан.
2-о?ушы:
Же?іс деген жа?сылы?ты? сы?ары,
Жігер менен ??штарлы?ты? ??ралы.
К?рескерді? арманы мен ?раны,
?уаныш пен мерекені? б?ла?ы.
3-о?ушы:
?аза? арасында осы со?ыста ерекше ?а?арманды? таныт?ан батырды? бірі ?рі бірегейі – Бауыржан Момыш?лы.Со?ыс кезінде ?олбасшы Рокоссовский лейтенант шеніндегі жап-жас ?аза? жігітіні? ?абілетіне риза болып, полк командирлігіне та?айында?ан. Б.Момыш?лы со?ыс кезінде 207 рет шай?ас?а ?атысып, 2 рет ауыр жараланды. Басшалы? тарапынан бірнеше рет Ке?ес Ода?ы батыры ата?ына ?сынылады. Біра?, ата? кешіктіріле береді. Е?бек?ор Б.Момыш?лы мойы?ан жо?. Ол 37 д?птер к?нделік жаз?ан батыр, бейбіт ?мірді? ?аруы ?аламды алып ?аза? ж?не орыс тілдерінде к?птеген кітаптар жазады. «Артымызда Москва» кітабы Кубаны? б?кіл ?лемге белгілі басшысы Фидель Кастроны? с?йіп о?итын кітабына айналды. Бауыржан Момыш?лыны? ?лы Отан со?ысында ?рыс ж?ргізу ?дістері ?лгі ретінде ?абылданып, Кубаны? ?скери академиясында о?ытылды.
Интерактивті та?тадан Б.Момыш?лы туралы мына материал к?рсетіледі:
4-о?ушы: 9 мамыр – Же?іс к?ні ?мірді с?йер адамзатты? есінен м??гі кете ме? Біра? б?л Же?іс о?айлы?пен келген жо?. Гитлершілдер со?ысты? бас кезінде 190 дивизияны, 5 мы?дай ?ша?ты, 3700 танкті, 50 мы?дай ?аруды шабуыл?а шы?арды. Жерімізге басып кірген жау ?скеріні? жалпы саны 5,5 миллион адам?а жетті.
5-о?ушы: ?аза?станды?тар Брест ?амалын ?ор?ады, М?скеу т?бінде де ?лімге бастарын тікті. Сталинград, Курск до?асында?ы шай?астарда ерекше к?зге т?сті. Берлинге шабуыл жасады, Рейхстаг?а ?аза? жігіті Ра?ымжан ?ош?арбаев Же?іс туын 1945 жылды? 30 с?уірде тікті.
Ра?ымжан ?ош?арбаев туралы бейнематериал к?рсетіледі:
6-о?ушы: Бізді? хал?ымыз ?аза?ты? батыр ?ыздары ?лия Молда??лова мен М?нш?к М?метованы? есімдерін ма?танышпен атайды.
Ата-анасынан ерте айрыл?ан М?нш?к жасты? ша?ын да т?рк етті. Алматы медициналы? институтында о?ып ж?рген ша?ында жау жа?тан ескен со?ысты? ыз?арлы желі жас ?айы?ны? жапыра?ындай жай?ал?ан бойжеткенді ж?лып т?сіреді. Хал?ына т?ніп т?р?ан ?ауіпке жаны шыдамай, дамыл таппастан ?скерге ?зі с?ранып, жо?ары?а мынадай ?тініш жазады: «Фашистерді жою ?шін майдан?а жіберетін мені? а?айым да, апайым да жо?, сонды?тан ?зімді жібері?із». Ел ?шін ?ан т?гіп, жан беріп жат?ан отандастарына ?алай да ?з ж?рдемін бергісі келген ниетпен, 1942 жылды? тамыз айында «?ызыл армия» ?атарына алынды.
1943 жылды? 15 ?азанында Псков облысында?ы Невель ?аласын босату ?шін Изоча станциясында?ы 173,7 биіктігінде ?ант?гіс со?ыс болды. Сол к?ні М?нш?к жан серігі - пулеметімен дамылсыз о? атып, ерен ерлік к?рсетті. Жауыз жауды? М?нш?кке ?арсы ат?ан о?ы оны? ажал о?ы болып, ?рімдей ?ызды ?ыршыннан ?иып т?сті.
7-о?ушы: 1942 жылы ?лия ?з еркімен майдан?а аттанып, мергендер мектебін ?здік бітірді. Біра? біраз уа?ыт?а дейін оны? ал?ы шептегі атыс-шабыс ала?ында білім-білігін іс ж?зінде к?рсетуіне р??сат етпеді. Біра? жас ?аза? ?ызы ал?а ?мтылды, жау?а ?арсы о? жаудыру?а асы?ты. Бір хатында ол ?з ??рбылары мен достары ?шін фашистерден кек алуды ?алайтынын жазады. ?зі о?ы?ан ?аласыны? ??рсауда ?ал?аны оны ?атты ала?дататын еді.
1943 жылы Снайперлер дайындау орталы? ?йелдер мектебін ая?тайды. 1943 жылдан бастап, 54-ші арнайы ат?ыштар бригадасы 4-батальоныны? снайпері бол?ан (22-ші ?скер, 2-ші Балты? жа?алауы фронты). Жау ?скеріні? 30-дан аса сарбазы мен офицеріні? к?зін жой?ан. 1944 жылы 14 ?а?тарда Псков облысыны? солт?стігіндегі Новосокольники ауданында ?аза тапты.
?лия мен М?нш?к туралы ?н орындалады.
?лия туралы бейнематериал к?рсетіледі:
8-о?ушы: Оны – «дала серме?десі», «к?к т??ірісі», «аспан перісі», «?анаттылар ханы» деп ??рмет т?тты. Д?л осындай текті ??сты? болмысы ?аза?ты? арда ?лы, Ке?ес ода?ыны? батыры ата?ын екі рет ал?ан ?ыран текті Тал?ат Бигелдинов еді.
Д?ниеж?зілік екінші со?ысты? ажал ?ор?асындары аспан к?гін ос?ылап жат?ан т?ста, ?аза?ты? сайын даласынан, ?ара?ткелден т?леп ?ш?ан сарша ?ыран к?кке темір тегеурінді ?скери ?ша?ты 305 рет к?терген екен.
9-о?ушы: ?абиден?лы Т?леген То?таров – ?атарда?ы жауынгер. 1942 жылдан бастап 1943 жыл?а дейін Сталинград майданында со?ыс?ан. «Германияны же?гені ?шін» медалімен марапаттал?ан.
10-о?ушы: ?лы Отан со?ысыны? ерж?рек батыры, хал?ымызды? біртуар перзенті – ?асым ?айсенов 1918 жылы 23 с?уірде Шы?ыс ?аза?стан облысыны? ?лан ауданында д?ниеге келген.1941 жылды? ?араша айында О?т?стік-Батыс майданны? штабына аттандырылып, бас?ыншылар ?олында ?ал?ан Украина жерін азат ету ?шін жау тылына т?сіріледі. ?айсенов атамыз сол жерде Чапаев атында?ы партизан ??рамасыны? ?шінші отрядыны? бас?арушысы болады. Б?дан кейін, 1944 жылды? со?ына дейін Чехославакия (?азіргі Чехия), Румыния, Молдавия елдеріндегі партизан ?оз?алыстарына ?атысты. Со?ыс ая?тал?ан жылдардан со? бейбіт е?бекке араласып, ?аза?стан Жазушылар ода?ында, баспа мекемелерінде ?ызмет ат?ар?ан. ?лы Отан со?ысыны? ?иын-?ыстау кезе?ін, жауынгерлерді? ерлігін суреттейтін «Жас партизандар» (1954), «Ажал аузында» (1959), «Жау тылында?ы бала» (1961), «Жау тылында» (1973) секілді к?птеген шы?армаларды? авторы.
«?р?ашан к?н с?нбесін» ?ні ?ш тілде орындалады.
11-о?ушы: Со?ыс жылдарында айыры?ша к?зге т?скен а?ындарды? бірі – Н?рс?лтан Ж?бат?лы. Ауылда м??алім болып істейтін сауатты кісі бол?ан. Оны? майдан даласынан оралмай ?ал?ан батырды? бірі ?.Т?ктібаевты? анасы Наурызбикеге арнап жаз?ан «Майданнан хат» ж?не анасыны? атынан жауынгер ?лына арнап жаз?ан «Майдан?а хат» атты тол?аулары осы к?нге дейін ел есінде. Енді осы тол?ауларды ты?дап к?рейік. О?ушы домбырамен орындайды:
«Майданнан хат» (?зінді):
Хат жазамын майданнан,
Мейірімшіл ?азиз-анама
«Жа?ыным-жарым» дегенмен,
Ана?дай жа?ын бола ма?
К??ілінде тілек, к?зде жас,
Екі ?олы? жа?а?да.
?асірет шегіп, ?ан ж?тып,
Сар?айды? ба сана?а?
Са?ын?ан со? мен ойлап,
ж?регі? оттай жана ма?
Ет бауыры? елжіреп,
?ай?ыра берме бала?а.
Сабырды? суын бере к?р,
Жаны?да?а жара?а.
Ажалсыз адам ?лмейді.
Мезгілсіз ш?лмек сына ма?
Ерді? басы ел ?шін,
Арыма жаным сада?а.
Б?лт жамылып ?ар т?сеп,
Мен жатырмын далада.
«Майдан?а хат» (?зінді):
??лынша?ым аман ба?
?олыма тиді сенен хат.
Хабары?ды есітіп,
?уанып ?алды ?аламат.
К?ніге то?сан тілеймін,
??лыным кел деп саламат.
Ж?регім – жалын, ішім у,
Жанымда ауыр жара?ат.
Суреті? келді хаты?да,
Шекпен киген жала??ат.
Ерге лайы? бес ?ару,
Асыныпсы? автомат.
Суреті?е ?арасам,
Емшегім иіп, с?т тамад.
К?зімні? жасы т?гіліп,
?й?ыдан кетті рахат.
Отаны? ?шін ?ара?ым,
Ары? ?ымбат жаны?нан.
Б?бектері? аман-сау,
Ас жейді ?зір ?олымнан.
Ербе?деген ермегім,
Тастамаймын ?олымнан.
Ла?-?озы ?айырсам,
?алмайды с?йем со?ымнан.
Жа?дайсыз емес келінім,
Оны да к?рем ба?ымнан.
?айырмайды тілімді,
Жібектей майда жамыл?ан.
К??ілімде ала? жо?,
Жаны с?йген жарынан.
У?ілеп кейде демалып,
Шы?ады т?тін жалыннан.
Хабары?ды жиі жаз.
?тпесін к?п к?н арадан.
Тал?андап жауды аман ?айт,
Б?лт серпіліп к?гімде.
Жазылсын ж?рек жарадан!
«?ариялар азайып бара жатыр" ?ні орындалады.
2-Ж?ргізуші:
Елге ?ауіп т?нбесін,
Егестен адам ?лмесін!
Есен – аман болайы?,
Енді со?ыс болмасын!
?ртенбесін ту?ан ел!
Шай?алмасын ас?ар бел!
Шай?алмасын шал?ар к?л!
1-Ж?ргізуші:
Жасасын Же?іс!
Ба?ытты елім к?ле бер!
Т?уелсіз болып болаша?ына ж?ре бер!
Болмасын со?ыс!
Болмасын со?ыс!
Болмасын!
Осы тілекпен барша халайы? т?регел!
Ж. Н?жімеденовты? «Бейбіт к?н тілегі» ?ні ?орымен орындалады: