5.Әңгiмелеу (мұғалім сыйы). Өмір сүрудің ең жақсы жолы Өсиет әңгіме Шағын ғана бір ауылда орта жастағы бір кісі дүкен ашып сауда жасамақ болады. Сөйтіп алға қойған арманын бастап та жібереді. Ол ақ көңіл, жайдарлы болғандықтан, ауылдың адамдарының бәрі оны жақсы көретін. Оның дүкеніне барып сауда жасайтын. Ауылдың тұрғындары тамыр таныстарын да сол адамнан сауда жасауға кеңес беретін. Шаруасын кішігірім дүкеннен бастаған адам, бір жылдың ішінде түпкір-түпкірден сондай шағын дүкендер ашып тастайды. Бір күні ауыр науқастанып, бұл дүниеден өтерін сезген адам үш ұлын қасына шақырып: -Үшеуің қайсысың менің арманымды ары қарай жалғастыра алсаңдар, мирасымды соған қалдырамын. Менің артымнан қалған дүние-мүлкіме қайсысың лайықты екенін білу үшін үшеуіңе де 100-100 тиыннан беремін. Осы тиындарға бір зат алыңдар. Кешкісін келгенде алған заттарыңмен менің осы бөлмемді толығымен толтыру керек. Шартым осы. Ұлдары үлкен сауда орталығын басқару мүмкіндігінен айырылып қалуды ойлап, не істерлерін білмей қатты абыржиды. Қалаға барып үшеуі де ақшаларын жаратты. Кешкісін әкелерінің қасына келген кезде, үлкен баласы: -Досымның шаруашылығына барып екі қап сабан сатып алдым – деді де, қаптарды ашып сабанды әр әр жерге шаша бастады. Алайда көп ұзамай сабандар еденге түсіп, бөлмені толтыра алмады. Екінші баласы: -Дүкенге барып екі жастық алдым – деді де, жастықтарды сөгіп, ішіндегі жүнін бөлменің ішіне шашып тастады. Бірақ жүн көп ұзамай жерге түсіп, бөлмені толтыра алмады. Үшінші ұлы: -Тиынды ұсақтап, 50 тиынын мешітке бердім, 20 тиынын қайырымдылық қорға бердім, 20 тиынын әлеуметтік жағдайы төмен отбасына бердім. Қалған 10 тиынға екі нәрсе алдым – деді де, қалтасынан сіріңке мен шырақты шығарды. Бөлменің жарығын сөндіріп, шырақты жақты. Сабан мен жүнге толмаған бөлме аз уақыттың ішінде шырақтың нұрына бөленді. Әкесі үшінші баласына риза болып: -Мирасымды саған қалдырамын. Өйткені өмір сүрудің ең жақсы жолы – айналаңа жарық тарату деді. Дүкен иесінің қандай қасиеттері оны жетістікке жеткізді? Әкесі балаларына қандай шарт қойды? Балалары әке арманын қалай орындады? Жақсы өмір сүрудің мәні неде деп ойлайсыңдар? Біз қандай әрекетіміз арқылы айналамызға жарық сыйлай аламыз? Өз армандарың туралы айтып беріңдер? Адам қиялы іс жүзіне қалай асады деп ойлайсыңдар? |