«Тіл - асыл қазынам» атты
сыныптан тыс жарыс сабағы
Сабақтың мақсаты: Мемлекеттік тілге деген құрмет сенімін қалыптастыру, оқушылардың ой белсенділігін, таным, іздемпаздық қасиеттерін арттыру, сөйлеу мәдениетін жетілдіру, адамгершілікке, парасаттылыққа, сыпайылыққа тәрбиелеу
Сабақтың түрі: танымдық - зерделік сабағы
Өтілу әдісі: жарыс
Көрнекіліктер: Тіл туралы жазылған сөздер.
Барысы
Көрініс: ( ортада 2 оқушы сөйлесіп отырады)
Бір оқушы келеді де:
- Достар, ата- анамыз қонақтан келгенше, достарымызды жинап бастаңғы жасасақ қайтеді?
- Жасасақ, жасайық. Өзіміздің көшенің балаларын шақыр, Аленаны, Ольганы, Максимді, Виолетаны,Ленурды да шақыр.
- Мен қазір оларды шақырып келе қояйын деп әрқайсысының тұсына барып айтады
- Біздің үйге қонаққа жүріңдер, жүріңдер, бастаңғы жасаймыз.
Балалар келіп жайғасқаннан кейін
- Достар, біз топқа бөлініп жарыс өткізейік, осы көшеде тұратын Гүлнәр апайымызды шақырайық.
Рақмет, достар! Сенімдеріңізге қуаныштымын.
Жарысқа 9 - 11 сынып оқушылары қатысады.
Әділқазылар алқасын оқытушылардан алу.
Кіріспе:
Үміт күтіп кейінгі ұрпақ жастардан,
Сенім арту бабалардан басталған.
Қазақ тілін мойындату әлемге,
Жастар үшін болса екен басты арман!
Тілсіз халықтың, елдің, елдің өмір сүруі мүмкін емес. Әлем таныған ел болу үшін тіліміздің жұлдызын биіктетуіміз керек.
Жарыстың ұраны: « Тәуелсіз ел тірегі - білімді ұрпақ»
Сайысқа 2 топ қатысады. 7 кезеңнен тұрады.Әр кезең 5 ұпаймен бағаланады.
1 кезең «Таныстыру»
Сөйлеп жүрген күнде мен,
Керемет қой тіл деген.
Кенелтемін білімге,
Небір ойлар тілімде
2 кезең «Ойлы болсаң озып көр»
Әр командаға 2 минут уақыт беріледі. 1 ұпай.
1.Тілден артық қазына жоқ, тілден артық жоқ.
2Полиглот болу- не?
3.Конституция қашан қабылданды?
4 Еліміздің рәміздерін ата
5. Қазақстанның бас қаласын ата
6.Сөйлемнің тұрлаулы мүшелерін ата.
7.Шәмші Қалдаяқов кім,ненің авторы?
8.Қазақстанда неше аймақ бар?
9.Жіктік жалғау 1 жақ?
10.Барыс септік орысша қалай?
11.Қазақ халқының тұңғыш ғалымы
12.Алтын адам қай қорғаннан табылған?
13.Назывное предложение қалай?
14.Бітеу буын қалай жасалады?
15.Қазақ тілінде неше септік бар?
16.Оқушысыңдар-қосымшасын ата
17.Менің дәрігер болғым келеді. Қандай рай?
18.Е.Н.Т.-қазақша қалай?
19.Ақ киімді,денелі,ақ сақалды.
20.А.Иассауи кесенесі қай қалада?
1. Өнер алды қандай тіл?
2. Қазақстанның мемлекеттік тілі
3. Тәуелсіздік мерекесі қашан?
4. Қазақстанның ұлттық валютасы
5. Қазақстан – 2030 ол не?
6. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері
7. Жұмекен Нәжімединов ненің авторы?
8. Қазақстанда неше облыс бар?
9. Тәуелдік жалғау 3 жақ
10. Жатыс септік орысша қалай?
11. Қазақ халқының тұңғыш ағартушысы?
12. Бәйтерек қай қалада?
13. Сложное предложение қазақша қалай?
14. Тұйық буын қалай жасалады?
15. Қазақ тілінде неше жалғау бар?
16. Мұғалімсіздер - қосымшасы қандай?
17. «Алақай» қандай сөздерге жатады?
18. ЕНТ – қазақша қалай?
19. Кел, балалар,оқылық.
20. Түркістанның бұрынғы атауы?
Қазылар алқасына сөз беріледі.
Жанымды, әттең, қажап тұр,
Көңіл бөл, тілге аз - ақ бір.
Жүрекпен ұғып, тыңдасаң.
Қазақтың тілі ғажап тіл!
3 кезең «Кім жылдам» Шарты: «Байтұрсынұлы» сөзі беріледі. Екі топ белгіленген 2 минут ішінде берілген сөзден мағыналы сөздер құрастыру керек.
Көкейге нақыл ілінген,
Іздеймін терең білімнен.
Қазақтың даңқын көтерген,
Айналдым қазақ тілімнен.
4 кезең «Грамматика әлемі»
Берілген сөздерге анықтама беру керек. 2 минут.
Етістік,синоним, құрмалас, сөйлем, оқшау сөздер, буын, кірме сөздер.
Сан есім, антоним, жай сөйлем, сөйлем мүшелері, шылау, үндестік заңы, көнерген сөздер.
Өткір тіл, отты жалынды,
Тербетер мынау жаныңды.
Қазақтың шешен сөздері - ай,
Қозғайтын жүрек қаныңды.
5 кезең «Сөйле тілім» (2 командаға 10 сұрақ беріледі. Жауапты алған әріптен бастау керек) М; Ж; Р; Қ; А; Б; Ғ; С;
1.Есіміңіз кім?
2.Қайдан келдіңіз?
3.Қандай тағамды ұнатасыз?
4.Қай жерде дүниеге келдіңіз?
5.Қандай түсті жақсы көресіз?
6.Досыңның аты кім?
7.Кім болғың келеді?
8.Майкөлде кім тұрады?
9.Анаңыз сізді қалай еркелетеді?
10.Досыңыздың көзі қандай?
11.Неше тіл білесің?
12.Қай пәнді жақсы көресіз?
13.Сыныбыңыз қандай?
14.Әкеңіз неше жаста?
15.Бүгін ауа райы қандай?
16.Рязановкада кім тұрады?
17. Бір өлеңнің аты
18. Отбасыңда неше адам бар?
19. Қайрат Нұртас кім?
20. Сүйікті тағамың?
Әуені қандай «саз» мұңды,
Түсіреді еске наз күнді.
Атадан қалған қазақтың,
Жырлары қандай мазмұнды