Мамандық - жетістік мерейі

Мамандық – жетістік мерейі

Мақсаты: оқушыларға мамандық таңдау, олардың негізгі түрлері, классификациялық белгілері, мамандық тобы, таңдау әдістері туралы білімдерін, түсініктерін кеңейте отырып, мамандықтарға деген ынта – ықыласын, қызығушылықтарын арттыру.

Міндеттері:

• Кәсіптік мамандық таңдаудың негізгі типтері мен факторлары туралы түсінік беру;

• Кәсіптік мамандықтарға деген ынта – ықыласын, қызығушылықтарын анықтау;

• Кәсіптік бағыт – бағдар беру.

Тренинг ережелері:

1. Сыйластық;

2. Тыңдай білу;

3. Белсенділік таныту;

4. Шығармашылық;

5. Төзімділік;

6. Түсіністік қарым – қатынас;

Көрнекілігі: интерактивті тақта, ақ парақтар, әр мамандықтың суреттері, доп, түрлі – түсті парақтар.

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, қатысушыларды үш топқа бөлу.

1 – нұсқау

Бір – біріне  күлімсірей қарап, алақанның  ішін  және сыртын тигізіп

сәлемдесу

2 – нұсқау

Оң жақ  тізелерін  түйістіру  арқылы  сәлемдесу

3 – нұсқау

Оң жақ, сол жақ  иықтарын  тигізіп сәлемдесу

4 – нұсқау

Маңдайларын  бір – бірлеріне  тигізіп сәлемдесу

«Танысу» жаттығуы. Шарты: кез – келген оқушыға бір мамандықты атап,

допты лақтырамын. Қағып алған оқушы жаңағы айтылған мамандықтың

соңғы әрпінен басталатын кәсіпті атайды. Мысалы: мұғалім- механик, артист,

архиолог, шаштараз, машинист, аспаз т.б. ойын осылайша жалғаса береді.

ІІ. Негізгі бөлім. Мәлімет беру.

«Мамандық» сөзіне анықтама беру. Профессия - латын сөзінен шыққан, “professio”- анықталған іс, мамандық дегенді білдіреді. Мамандық - қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды бөлігі.
Мамандық таңдау - тағдырыңды таңдау деген сөз. Кейінгі өмірде өкінбейтіндей, өз қабілеті мен бейімділігіне сай кәсіп түрін таңдау.. Бұл өте жауапкершілікті және маңызды іс.
Мамандық - қарапайым өмір сүру көзі болып табылатын және қандай да бір дайындықты, жауапкершілікті талап ететін еңбек қызметінің маңызды бөлігі.
Әлемде 40 мыңға жуық әр түрлі мамандықтар бар. Статисттердің зерттеуі бойынша жыл сайын 25 млн адам өзінің жұмыс орнын ауыстырып, оның 12 %- і қайтадан өз орнына қайтып оралады екен. Бұдан мамандықты таңдауда әр маман қателесіпті деуге бола ма? Әлде өзінің болашақтағы профессионалды қызметіне жан - жақты дайындалу керек шығар? Қоғамға, адамдарға пайдасын тигізетін мамандықтарды қалай таңдауға болады? Мамандық таңдау жасөспірім шақтағы ең маңызды шешімдердің бірі. Үлкен өмірге енді ғана аяқ басқан жас ұланның алдында мыңдаған мамандықтан өзіне лайықты біреуін таңдау міндеті тұрады.
Мамандықтың жаманы жоқ, бірақ мұның кез - келгеніне икемділік қажет, бұл жай күнелту, тамақ асыраудың жолы ғана емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе. Кейбір жастар мамандық таңдау ережесін білмегендіктен өзі қызықпайтын мамандықты таңдайды. Осыдан өз мамандығына қанағаттанбаушылық, реніш сезімдері болып, тіпті алдарына жоспар да құрғысы келмейді. Әрбір адам өзін - өзі дамыта алу үшін білім алып, сол біліміне сай мамандыққа машықтану керек.

«Әріпті мамандық» ойыны. Екі топқа бір әріптен беріледі. Қай топ сол әріптен басталатын мамандық аттарын көп тапса, сол топ жеңіске жетеді. Сонымен қатар өздері тапқан мамандықтарының қыр – сырын айтулары керек.

А, Д, Ж, И, С, З, Ш, Т, М, Э

Агроном Матрос Құрылысшы Тәрбиеші
Аспаз Мұғалім Инженер Құтқарушы Тракторист
Археолог Менеджер Инспектор Эколог Тігінші
Артист Металлург Информатик Электрик Таксист
Аудармашы Машинист Шекарашы Экономист Тілші 
Архитектор Мүсінші Шаштараз Зоотехник 
Аудитор Сатушы  Шахтер Заңгер
Дәрігер Слесарь Шофер 
Дизайнер Спортшы

Даяшы Журналист
Діни қызметкер Жазушы
Дәнекерлеуші

«Мамандықты тап» рөлдік сахналау. Слайд арқылы үш топқа мамандық түрлері беріледі, табу керек. Сол мамандықтарды ыммен көрсетуге тырысу керек. Сұрақ қою оқушыларға: Өзіңізге өзіңіз ризасыз ба?

«Өзім таңдаған мамандық». Киіз үйдің шаңырағына - саласы жазылады. Ал уықтарға – таңдаған мамандықтарыңның түрлері жазылады. Керегелеріне – әрқайсыларыңның осы мамандықтың пайдасы, неліктен таңдадың, еліктедің бе, ақшасына қызықтың ба? Сұрақтарға жауаптар жазылады.

Психологиялық сәт: «Психогеометрия»- өзін - өзі тану:
Оқушылар өзіне ұнаған геометриялық фигуралардың кез келгенін таңдауы тиіс. Әр фигура қандай да бір адам бойындағы қасиетті, қабілетті білдіреді. Әрқайсысымыз өзімізді танып көрелік.
Төртбұрыш: Сенде төзімділік, шыдамдылық, еңбекқорлық дамыған. Өз айналаңдағы адамдарды жинап ұйымдастыру, реттеу және жүйелеу қабілетін баршылық. Сенен үздік администратор шығады
Шеңбер. Сенде адамгершілік жоғары дамыған. Сен өз әріптесіңді тыңдай аласың және оның қайғысы мен қуанышын бірге бөлісесің, басқаның ауыртпалығына жәрдемдесу қабілетін жоғары қалыптасқан. Саған жеке адамдар арасындағы кикілжіңдер тән емес, өзіңді олардан аулақ ұстайсың Сенен үздік психолог шығуы мүмкін.
Үшбұрыш: Саған басқарушылық қасиет тән. Өз көздеген мақсатына қол жеткізуге барлық мүмкіншілігіңді жасайсың. Өзіңе сенімдісің және жеңіске, жетістіктерге, ұтыстарға оңай қол жеткізесің. Айтқаныннан шықпайсың, абыройлысың. Сен қоғамда, өмірде жоғары жетістіктерге қол жеткізесің, жұмысыңда жоғарыға көтерілуге бейімділігін бар.

Суретті тест. Тренингтен алған әсерің. Қатысушыларға ақ параққа күннің, бұлттың, жаңбырдың бейнеленген парақтар таратылады. Тренингтен алған әсерің, бір – біріне тілектерін сол берілген суреттердің біреуіне жазады.

Күннің суреті – тренингке қатысушының толық қанағаттанғаны көңілденгені.

Бұлттың суреті – алған әсері төмен.

Жаңбырдың суреті – ешқандай әсер алмағаны.

Өткізген мектеп психологі: Г. Мұратова