Туған жерім- аялы алтын бесігім

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: Мектеп:

Күні: Мұғалімнің аты-жөні: .

Сынып: 6 Қатысқандар: Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

Сөз басы . Туған жерім- аялы алтын бесігім

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

6.1.1.1 - әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар орындай алады:

Әдебиеттің түрлері туралы түсінік ала отырып, пәнге деген қызығушылығын арттыруады

Көпшілігі орындай алады:

халық ауыз әдебиет туындыларын қастерлеуге, сыйлауға дағдыланады

Кейбір оқушылар орындай алады:

Мәтін мазмұнын дамытып айтады.

Бағалау критерийі

Қазақ ауыз әдебиеті туралы түсінік алады

Ауыз әдебиетінің түрлерімен, ерекшіліктерімен танысады

көркем әдебиетті сүйіп оқуға, әдебиет өнерін бағалай білуге үйрену

Тілдік мақсаттар

Дағдыларды дамыту: жеке, жұпта, топта жұмыс жасау, мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдердің мағынасын түсіну, қойылған сұраққа толық жауап беру, диалог құрастыру, мәтіннен жаңа сөздер мен сөз тіркестерін таба алу, мәтінге қатысты өз ойын айта алу.

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: мәртебе, үштілді, көптілді, заманауи, аударма шығармалары, озық технологиялар.

Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер:

Талқылауға арналған сұрақтар:

Менің ойымша...

Осылардың ішінде...

Ғалымдардың айтуынша...

Тілдер тарихына қарасақ...

Не себепті …. деп ойлайсыз?

Кең таралған тілдер ... деп ойлайсың?

Неліктен ғалымдар айтуынша . . . деп ойлайсың?

«Тіл жойылса, халық та жойылады» дегенді қалай түсінесің?

Құндылықтарға баулу

Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы.

Пәнаралық байланыс

Тарих, орыс тілі, ағылшын тілі, география.

Тақырып бойынша алдыңғы білім

«Блиц-сұрақ» әдісі арқылы «Тіл қалай пайда болды?» мәтін мазмұны туралы не біледі?

- Тілдің пайда болуына не себеп болды?

-. Тіл не үшін керек?

- Қазіргі кезде дүниежүзінде қанша тіл бар?

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы.

Психологиялық ахуал туғызу.

Мұғалім оқушылардан, олардың көңіл күйдеріне сәйкес келетін смайликті таңдауды ұсынады

Түрлі түсті қағаздар арқылы топқа бөліп, топ ережесімен таныстыру Оқушыларға топтарға бөлінеді, топ басшысын сайлайды, топ ережесімен танысады.

«Блиц-сұрақ» әдісі. (Бір жауабы бар бес сұрақ)

7. Жаңа сөздердің ғылыми атауы.

1. Әдебиет не туралы ғылым?

2. Әдебиеттің өнердің басқа түлерінен айырмашылығы неде?

3. Көркем әдебиет туралы А.Құнанбаев не деген?

4. Көркем әдебиет бізді неге үйретеді?

5. 5- сыныпта біз көрке әдебиеттің қандай түрлерімен танысамыз?

Бізге көркем әдебиеттің қандай пайдасы бар?

ҚБ. Көңіл күй одағайлары

Дескриптор

Тест тапсырмасы

Үш тілдегі пазл бөліктері

Интербелсенді тақта, слайд

Сабақтың ортасы

Оқылым алды тапсырма.

Әдебиет» сөзі араб тілінен аударғанда «асыл сөз» дегенді білдіреді.Барлық жұрттың әдебиеті сияқты қазақ әдебиеті де екіге бөлінеді.: бірншісі –ауыз әдебиеті,екіншісі—жазба әдебиеті. Ауыз әдебиеті –елдің жазу өнерін білмей жүрген кезінде шыққан сөз өнері.Жазу өнері болмаған соң,елдің тарихы,өмірі,тұрмысы,салты, туған жері,өнері,арманы,әдемі,мәнді әңгімелермен айтылған. Ауыз әдебиетінің сөздерін шығарушылардың аты-жөндері бізге белгісіз.Олар басында ауызша шығарылған және бір ауыздан екінші ауызға көшіп ,ауызша айтылумен сақталған. Ал жазба әдебиетінің авторлары бар.

Көркем әдебиет –оқушыларға беймәлім өмірді танытатын қуатты құрал.Адамға тәрбие беруші әуелі ата-ана,сонан соң ұстаз,мектеп тұрмысындағы төңірек. Өнер,ғылым жоқ жұртта адам тәрбиесін төңірегінен алады.Өнер,ғылым бар жұртта адамдар тәрбиені ата-анадан да,төңірегінен де, мектептен де және әдебиеттен де алады.

Топтық жұмыс

• Мәтіндегі бұрын кездеспеген қиын сөздердің мағынасын ашып түсіндіру

фольклор-ауызша шығарылған халық шығармасы

қадым – баяғы, ертедегі

көлтауысар – ертегілердегі қаһарман

самұрық – ауыз әдебиетінде айтылатын алып құс

эпостық жыр – батырлар туралы жыр

лиро-эпостық жыр – ғашықтық туралы жыр

аңыз әңгіме – әдеттегіден тыс айрықша оқиға туралы әңгіме

• Берілген сабағатты дәптерлеріне жазғызып қою.

• Берілген сұрақтар жауап беріп, тапсырмаларды орындату.

1. Фольклор мен ауыз әдебиеті бір ұғым ба?

2. Ауыз әдебиетінің қандай белгілері бар?

3. Ауыз әдебиеті шығармаларының түрлі нұсқада кездесуі не себептен?

4. Мына жоспар бойынша әңгімеле:

а) Ауыз әдебиеті – халық өмірінің шежіресі;

ә) Ауыз әдебиеті – тәрбие құралы;

б) Ауыз әдебиетінің түрлері;

Қосымша жұмыс

Мәтінді ЖИГСО бойынша меңгеру.

 «Ортадағы қаламсап» стратегиясы.

1. «Әдебиет» сөзінің мағынасы қандай?

2. Сөздің асыл болуы неден?

3. Ауыз әдебиеті қалай пайда болды?

4. Әдебиет пәнін оқығанда біз нені үйренеміз?

5. «Әдебиет» сөзінің мән – мағынасына түсінік берген кім?

І топқа Ауыз әдебиеті түрлері және жазба әдебиеттен айырмашылығы туралы флипчартқа  жазып шығуды тапсыру.

ІІ топқа  Халық ауыз әдебиетін топтастырып жаз.

ІІІ топқа 5 минуттық эссе. «Әдебиет – сөз өнері» тақырыбында эссе жазуды тапсырылады.

Топтар бірін-бірі формативті бағалайды.

Дескриптор

Жұптық жұмыс: .Ауыз әдебиетінің түрлерін топтастыру Класстер жасау

Ж. «ПОПС» формуласы әдісі.

Мәтін мазмұнын «ПОПС» формуласына салып, з:

1. Өз пікіріңді жаз;

2. Пікіріңді дәлелде;

3. Өмірмен байланыстыр;

4. Қорытынды жаз.

ҚБ. «Смайликтер»

Жеке жұмыс

«Сұрақ-жауап» әдісі арқылы мәтін мазмұнын түсінгендеріңді тексеріңдер.

Өтілген тақырыпқа байланысты бірнеше сұрақтар қоямын.

1. Қазақ әдебиеті нешеге бөлінеді?

2. Ауыз әдебиеті дегеніміз не?

Ауыз әдебиеті қандай салаларға бөлінеді

Дескриптор

Интербелсенді тақта, слайд

Мәтін бөлігі

Слайд, таратпа қағаздар

Жеке таратпа қағаздар

Сабақтың соңы :

Рефлексия

Чемодан (маған қажет),

Еттартқыш (қайта қарастыру қажет),

Қоқыс жәшігі (маған қажет емес)

Өз көңіл күйлерін  бейнелеген стикерге сабақтан алған әсерлері мен ұсыныстарын жазу тапсырылады.

Үй тапсырмасы:

Барлығы «Тіл туралы» 5 мақал-мәтел жаттау;

Көпшілігі «Тіл қалай пайда болды?» тақырыбына

диалог құрастыр;

Кейбірі: «Жеті елдің тілін біл, жеті түрлі білім біл»

тақырыбында эссе жазу (ойтолғау).

Қазіргі кезде неге көп тіл білуіміз керек?

Жеке таратпа қағаздар

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау

Барлық оқушылар

сөздіктермен қамтамасыз етіледі. Грамматикалық ережені еске түсіруге тапсырма беріледі.

Көпшілігіне мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдерді орынды қолдану үшін диалогқа түсуге қолдау көрсетіледі.

Кейбір оқушылар «ПОПС» формуласы әдісі арқылы мәтін мазмұнын дамыта айтуға жағдай жасалады. Грамматиканы естеріне түсіре отырып, сөйлем құрастыруға мысал беріледі.

«Жүректен жүрекке» тренингі, Кері байланыс – «Блиц-сұрақ» әдісі, «Пазл» әдісі, «Сөзжұмбақ шешу», «Прожектор» әдісі, «Сен және мен» диалог құрастыру, «ПОПС» формуласы әдісі

ҚБ. «Смайликтер»;

ҚБ. «От шашу »;

ҚБ. Көңіл күй одағайлары

ҚБ. «Алма ағашы»;

ҚБ. «Бас бармақ»;

ҚБ. Мадақтау сөздері арқылы;

ҚБ. «Смайликтер».

Әлем тілдері туралы ақпараттты меңгере отырып, мемлекеттік тілдің мәртебесін арттыруға баулу. Мақал-мәтелдер, терминдер мен неологизмдермен танысады.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?