Помочь учителям

Kirish. 1.Urushni boshlanishi «g’alati urush» 2.Aksilgitler kaolitsiyasini tuzish 3.Urush jarayoni va yakuni. 4.Xulosa.

«Jang qilmaydigan ittifoqdosh». «G’alati urush». «Kerzon chizig’i». Hujum qilmaslik to’g’risidagi shartnoma. Chemberlen. Cherchil. Lend-liz. Uchliklar pakti. Pyorl – Xarbor. Shimoliy Afrika. Tehron konferentsiyasi. Ikkinchi front Krim (Yalta) konferentsiyasi. BMT. Elbadagi uchrashuv. Mussolini. Potsdam konferentsiyasi. Yaponiya va II jahon urushi. Xirosima va Nagasaki Kapitulyatsiya to’g’risidagi Akt.

• 1939 yilga kelib Germaniya urushga tayyorgarligini yakunladi. Gitler Myunxen va Chexoslavakiyani bosib olish tajribasiga tayangan xolda Polshani ittifoqdoshlari Buyukbritaniya va Frantsiyani Germaniyaga umuman urush qilmasliklariga, yoki har holda Polshaga amaliy yordam ko’rsatmasliklariga ishonch hosil qilgan edi.
• 1939 yil 1 sentyabrda Germaniya Polshaga bostirib kirdi. 1939 yil 3 sentyabrda Buyukbritaniya va Frantsiya Germaniyaga urush e’lon qildi. Shunday qilib ikkinchi jahon urushi boshlanib ketdi.

Polshaning bombardimon qilinishi(1939-y 1-sentabr)

• Италия Германиянинг «жанг қилмас иттифоқдоши» йўлини тутди. АҚШ ўзининг бетарафлигини эълон қилди.
• Сон ва техник жиҳатдан немис қўшинларига тенг келмайдиган Польша армияси душманга бардош бераолмас эди. 17-18 сентябрда Польша ҳукумати ва ҳарбий қўмондонлик Руминия ҳудудига ўтиб кетди. 28 сентябрга келиб немис қўшинлари Варшавани қўлга олдилар ва октябрнинг бошларида Польша армияси қаршилигининг охирги нуқталарини бостирди. Польша мағлубиятга учради.
• Франция ва Англия Германияга қарши уруш эълон қилиб ҳеч бир ҳарбий амалларни бошламади. Шунинг учун ҳам, Ғарбий фронтда «ажаб уруш» деб номланган уруш олиб борилди.

Ikkinchi Jahon Urushi. ” 1939-1941yil Germaniyada fashistik agressiya” ning xaritasi.

• 1939 йил 17 сентябрда Ҳужум қилмаслик тўғрисидаги совет – герман шартномаининг «қўшимча махфий протоколига» асосан СССР ўз қўшинларини Ғарбий Украина ва Ғарбий Белоруссияга олиб кирди. Совет қўшинлари Польшанинг шарқий чегараси сифатида 1919 йилда белигланган «Керзон чизиғида» тўхтатилган эди. 1939 йилнинг 28 сентябрида СССР ва Германия томонидан имзоланган «Дўстлик ва чегара тўғрисидаги» шартномага асосан Германия ва СССР армиялари ўртасидаги демаракцион чизиқ Сан ва ғарбий Буг дарёлари бўйлаб ўрнатилган эди. Польша ерлари Германиянинг назоратида бўлиб, украин ва белорусс ерлари эса СССР қарамоғида қолар эди.
• Совет – герман шартномаларини имзолаш, 1939-1940 йиллардаги совет – финн уруши, 1940 йилда СССРнинг Миллатлар Лигасидан чиқарилиши, бошланган урушга Англия, Франция ва АҚШнинг муносабатлари буларни ҳаммаси аксил уруш ҳаракатига жуда катта зарар етказар эди ва халқаро аҳволни танглаштирди.

U.Chirchil-Angliya

Mussalina-Italiya

Stalin-Rossiya

Mussalina-Italiya

«Ажаб уруш» дан фойдаланиб Германия фаол ҳарбий амалларга тайёргарлик кўрди. 1940 йил апрел ойида Дания ва Норвегия босиб олинди. 1940 йил 10 майдан то 22 июнгача Голландия, Бельгия ва Франция босиб олинди. Англия ва Францияга Италия ҳам уруш эълон қилди. «очиқ шаҳар» деб эълон қилинган Париж немис қўшинларига жангсиз топширилди. Франциянинг ўзи икки зонага бўлинган эди: босиб олинган ҳудуд (мамлакатнинг шимолий ва марказий қисми) ва босиб олинмаган қисми (Маршал Петэн хукмронлиги ўрнатилган мамлакатнинг жанубий қисми).

Charles de Gaulle Fransiya

• Лекин, 1942 йил май – июн ойидаги жанглар натижасида АҚШ Японияга қатор тор – мор қилувчи зарбалар беришга эришди. Япониянинг ҳарбий – денгиз қудрати заифлашди ва у Тинч Океани хавзасида мудофаага ўтишга мажбур бўлди.
• Немисларнинг асосий кучларининг совет – герман фронтига тортилиши, 1942 йилнинг октябрида британ қўшинларига Африкада Ҳужумга ўтишга имконият берди. Яқин Шарқ мамлакатларига қаратилган таҳдиди йўқ қилинди. 1943 йилнинг май ойида шимолий Африкадаги итало – герман қўшинлари тўла таслим бўлдилар.

• 1945 йил, 4-11 февралда Қримда (Ялта) уч буюк давлатлар бошлиқларининг СССР, АҚШ ва Буюкбритания конференцияси бўлиб ўтди. Конференцияда иттифоқдошларнинг кейинги ҳарбий амаллари тартибга солинди, таслим бўлганидан кейин Германия устидан назорат усуллари ва шакллари белгилаб олинди. СССР Германия таслим бўлганидан сўнг 2-3 ойдан кейин Япония билан уруш бошлаш шартларини ўз зиммасига олди.
• Уч давлат қарорига кўра, 1945 йил 25 апрелда Сан – Францискода очилган конференцияда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ) таъсис этилди. Умумий тинчликни қўллаб - қувватлаш борасида бош маъсулият хавфсизлик Кенгашига юкланди.
• 1945 йил апрелида Совет армияси Берлинга қатъий ҳужумни бошлади. Ғарбдан эса англо – америка қўшинлари ҳамлани бошладилар.
• 1945 йили, 25 апрелда Эльба дарёсида, Торгау шаҳри ёнида иттифоқдош қўшинларининг учрашуви бўлиб ўтди. 1945 йил 29 апрелда Шимолий Италияда немис қўшинларининг қолдиғи таслим бўлди. «Сало республикаси» барбод қилиниб, Муссолини эса партизанлар томонидан отиб ташланди. Германия пойтахтини қуршовга олиб, совет қўшинлари 2 май куни ҳужум билан Берлинни қўлга киритдилар. 1945 йил 8 май куни Германия қўмондонлиги шартсиз таслим бўлиш тўғрисидаги ҳужжатга имзо чекди.
• Германия қўшинларининг бир қисми Прага ҳудудида қўзғолончиларга қарши ҳарбий амалларни давом эттирди, лекин совет қўшинларининг тез суръат билан қилган зарбалари туфайли улар тор – мор этилди. 1945 йил 9 майда Прага озод этилди. Европада ҳарбий ҳаракатлар тўхтатилди.

• 1945 йил 17 июндан то 2 августга қадар Берлин атрофида Потсдам деган шаҳарчада СССР, АҚШ ва Буюкбритания раҳбарларининг учинчи конференцияси бўлиб ўтди. Потсдам конференцияси дунёни урушдан кейинги тартиботига бағишланган эди. Конференция ишининг марказида Германияга нисбатан сиёсат масаласи эди. Иттифоқдошлар Германияни тўла қуролсизлантириш, ҳарбийсизлантириш, фашист партиясини йўқ қилиш, бош ҳарбий жиноятларни судга бериш, Германияда сўз, ахборот ва дин эркинлигини, эркин касаба уюшмаларини ҳамда демократик партияларнинг фаолиятини тиклашга қарор қилдилар.
• 1945 йил мартида англо – америка қўшинлари Жанубий – Шарқий Осиё ва Тинч океани ҳавзасида Японияга қарши муваффақиятли ҳаракатларни амалга оширди. СССР ўз зиммасига олган мажбуриятларига асосан 1945 йил 9 августда Японияга қарши урушга кирди. Совет қўшинларининг Монголия қуролли кучлари билан биргаликда кучли зарбаси натижасида Квантун армияси тор – мор қилинди. Шимолий – Шарқий Хитой, Шимолий Корея, Жанубий Саҳалин ва Курил ороллари Япон қўшинларидан озод қилинди.6 ва 9 август кунлари америка авиацияси Япониянинг Хиросима ва Нагасаки шаҳарларига атом бомбаларини ташлади. Ядро қуролини ишлатиш ҳарбий заруриятдан келиб чиқмаган эди, чунки Япониянинг ҳарбий машинаси барбод бўлган эди.
• 1945 йил 2 сентябр куни Токио кўрфазида «Миссури» деб номланган америка линкори бортида Япония урушда мағлубиятга учраганлиги тўғрисидаги АКТни имзолади. Шундай қилиб иккинчи жаҳон уруши якун топди.
• Иккинчи уруши инсоният тарихидаги энг оғир ва энг қонли уруш бўлди. У ХХ аср тарихида кескин бурилиш ясаган даврга айланди.
• Урушнинг асосий натижаси – фашизм устидан ўрнатилган ғалаба эди. Уруш жараёнида колониал тизимининг барбод бўлиши бошланди. СССРнинг обрўйи ниҳоятда ошиб кетди. Буюк давлатлардан фақат АҚШ урушдан эътиборли даражада қудратли бўлиб чиқди. Иккинчи жаҳон уруши натижасида халқаро сиёсатида кучларнинг нисбати кескин ўзгарди.

Etiboringiz uchun raxmat!