Сән(фран.moda,лат.modus-өлшем , әрекет тәсілі)-киім кию мәдениеті, уақытша келісімді сәнді киіне білу.
Талғам- бәрінен бұрын адам өзіне-өзі шек қоя білуі
(нені,қайда,қашан кию керек, өзінің сырт келбетіне көзқарасы,өзін-өзі ұстай білуі).
Сұлба- бұл заттың көлеңкесі.
Стиль-(грекше балауызға
өрнек түсіретін үшкір таяқша) мәнер,сипат, ерекшелік. Сонымен қатар сол дәуірдің мәдениетін, сұлулық туралы түсінігін білдіреді.
Костюм(фрацуз.costume-киім-кешек)- бір ұлттың, дәуірдің, әр түрлі қоғамдық топтың тұрақты киім үлгісі.
Киімнің шығу тарихы.
Енді бір сәт өткенге оралайық, құл иеленуші мемлекеттер: Ежелгі Египетте,Ежелгі Грекияда,Ертедегі Римде құлдардың лыпасы бел байлауыш қана болды. Оның өзі ауа райының қолайсыздығынан қорғай алмады. Сол кездегі еркін адамдар өз дәрежесіне лайық киінген. Сапалы матадан мамандығын, шенін білдіретін белгілерін таққан киімдер киген. Ал Египет фараондары мен белгілі адамдар – жұқа,үлбіреген мақтадан ,кендір маталардан,ал, дін иелері қабылан терісінен тігілген киімдер киген.Өте ерте замандағы Эллада еркін адамдар кендір мен жүннен тоқылған жұқа,әр алуан түсті киімдер кисе, құлдар-дөрекі,қалың,сапасыз,боялмаған жүннен тоқылған киімдерді қанағат тұтқан.
Ал Египет фараондары мен белгілі адамдар – жұқа,үлбіреген мақтадан, кендір маталардан,ал, дін иелері қабылан терісінен тігілген киімдер киген.Өте ерте замандағы Эллада еркін адамдар кендір менжүннен тоқылған жұқа,әр алуан түсті киімдер кисе, құлдар-дөрекі,қалың,сапасыз,боялмаған жүннен тоқылған киімдерді қанағат тұтқан.
Қазақ халқынын ұлттық киімдері
Қазақ халқының өмірімен бірге жасасып, біте қайнасып, өзінің айшықты бояуын солғындатпай, ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып келе жатқан бай қазыналарының бірі — ұлттық киімдер мен зерегелік бұйымдар.
Костюм -француз тілінен аударғанда “киім-кешек” деген мағынаны білдіреді. Костюм бізге ежелгі Египет елінен келген. Заман ағысына байланысты өзгеріп отырып,қазіргі костюмдер үлгісіне енеді.
Сұлба заттың көлеңкесі.
Геоетриялық фигураларға байланысты киімнің
сұлбалары
Тік қарандаш
Сопақша
Қоңыраубас,
Трапеция
Үшбұрыш
Сұлба түрі сырт келбетіне қарай байланысты
Алдынан қарағанда
Жанынан қарағанда
Сұлба түрлері денеге қонымдылығы
Денеге жабысып, қонымды тұратын киімдер
Жартылай жабысып
тұратын киімдер
Тік (бұйым енінің кеуде, бел, мықын сызықтары бір түзу сызықта орналасқан)
Кең және трапециялы
(төменге жағы кең)
Стиль түрлері:
Классикалық стиль
Спорттық стиль
Романтикалық стиль
Фольклорлық стиль
Классикалық стиль
Классикалық стильге (қатал, іскер, әсем сәнді киіну) -
плащ, ал әйелдердің киіміне көйлектер, тік немесе бүрмелі белдемшелер “шинель”костюмдері жатады.
Спорттық стиль
Спортық стиль- демалыста , спортпен айналысқанда, саяхатқа шыққанда киюге ыңғайлы киімдер . Жалпы спорттық стильдегі киімдерде адам өзін еркін және ынғайлы сезінеді.