Барлық оқушылар бисквит қамырынан торт пен рулет дайындау технологиясын меңгереді ;
Басым бөлігі өз беттерімен дайындай алады;
Кейбір оқушылар шығармашылықтарын арттырып әртүрлі рецеппен торт, рулет жасай алады.
Сабақтың негізгі идеясы
Сапалы оқу дағдыларын қалыптастыру
Сабақтың көрнекілігі
Интерактивті тақта,слаидтар,карталар,ресурстар,оқулық мәтін.
Сабақтың өту барысы
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Уақыт
Алдыңғы оқу
Далап,сироп даярлау технологиясы
Жоспар
- Сергіту сәті (ынтымақтасу,топқа бөліну)
- «515»әдісі
- « Ақыл картасы»
- «Инсерт»
- «Саяхат»
- «Серпілген сұрақ»
- «Өзіме хат»
Басталуы
Оқушылармен амандасып, түгендеу. Оқушылардың назарын сабаққа аудару,,сабаққа психологиялық ахуал, сергіту сәтін ұйытдастыру, топ ережесімен таныстыру,бағалау парақшасымен таныстыру.
Топтық жұмыстың ережелерін қайталап өту.
Бағалау парақшасы критериилер бойынша топ басшысына беріледі.
Бисквит суреттері- 1,
Торт -2
Рулет – 3 топтарын бөлу.
Кезекші сыныпты түгендейді, сабаққа қажетті құрал-жабдықтарын әзірлеу,сергіту сәтін орындайды, шаттық шеңберін құрып, әркім өзінің қасындағы көршісіне есімінің бірінші әрпініне қарай жақсы тілек айтады.Мысалы: Ажарлы-Айдана. "Бисквит»-1топ
«Торт» -2 топ
«Рулет»-3топ топтарға мұғалім таратқан суреттер бойынша бөлінеді. Топ ережесін алып қайталап шығады.Топ басшысын сайлайды, топ басшысы бағалау парақшасын алып бағалау критериилерімен танысады.
Қызығушылықты ояту
«515» әдісі бойынша интерактивті тақтадан «кулинария» туралы бейне суреттер көрсету. Үй тапсырмасын қайталау мақсатында Бисквитке байланысты 5 минут ішінде 15 идея жазуға тапсырма
Топпен ойланып,пікірлесе отырып 15 идеяны жазып, оқып қорғайды. Топтар идеяларымен алмасып, сол берілген сөздерді пайдалана отырып, өткен тақырып пен бүгінгі сабақтың тақырыбын ашады. «Рулет», «Торт», «Крем» туралы ресурстар таратып беріп, мұқият оқып шығуларына уақыт беру.
«Ақыл картасы» әдісі бойынша тірек сөз беру
1топ- «Торт»
2топ-«Крем»
3топ-«Рулет» Торт. ( итал. torta. исп.tortilla-нан) – сироп немесе тосап сіңірілген текшеленген тәтті нан түріндегі еуропалық мерекелік десерт.
Торттың бетің креммен өрнектермен жасап, жеміс-жидектермен безендіреді. Туылған күндерде, тойларда торт дәстүрлі тағам. Тойларда торттың бетің жастар бейнеленген фигуралармен безендіреді. Туылған күндерде туылған күн иесінің есімін жазуға, жаңа туған нәрестенің салмағын, бойын жазуға, шамдармен безендіруге болады. Тортты қаттама қамыран, бисквитті қамырдан, қайнатылған қамырдан,үгілмелі қамырдан, дайын үгілмелі печеньелерден де дайындауға болады. Торттың негізгі құрамдас бөлігі - ұн: жоғары сорт, бірінші сорт, екінші сорт, сұлы ұны. Сұйық заттар: сүт, су, майонез, сұйық май, сары май, маргарин майы, сарыағаш суы, айран, құрғақ сүт, қойыртылған сүт, жұмыртқа жұмыртқа ұнтағы. Торт түрлері: Қаттама қамырдан: «напалеон» тортын, үгілмелі қамырдан: «бал» тортын, қайнатылған қамырдан: «дамские пальчики», бисквитті қамырдан: «тасбақа», «зебра», «шоколад» тортын т.б. торттарды дайындауға болады. Тортты әшекелеу үшін: шоколад, какао, қаймақ, жемістер, түрлі жаңғақтар, дәндер пайданылады.Торттарды сонымен қоса, қайнақты, майлы, нәруызды, қоюландырылған сүтті, қаймақты кремдермен әшекейлейді.
Крем дегеніміз- қант пен дәмді қоспалар қосып, сары май, жұмыртқа, кілегей, қаймақ, жұмыртқаның нәруызын араластыру жолымен алынған жоғары тағамдық құндылығы, тамаша дәмдік сапасы бар қоспа. Кремдердің қоймалжың түрде болуы одан сан алуан әшекейлер жасауға мүмкіндік береді. Алайда кремдер бактерияларға өте сезімтал тез бұзылатын өнім. Крем бар өнімді 36 сағаттан, ал қайнатылған крем қосылған өнімді 3 сағаттан артық сақтауға болмайды. Крем түрлері: нәруызды, қайнатылған майлы крем, қоюланған сүт кремі, қаймақ кремі.Торттар мен пирожныйларды қалай безендіруді әркім өзі біледі. Қаншалықты қарапайым безендірілсе, соншалықты өнім тартымды көрінеді.Кондитерлік өнімді әрлеу үшін арнайы қағаз немесе мата немесе пластмасса ұштықтар, кондитерлік шприцтер пайданылады. Осы құралдардың көмегімен кондитерлік өнімдердің бетіне кремдерді өзінің қиялындағыдай етіп жағып шығуға болады. Үшбұрышты оралған қағаз құйма қалтаның ұшын тегістеп қиып кондитерлік өнімдердің бетіне креммен өрнектер салуға, жазуға, тор жасауға, иректеуге,т.б. болады.
Рулет ( фр roulale от фр. –«орау »)- батыс еуропалық соның ішінде германияның тағамы.
Кондитерлік рулет ( амер. Англ. Jelly roll- « рулет тосаппен»,фр. Roule- «рулет» ) - әртүрлі бисквит пирогтары.Сол сияқты немістердің, венгрлердің,австралиялықтардың дәстүрлі рулеттері бар.
Рулет мағынасы –орау. «Орама» деген парға пісетін тағамға ішіне салма салып орайды, парға пісіреді.Сол сияқты «брюзоль» жұмыртқамен фаршты орап жасайтын да тағам бар.
«Лаваш» нанына әртүрлі салмалар салып, салқын тағам да даярлауға болады. Шелпекті пісіріп, салмалар салып орап, бутербродтар дайындауғада болады. Орама әдісін сонда кондитерлік өнімнен басқа да тағам даярлау әдісінде қолданады. Кондитерлік рулетті көбіне бисквит қамырынан дайындайды. Ішіне салма ретінде : кремдер, тосаптар, жемістер, мейіз,өрік т.б. салуға болады. Рулеттің сыртың да креммен, ерітілген шоколадпен, қаймақпен, тосаппен, дәндермен, жемістермен әшекейлеуге болады.
Рулеттер өте тәтті, тағамдық құндылығы жоғары кулинарлық өнім. Рулетті үй жағдайында дайындаған өте ұтымды және тез. Тәтті рулеттерді шай мен немесе кофемен ұсынуға болады.
Оқушылар өз топтары арасында берілген мәтінді мұқият оқып, өздерінің үйден ізденіп келген қосымша материалдарын қолдана отырып «Ақыл картасы» бойынша топтың әр мүшесі өз пікірін және дәлелін келтіріп жазады.
«Бисквит» туралы ресурсты оқушыларға таратып беру. Тәтті бисквит қамырын қалай дайындауға болады?
Классикалық бисквит қамыры үшін: 1 жұмыртқаға 25 г қант және25 г ұн қажет. Нәтижесінде 60г бисквит шығады.Бисквит қамырын дайындау үшін бірнеше ережені сақтау керек.
Қажетті өнімдерден бастайық : Ұн міндетті түрде жоғары сортты болу керек.Ұнды елеуішпен елеу қажет.Қант ұсақтау болғаны дұрыс,ол жұмыртқаның сары уызымен толық еріп, араласып кетуі үшін,ағарғанша езу керек.
Немен араластыру керек және температура қандай болуы керек?
Миксермен бір бағытта,үнемі тоқтамай араластыру керек. Жұмыртқаның сарысының температурасы бөлме температурасындай болғаны дұрыс,қаншалықты бөлмеде тұрса,соншалықты сапалы бисквит шығады.
Ал, ақуызы керісінше суықты ұнатады. Сондықтан ақуызды салқында тоңазытқышта ұстай тұрған дұрыс.
Жұмыртқаның ақуызы мен сарыуызы міндетті түрде бөлініп, араластырылады. Ақуызы суық күйінде ештеңе қосылмай өзін ғана көпіршітеді.
Келесі кезекте не жасалады?
Жұмыртқаның сарыуызын қантпен араластыру, елеп ұн қосу, көпсітілген ақуызды қосу. Бисквит былпылдақ болуы үшін қолмен ағаш қасықпен араластырамыз.
Бисквит қамырын не бұзады?
Мысалы қамырды көп араластыру, өте көп араластырып тұрып алса, резеңке сияқты қамыр болады.Екіншіден қамыр «отырып» қалады, себебі ақуызды ертерек араластырып қоюға да болмайды.Бірінші қантпен сарыуызды езіп алып, ұнды елеп қосқан соң ғана, ақуызды араластырып,қосады және де ақуызды ағаш қасықпен,еппен араластырған дұрыс.
Тағы не бисквитті бұзады?
Егерде бисквит қамырына лимон қышқылы қосылса, ақуызы бұзады да, қамыр отырып қалады. Май ( сары май, қоюланған сүт ) бисквитке қажет емес.
Бисквитке нені және қай уақытта қосқан зиянсыз?
Корицца, анис, какао-порошок қосуға болады мөлшермен ғана және бисквит неге арналғанына байланысты қосады.
Бисквит пісіретін форманы немен майлау керек?
Пергамент қағаз төсеу керек
Қандай температурада пісіру керек?
Бисквит қамыры қалың болса -180 градусте, ал жұқа бисквит қамырын-200 градусте пісіреді.
Пісіп жатқанда жалын пештің есігін ашуға болама?
20 минут өткенше есігін ашуға болмайды.
Сіріңкенің шиін алып, қамырдың піскенің тексеруге болады.
Егер сіріңке құрғақ болса қамыр дайын.
«Инсерт» әдісі бойынша тапсырма беру.
Топ мүшелері берілген мәтінді мұқият оқып отырып белгі қойып отырады. «Инсерт»
Топ мүшелері
Тезис конспект жасап отырады.
Әрбір бекет жасап,сол бекеттерге тапсырмалар дайындау. Үш топ үш бекетке аттанады.
1 бекет Астана - Бисквит тортын дайындау
2бекет- Алматы - Бисквит рулетін дайындау
3бекет- Өскемен- Крем және сироп даярлау
2-ші тапсырма – Үйге берілген шығармашылық жұмыс
Бейне жазба, фото сурет, дайын өнім.
3-ші тапсырма- Техникалық қауіпсіздік ережелерін жазу
«Қораптағы сұрақтар» әдісін қолдана отырып, жаңа тақырып бойынша әр топ мүшелеріне сұрақтар дайындату
Кері байланыс : «Өзіме хат»
Үйге тапсырма: Бисквит торты, рулеті әр түрлі рецептер жинақтау. Қазақ халқының десерттік тағамдары қосымша іздену.
Сабақ барысында формативті бағалау, топ басшысының бағалауы, жиынтық бағалау болады.
Қосымша ақпарат : Қабілетті оқушылар үйден шығармашылық тапсырма орындап келеді.
Сабақ барысында техникалық қауіпсіздік ережесене бақылау жасау,бағыт беру.
Оқушылар топпен әр топ өз идеясы бойынша бекетерге аттанады. Ұшақпен, машинамен т.б.
Бекттерге келіп берілген тапсырманы орындап келесі бекетке атанады.
Бисквит рулетін дайындау
Қажетті ингредиенттер: 5 дана жұмыртқа, 200гқант,200г ұн,75мл қайнаған су, ваниль қанты10г,1шай қасық қопсытқыш
Дайындалу технологиясы
- Жұмыртқаның сарыуызын ақуыздан ажыратып алу.
- Сарыуызды езіп араластырамыз,үстіне ваниль қантын, қантты салып араластырамыз ағарғанша,ақуызды тоңазытқышқа қоя тұру.
- Ұнды елеп,қопсытқышпен араластырып алу сарыуызбен қант массасына қосып араластыру.
- Ақуызды тоңазытқыштан алып ағаш қасықпен бұлғап,езу.
- Массаға ақуызды қосып тағы бұлғап араластыру.
- Формаға пергемент қағазын төсеу.
- Дайын массаны формаға жайып құю.( қалыңдығы 1см)
- 200 градус алдын ала қыздырылған пешке 12 минут пісіру.
- Таза орамалды жайып, төңкеріп, бисквитті түсіру, пергементті шешу.
- Орамалға орап,салқындағанша қою.
- Салқындаған бисквитті ашып, ортасына крем жағып,қайта орап, салқын жерге қою.Дәптерге жазып алады.
Топтар өзара ақылдаса отырып, жаңа тақырып бойынша сұрақтар дайындайды да қорапқа салады, бұл сұрақтар келесі сабақта талқыланыды
Топтың әр мүшесі кері байланысқа түсіп, өзіне хат жазады.
Оқушылар күнделіктеріне үй тапсырмасын жазады
Топ басшысы бағалаудың нәтижесін айтып өтеді
Іздену жұмыстарын «саяхат» әдісінде көрсетеді
Тәтті бисквит қамырын қалай дайындауға болады?
Классикалық бисквит қамыры үшін: 1 жұмыртқаға 25 г қант және25 г ұн қажет. Нәтижесінде 60г бисквит шығады.Бисквит қамырын дайындау үшін бірнеше ережені сақтау керек.
Қажетті өнімдерден бастайық : Ұн міндетті түрде жоғары сортты болу керек.Ұнды елеуішпен елеу қажет.Қант ұсақтау болғаны дұрыс,ол жұмыртқаның сары уызымен толық еріп, араласып кетуі үшін,ағарғанша езу керек.
Немен араластыру керек және температура қандай болуы керек?
Миксермен бір бағытта,үнемі тоқтамай араластыру керек. Жұмыртқаның сарысының температурасы бөлме температурасындай болғаны дұрыс,қаншалықты бөлмеде тұрса,соншалықты сапалы бисквит шығады.
Ал, ақуызы керісінше суықты ұнатады. Сондықтан ақуызды салқында тоңазытқышта ұстай тұрған дұрыс.
Жұмыртқаның ақуызы мен сарыуызы міндетті түрде бөлініп, араластырылады. Ақуызы суық күйінде ештеңе қосылмай өзін ғана көпіршітеді.
Келесі кезекте не жасалады?
Жұмыртқаның сарыуызын қантпен араластыру, елеп ұн қосу, көпсітілген ақуызды қосу. Бисквит былпылдақ болуы үшін қолмен ағаш қасықпен араластырамыз.
Бисквит қамырын не бұзады?
Мысалы қамырды көп араластыру, өте көп араластырып тұрып алса, резеңке сияқты қамыр болады.Екіншіден қамыр «отырып» қалады, себебі ақуызды ертерек араластырып қоюға да болмайды.Бірінші қантпен сарыуызды езіп алып, ұнды елеп қосқан соң ғана, ақуызды араластырып,қосады және де ақуызды ағаш қасықпен,еппен араластырған дұрыс.
Тағы не бисквитті бұзады?
Егерде бисквит қамырына лимон қышқылы қосылса, ақуызы бұзады да, қамыр отырып қалады. Май ( сары май, қоюланған сүт ) бисквитке қажет емес.
Бисквитке нені және қай уақытта қосқан зиянсыз?
Корицца, анис, какао-порошок қосуға болады мөлшермен ғана және бисквит неге арналғанына байланысты қосады.
Бисквит пісіретін форманы немен майлау керек?
Пергамент қағаз төсеу керек
Қандай температурада пісіру керек?
Бисквит қамыры қалың болса -180 градусте, ал жұқа бисквит қамырын-200 градусте пісіреді.
Пісіп жатқанда жалын пештің есігін ашуға болама?
20 минут өткенше есігін ашуға болмайды.
Сіріңкенің шиін алып, қамырдың піскенің тексеруге болады.
Егер сіріңке құрғақ болса қамыр дайын.
Бисквит рулетін дайындау
Қажетті ингредиенттер: 5 дана жұмыртқа, 200гқант,200г ұн,75мл қайнаған су, ваниль қанты10г,1шай қасық қопсытқыш
Дайындалу технологиясы
- Жұмыртқаның сарыуызын ақуыздан ажыратып алу.
- Сарыуызды езіп араластырамыз,үстіне ваниль қантын, қантты салып араластырамыз ағарғанша,ақуызды тоңазытқышқа қоя тұру.
- Ұнды елеп,қопсытқышпен араластырып алу сарыуызбен қант массасына қосып араластыру.
- Ақуызды тоңазытқыштан алып ағаш қасықпен бұлғап,езу.
- Массаға ақуызды қосып тағы бұлғап араластыру.
- Формаға пергемент қағазын төсеу.
- Дайын массаны формаға жайып құю.( қалыңдығы 1см)
- 200 градус алдын ала қыздырылған пешке 12 минут пісіру.
- Таза орамалды жайып, төңкеріп, бисквитті түсіру, пергементті шешу.
- Орамалға орап,салқындағанша қою.
- Салқындаған бисквитті ашып, ортасына крем жағып,қайта орап, салқын жерге қою.