kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

"Асыл с?з ?леміне саяхат"

Нажмите, чтобы узнать подробности

                 Асыл с?з ?леміне саяхат.

Ма?саты:

1.О?ушыларды? халы? ауыз ?дебиетінен ал?ан білімдерін тексеру;

2.Ма?ал-м?телдерді, ж?мба?тарды, с?ра?тарды шеше отырып, о?кшыларды тез ойланып, жауаптарын тияна?ты, ж?йелі айта алу?а, топ алдында еркін с?йлеуге баулу;

3.О?ушыларды? ?з ?лтына, еліне деген с?йіспеншіліктерін арттыру, ата-бабалардан ?ал?ан асыл с?зді ?адірлеуге т?рбиелеу;

?олданылатын к?рнекіліктер:А?ын-жазушыларды? асыл с?з туралы айтыл?ан ?анатты с?здері.

                                             Кіріспе с?з:

         -?айырлы кеш, ?ымбатты о?ушылар, к?рермендер!

Б?гінгі к?ні « Асыл с?з ?леміне саяхат» та?ырыбына арнал?ан саба?ымызды бастайы?.

         ?аза? хал?ыны? ертеден келе жат?ан м?дени м?расыны? бір саласы-ауыз ?дебиеті.Ол халы?ты? о?у-жазу болма?ан кезінде ту?ан. Халы? ?зіні? т?рмысы, ?о?амды? ?мірі, шаруашылы?ы мен к?сібі, т.б. жайында нешет?рлі ?демі ??гіме, ертегі, а?ыздар, ?ле?-жырларды ауызша шы?ар?ан. Халы?ты? ауызша шы?ар?ан к?ркем шы?армаларыауыз ?дебиеті деп аталады. Орыс хал?ыны? ?лы сыншысы В.Г.Белинский «?дебиет деген с?зді? жалпы ма?ынасы» дейтін е?бегінде ауыз ?дебиеті мен жазба ?дебиетіні? арасында?ы айырмашылы?тарды к?рсете келіп, ауыз ?дебиеті халы?ты? ерте заманда?ы ой-санасыны? жемісі дейді.

         ?аза? ауыз ?дебиетіні? т?рлері ?р алуан болып келеді. Соларды? ішінде бастылары: ертегілер, а?ыз-??гімелер, ма?алдар, батырлар жыры, т?рмыс-салт жырлары болып келеді. Б?ны сіздер жа?сы білесіздер.

         Ал, сайысымызды бастайы?.

Сайысымыз 6 турдан т?рады. Сайыс?а 9 «А», 9 «?» сынып о?ушылары ?атысады. Орта?а сайыс?а ?атысатын о?ушылар ша?ырылады.

1-тур.

         ?р команда ?зіні? атымен, ?ранымен таныстырады.

2-тур.

         О?ушылар, ?аза?ты? ?йгілі би-шешендері Т?ле би, ?йтеке би, ?аз дауысты ?азыбек аталары? сендерге халы? ауыз ?дебиеті, оны? т?рлері туралы сендерге с?ра?тар дайындап келді. Б?л турда сендер би-шешендерді? с?ра?ына жауап бересі?дер.(О?ушылар с?ра?тар?а жауап береді.).

                        Би-шешендерді? с?ра?тары.

                               Т?ле би с?ра?тары:

  1. Ма?ал-м?телге т?н ?асиет.
  2. «Ер Т?стік» ертегісі ?алай басталады ж?не ол ертегіні? ?андай т?ріне жатады?
  3. Ауыз ?дебиетіні? т?рлерін ата?ыз, т?сіндірі?із.
  4. ?оштасу, жо?тау жырлары ?ай кезде айтылады.

?йтеке би с?ра?тары:

  1. Ауыз ?дебиетіні? жазба ?дебиетінен айырмашылы?ы неде? На?ты мысалдармен д?лелдеп айты?ыз.
  2. Ма?алды? м?телден айырмашылы?ын айтып бері?із, мысалмен д?лелде?із.
  3. Батырлар жырына т?н ?асиет.
  4. «Ер Тар?ын» жыры ?алай ая?талады.

 

?азыбек би с?ра?тары:

1.Ертегі неше т?рге б?лінеді ж?не оны? т?рлеріне то?талып, мысал келтір.

2. А?ыз-??гімелерге т?н ?асиет.

3. С?биді? д?ниеге келуіне байланысты ?ле?-жырларды ата. Біреуіне мысал келтір.

4. Бата тілектерді? т?рбиелік м?ні.

3-тур.

     Т?рмыс-салт жырларына инсценировка жасау.

     ( 9 «А» сынып- Бесік жыры.

       9 «?» сынып- Т?сау кесу.).

4-тур.

     Сонау ы?ылым заманнан, сан ?асырлар бойы халы?ты? ?зімен бірге жасасып, ?рпа?тан-?рпа??а м?ра боп жат?ан ауыз ?дебиетіні? бай саласыны? бірі?аза?ты? ма?ал-м?телдері. ?аза? хал?ыны? кез келген ма?ал-м?теліні? астарында тере? философиялы? ма?ына жатады. Келесі сайысымыз?а к?шейік. Б?л сайысымыз ма?ал-м?телдер сайысы деп аталады.

5-тур.

     Ж?мба?-халы? шы?армаларыны? ішіндегі е? ескі т?ріні? бірі. ?ай кезді алса? та ж?мба? ?ткір, ?ш?ыр с?з есебінде, халы? арасында ба?алы бол?ан. Ол тап?ырлы?ты сынайды. Ал, енді сендерді? тап?ырлы?тарынды сынап к?рейік.

 

  1. Ж?рсе ізі жо?,

Сойса ?аны жо?. (?айы?).

     2.Са?алы жо?-шашы бар,

        Бет-аузы жо?-басы бар.

        Белін бекем байла?ан,

        ?о?сы?ты ?оймай айда?ан. (Сыпыр?ыш).

     3.Тілі бар, ?ні жо?,

        ?зін адам т?сінген.

        Ж?регі бар да ?аны жо?,

        С?йлеп т?р?ан ішінен. (Кітап).

  1. А? санды?ым ашылды

Ішінен жібек шашылды.(Б?лт пен к?н).

  1. ?имылдаса ?ос шебер

?ыруар-?ыруар іс ?нер. (?ол).

  1. Далада ж?р шап?ылап,

Керемет тым са? ??ла?.

Тек есектен бас?ада,

О?ан ??сар жо? ??ла?. (?оян).

  1. ?зын-?зын, ?зын жол,

?шына жеткен бар ма екен?

Т?бі тере? ?ара су,

Т?біне жеткен бар ма екен?

Т?біне жеткен б?л суды?

?анып ішкен бар ма екен? (О?у).

  1. Тіріден ?лі туады,

?ліден тірі туады. (Ж?мырт?а).

  1. Ерте т?рады, жар ша?ырады.(?ораз).
  2. Бауыздаса? ?ан орнына су а?ар. (?арбыз).
  3. Ая?ы жо? ж?реді, аузы жо? с?йлейді. (Хат).
  4. ?й ?стінде алтын тас,

Алайын десем табылмас. (Ж?лдыз).

  1. Мамы?тай ?лпа

?анаттай а?.

?ыста жер бетін басады,

Жазда сай?а ?ашады. (?ар).

     15.От?а жанбас, су?а батпас. (М?з).

     16.Е?кейсем е?киді,

          Шал?айсам шал?аяды. (К?ле?ке).

     17.Бір н?рсе білмегенді, білгізеді,

          ?зі?ді т?рса? ?арап к?лгізеді.

           Жал?анда ??гімесі сондай ?ызы?

           Жаны?ды ты?дай берсе? кіргізеді. (Кітап).

6-тур.

         Т?рмыс-салт жырларын жат?а, м?нерлеп айтып беру.

         Б?дан со?, же?імпаздар ай?ындалып, олар?а сыйлы?тар беріледі.        

                                                                                              «Бекітемін» 

                                                                                     Мектеп директоры: 

                                                                   ----Абдуалиев Т.З 

                                      С.Семеновка 

                            №11 негізгі мектебі. 

                                       Сынып са?аты. 

 Та?ырыбы: «Асыл с?з ?леміне саяхат»  

                                                        Дайында?ан:Т?р?алиева А.А

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«"Асыл с?з ?леміне саяхат" »


Асыл сөз әлеміне саяхат.

Мақсаты:

1.Оқушылардың халық ауыз әдебиетінен алған білімдерін тексеру;

2.Мақал-мәтелдерді, жұмбақтарды, сұрақтарды шеше отырып, оқкшыларды тез ойланып, жауаптарын тиянақты, жүйелі айта алуға, топ алдында еркін сөйлеуге баулу;

3.Оқушылардың өз ұлтына, еліне деген сүйіспеншіліктерін арттыру, ата-бабалардан қалған асыл сөзді қадірлеуге тәрбиелеу;


Қолданылатын көрнекіліктер:Ақын-жазушылардың асыл сөз туралы айтылған қанатты сөздері.


Кіріспе сөз:

-Қайырлы кеш, қымбатты оқушылар, көрермендер!

Бүгінгі күні « Асыл сөз әлеміне саяхат» тақырыбына арналған сабағымызды бастайық.

Қазақ халқының ертеден келе жатқан мәдени мұрасының бір саласы-ауыз әдебиеті.Ол халықтың оқу-жазу болмаған кезінде туған. Халық өзінің тұрмысы, қоғамдық өмірі, шаруашылығы мен кәсібі, т.б. жайында нешетүрлі әдемі әңгіме, ертегі, аңыздар, өлең-жырларды ауызша шығарған. Халықтың ауызша шығарған көркем шығармаларыауыз әдебиеті деп аталады. Орыс халқының ұлы сыншысы В.Г.Белинский «Әдебиет деген сөздің жалпы мағынасы» дейтін еңбегінде ауыз әдебиеті мен жазба әдебиетінің арасындағы айырмашылықтарды көрсете келіп, ауыз әдебиеті халықтың ерте замандағы ой-санасының жемісі дейді.

Қазақ ауыз әдебиетінің түрлері әр алуан болып келеді. Солардың ішінде бастылары: ертегілер, аңыз-әңгімелер, мақалдар, батырлар жыры, тұрмыс-салт жырлары болып келеді. Бұны сіздер жақсы білесіздер.

Ал, сайысымызды бастайық.

Сайысымыз 6 турдан тұрады. Сайысқа 9 «А», 9 «Ә» сынып оқушылары қатысады. Ортаға сайысқа қатысатын оқушылар шақырылады.


1-тур.

Әр команда өзінің атымен, ұранымен таныстырады.

2-тур.

Оқушылар, қазақтың әйгілі би-шешендері Төле би, Әйтеке би, Қаз дауысты Қазыбек аталарың сендерге халық ауыз әдебиеті, оның түрлері туралы сендерге сұрақтар дайындап келді. Бұл турда сендер би-шешендердің сұрағына жауап бересіңдер.(Оқушылар сұрақтарға жауап береді.).





Би-шешендердің сұрақтары.

Төле би сұрақтары:

  1. Мақал-мәтелге тән қасиет.

  2. «Ер Төстік» ертегісі қалай басталады және ол ертегінің қандай түріне жатады?

  3. Ауыз әдебиетінің түрлерін атаңыз, түсіндіріңіз.

  4. Қоштасу, жоқтау жырлары қай кезде айтылады.


Әйтеке би сұрақтары:

  1. Ауыз әдебиетінің жазба әдебиетінен айырмашылығы неде? Нақты мысалдармен дәлелдеп айтыңыз.

  2. Мақалдың мәтелден айырмашылығын айтып беріңіз, мысалмен дәлелдеңіз.

  3. Батырлар жырына тән қасиет.

  4. «Ер Тарғын» жыры қалай аяқталады.


Қазыбек би сұрақтары:

1.Ертегі неше түрге бөлінеді және оның түрлеріне тоқталып, мысал келтір.

2. Аңыз-әңгімелерге тән қасиет.

3. Сәбидің дүниеге келуіне байланысты өлең-жырларды ата. Біреуіне мысал келтір.

4. Бата тілектердің тәрбиелік мәні.

3-тур.

Тұрмыс-салт жырларына инсценировка жасау.

( 9 «А» сынып- Бесік жыры.

9 «Ә» сынып- Тұсау кесу.).

4-тур.

Сонау ықылым заманнан, сан ғасырлар бойы халықтың өзімен бірге жасасып, ұрпақтан-ұрпаққа мұра боп жатқан ауыз әдебиетінің бай саласының біріқазақтың мақал-мәтелдері. Қазақ халқының кез келген мақал-мәтелінің астарында терең философиялық мағына жатады. Келесі сайысымызға көшейік. Бұл сайысымыз мақал-мәтелдер сайысы деп аталады.

5-тур.

Жұмбақ-халық шығармаларының ішіндегі ең ескі түрінің бірі. Қай кезді алсақ та жұмбақ өткір, ұшқыр сөз есебінде, халық арасында бағалы болған. Ол тапқырлықты сынайды. Ал, енді сендердің тапқырлықтарынды сынап көрейік.


  1. Жүрсе ізі жоқ,

Сойса қаны жоқ. (Қайық).

2.Сақалы жоқ-шашы бар,

Бет-аузы жоқ-басы бар.

Белін бекем байлаған,

Қоқсықты қоймай айдаған. (Сыпырғыш).

3.Тілі бар, үні жоқ,

Өзін адам түсінген.

Жүрегі бар да қаны жоқ,

Сөйлеп тұрған ішінен. (Кітап).

  1. Ақ сандығым ашылды

Ішінен жібек шашылды.(Бұлт пен күн).

  1. Қимылдаса қос шебер

Қыруар-қыруар іс өнер. (Қол).

  1. Далада жүр шапқылап,

Керемет тым сақ құлақ.

Тек есектен басқада,

Оған ұқсар жоқ құлақ. (Қоян).

  1. Ұзын-ұзын, ұзын жол,

Ұшына жеткен бар ма екен?

Түбі терең қара су,

Түбіне жеткен бар ма екен?

Түбіне жеткен бұл судың

Қанып ішкен бар ма екен? (Оқу).

  1. Тіріден өлі туады,

Өліден тірі туады. (Жұмыртқа).

  1. Ерте тұрады, жар шақырады.(Қораз).

  2. Бауыздасаң қан орнына су ағар. (Қарбыз).

  3. Аяғы жоқ жүреді, аузы жоқ сөйлейді. (Хат).

  4. Үй үстінде алтын тас,

Алайын десем табылмас. (Жұлдыз).

  1. Мамықтай ұлпа

Қанаттай ақ.

Қыста жер бетін басады,

Жазда сайға қашады. (Қар).

15.Отқа жанбас, суға батпас. (Мұз).

16.Еңкейсем еңкиді,

Шалқайсам шалқаяды. (Көлеңке).

17.Бір нәрсе білмегенді, білгізеді,

Өзіңді тұрсаң қарап күлгізеді.

Жалғанда әңгімесі сондай қызық

Жаныңды тыңдай берсең кіргізеді. (Кітап).


6-тур.

Тұрмыс-салт жырларын жатқа, мәнерлеп айтып беру.


Бұдан соң, жеңімпаздар айқындалып, оларға сыйлықтар беріледі.



«Бекітемін»

Мектеп директоры:

------------------------Абдуалиев Т.З






С.Семеновка

№11 негізгі мектебі.





Сынып сағаты.







Тақырыбы: «Асыл сөз әлеміне саяхат»













Дайындаған:Тұрғалиева А.А


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Внеурочная работа

Категория: Мероприятия

Целевая аудитория: 5 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
"Асыл с?з ?леміне саяхат"

Автор: Тургалиева Аймкуль Ауезбековна

Дата: 25.06.2015

Номер свидетельства: 221326

Похожие файлы

object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(40) ""Тарих әлеміне саяхат""
    ["seo_title"] => string(24) "tarikh_lieminie_saiakhat"
    ["file_id"] => string(6) "387358"
    ["category_seo"] => string(8) "istoriya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1486123266"
  }
}
object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(78) ""Тарих - әлеміне саяхат." сыныптан тыс жұмыс"
    ["seo_title"] => string(45) "tarikh_lieminie_saiakhat_synyptan_tys_zhu_mys"
    ["file_id"] => string(6) "387360"
    ["category_seo"] => string(8) "istoriya"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1486124042"
  }
}
object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(76) "Сыныптан тыс сабақ: Физика әлеміне саяхат"
    ["seo_title"] => string(43) "synyptan_tys_sabak_fizika_lieminie_saiakhat"
    ["file_id"] => string(6) "356599"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1478602805"
  }
}
object(ArrayObject)#874 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(47) "География ?леміне саяхат! "
    ["seo_title"] => string(30) "gieoghrafiia-lieminie-saiakhat"
    ["file_id"] => string(6) "177565"
    ["category_seo"] => string(10) "geografiya"
    ["subcategory_seo"] => string(7) "prochee"
    ["date"] => string(10) "1424682802"
  }
}
object(ArrayObject)#852 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(119) "«Психология әлеміне саяхат» Тренинг сабақ 8-9 cыныптарға арналған"
    ["seo_title"] => string(66) "psikhologiia_lemine_saiakhat_trening_sabak_8_9_cynyptarga_arnalgan"
    ["file_id"] => string(6) "506826"
    ["category_seo"] => string(9) "psihologu"
    ["subcategory_seo"] => string(12) "meropriyatia"
    ["date"] => string(10) "1555003633"
  }
}


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства