Балалар, мына сөзжұмбақтың шешуін тапсақ, бүгінгі сабақтың тақырыбы шығады.
1. Баланың панасы Ана
2.Ас атасы Нан
3.Өткен өміріміз Тарих
4.Ортақ үйіміз Отан
5.Ана жағынан туысқан адам Нағашы
6.Жеті қазынының бірі Ит
7.Көптің түбі Мереке
-Енді балалар, мына суреттерге назар аударайық. Не байқадық? Суреттегі сөздерді оқытып, ережені оқушыларға қорыттыру. Үлкен – кіші, қисық – түзу, күн – түн, қыз – бала, аз – көп, қосу – азайту.
Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздер антонимдер деп аталады.
Ой шақыру Кім жылдам?
Антонимдер Болымды-болымсыздық Түйін: мағыналар: жақсы – жаман жақсы – жақсы емес Түбірлес сөздер ал – бер ал – алма антонимдік жұп құрамайды сулы – құрғақ сулы – сусыз көңілді – қапалы көңілді – көңілсіз
3.1. Тапсырма:берілген сөздерді тиісті ұяшықтарға орналастыр
3.4. Сергіту сәті Өмірдің өзі – сабақ ЖАЛҚАУ Бір жалқау далада жаяу келе жатып сүрініп жығылыпты. Біраз жүргеннен кейін тағы жығылады. Орнынан тұрмай жатып: - Әттеген-ай, екінші рет жығылатынымды білсем, алғашқы жығылғанымда тұрмас едім-ау! – деп өкініпті.
САРАҢ Біреу сараңдығы сонша, ас-ауқатын тек түн ортасында ішеді екен. Көршілері: - Неге олай етесің? – десе: - Түнде шыбын ұшпайды, – депті.
* Не түсіндің? * жалқау, сараң сөздерінің антонимін ата.
Жұмбақты шешу
Бұл жұмбақ төрт сөзден құралған. Оның біріншісі – сарай сөзінің синонимі, екіншісі – астында сөзінің антонимі, үшіншісі – ірі сөзінің антонимі, төртіншісі – тау жынысты қатты заттың аты.
Жауабы: Үй үстінде ұсақ тас. Жұлдыз
3.5. Оқулықпен жұмыс. Кім жылдам? 89-жаттығу. жас, шық, үйір, тіл сөздерінің омонимдес, синонимдес, антонимдес сыңарларын тауып жазыңдар.
Берілген сөздердің антоним, омоним, синонимдерін тапқызу.
Жас-кәрі.(антоним) 2) Шық-кір. (антоним)
Жас,балғын, бүлдіршін .(синоним) Шық, кет, бар. (синоним)
Жас-жас адам, Шық-үйден шық,
-ердің жасы, -жекпе -жекке шық,
-жүрегі жас, -таңғы шық.
-жастық шақ ,
-кездің жасы.
Үйір-аулақ (алшақ) (антоним) Тіл-тілімді ал,
Үйір, құмар, ынтық (синоним) -қазақ тілі,
-бір үйір, (омоним) -отты тіл,
-жаман әдетке үйір. -баланың тілі,
-тілсіз жау.
3.6. Шығармашылық жұмыс.
(Мақал-мәтелдер.) (Есте сақтау қабілетін арттыру,жаттау.) Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып , антонимдерді тап.
Дос жылатып айтады.
... күлдіріп айтады.
Ақылдан жақын дос жоқ,
... жаман ... жоқ.
Жаман сөз –жанға кірген тікен,
... сөз- таптырмайтын ем.
Өлі арыстаннан ... тышқан артық.
Еріншек егіншіден ... масақшы озады.
Палуанға оң мен ... бірдей.
Ит үрер жақсыға да, ... да.
Талдау жұмысы: Сөйлем мүшесіне талдау.
Досжылатыпайтады.
Дұшпан күлдіріпайтады.
Өліарыстаннантірі тышқанартық.
ІҮ. Сабақты қорытындылау.
-Балалар, қазақ әдебиетінен қазір қандай ертегімен танысып жатырмыз?
-Қырық өтірік.
-Басты кейіпкері кім?
-Тазша бала.
-Тазша баланың бойында қандай қасиеттер бар?
-Олай болса, күнделіктеріңді ашып, үй тапсырмасын жазып алыңдар.
Үйге тапсырма:
1. Тазша баланың бойындағы қасиеттердің антонимін тауып жазу.