"Екі тігісті жеңді өңдеу"

Оқу өндірістік сабағы

Оку өндірістік шебері:

Рахимова

Айжан

Зейноллаевна

Бөлімнің тақырыбы: Астарлы әйелдер сырт киімін сәндеу және дайындау. Сабақтың тақырыбы: Екі тігісті жеңді өңдеу

Сабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Оқыту - жеңді өңдеу кезінде еңбек қауіпсіздік ережесін сақтау. Екі тігісті жеңді өңдеу бірізділігін түсіндіру 2. Дамытушылық: Жауапкершілігін арттыру,ой өрісін дамыту. Дұрыс шешім қабылдау нәтижесіне баулу 3. Тәрбиелік: Еңбекке баулу,мамандығына сүйсіне білуді,жабдықтарды ұқыпты қолдануды,тігіншілік өнерді дамыта білуге тәрбиелеу

Өткен тақырыпты қайталау:

• Жағаны өңдеу мен жинау қандай кезеңдерден тұрады?
• Сырт киімдегі жағаның конструкциясына қарай түрлерін атаңыз?

3.Үстіңгі жаға мен астыңғы жағаны біріктіру әдістерін атаңыз?

4.Жағаны бұйыммен біріктірудің қандай әдістері бар?

Сырт киімдердің жеңі конструкциясына қарай әртүрлі болады. Олар қондырма,реглан,алдыңғы және артқы боймен тұтас пішілген,аралас пішіндегі жеңдерге бөлінеді. Жең аузы жармамен,тартпамен,қаттамамен,сәндік тігіспен және т.б. әдістермен өңделеді. Жазғы және маусымдық сырт киімдегі жең астармен,ал қысқы киімдер жылулық іштікпен дайындалады. Әйел бұйымдарында жеңдердің сыртқы түрі сан алуан. Пішілуі жөнінен жеңдер бір тігісті, екі тігісті және үш тігісті болып келеді. Жеңдер әр түрлі тәсілдермен әрленеді: бедерлі тігістер,бастырмалы тігістер,қаттамалар,тіліктер/қайырмалы,тігісті,ашық/,сондай-ақ белдікшелер,паталар.

Жеңді өңдеу әдісі мен реттілігі конструкциясы мен қолданылатын матаға байланысты. Жең бөлшектерін негізгі,астарлық және іштік маталардан пішеді. Іштік жең аузын желінуден,созылудан және шыдамдылығы үшін қолданылады. Жең конструкциясының ерекшелігін ескерместен,оны өңдеуді екі кезеңге бөлуге болады: жеңді өңдеу және жеңді бұйымға біріктіру.

Қондырма екі тігісті жеңді өңдеуде жеңнің үстіңгі және астыңғы бөліктерінің өң беттерін беттестіріп,алдыңғы қиығын теңестіреді де үстәңгі жең жағынан 10мм сырып тігеді. Алдыңғы тігісін айыра үтіктейді,оны үтіктеу үшін үстелге астыңғы жең жағын шеберге қаратып жатқызады. Алдыңғы тігісін айыра үтіктегенде,астыңғы жеңді ендіріп жия үтіктейді. Жең аузын өңдеуде, астыңғы иіліс сызығы мен жырманы белгілейді. Жең аузын созылудан,желінуден сақтау мақсатында,оған желімді немесе желімсіз қатырма жабыстырады. Желіммен біріктіргенде пресс немесе үтіктің көмегімен жең аузына желімдейді. Шынтақ иіліс қиығын бақылау белгілерін бір-біріне теңестіреді және оң беттеріне беттестіріп,шынтақ қиығын акстыңғы жең жағынан 10мм сырып тігеді. Шынтақ иілісін арнайы қалыпта,формасына келтіріп соза үтіктейді. Жең аузын белгіленген сызығы бойынша бүгіп,жең аузынан 15-20мм арақашықтықта арнайы машинада немесе қол инешаншыммен бүгіп көктейді. Жең аузын баса үтіктейді. Жеңді өңдеудің дұрыстығын тексереді. Бұл үшін үстел үстіне астыңғы жеңді үстіне қарата жатқызады. Тексерген кезде алдыңғы иілістерінің қатарлас келгуін және жең аузы қиындыларының үйлесуіне назар аударады.

Шынтақ қиындыларын көктеу алдында белгіленген кертпелерді анықтайды. Бұл үшін жеңді үстел үстінде өң бетін жоғары,жең аузынжұмыс істеушіге қарата жатқызады. Жең аузы бөлігін үстіңгі бөлік жаққа қарай алдыңғы иілістің енін тексереді. Содан кейін үстіңгі бөліктің шынтақ қиындысын қолтық иілісі тұсында,шынтақ қиықтарын қолтық иілімімен 120-150 мм жерден сәйкестендіре отырып бүгеді де, үстіңгі бақылау кертпелердің орналасуына, көз жеткізеді. Осындай тәсілмен астыңғы кертпелерді де анықтайды. Шынтақ тігісін айыра үтіктейді. Жең астары: астар үстіңгі және астыңғы бөліктен тұрады. Астардың жалғауы болуы мүмкін, оны жалғау жақтан ені 10мм тігіспен тігеді. Алдыңғы қиындысын үстіңгі бөліктер бойынша үстіңгіні шынтақ деңгейінде ендіре отырып, сырып тігеді. Тігістер мен астарды үтіктейді. Кастарды жеңмен біріктіруекі әдіспен орындалады.

Бірінші әдіс бойынша біріктірген кезде астарды өңдеуден өткізіп болған соң, оны жең аузы қиығына алдыңғы және шынтақ тігістерін үйлестіре отырып,ені 8-10 мм тігіспен қосып тігеді. Өңдеуді мынадай ретпен жасайды: астыңғы жең тігістерін астарға бекітеді, үстіңгі жең мен астардың шынтақтық тігістерін астарға бекітеді, жең түбі және жең аузы бойынша іле көктейді,жеңді үтіктейді және жең түбі бойынша астарды тегістеп қырқады.

Жең аузын ашық жармамен өңдегеде, жең аузының қайыру сызығын және жарма бұрышын бнлгілейді.жең аузына желімдік іштік желімдеп, жең аузын жатқызып үтіктейді. Жең бөліктерінің өң беттерін беттестіріп, шынтақ қиығын бақылау кертпелерін теңестіріп, астыңғы жең жағынан 10 мм сырып тігеді және жарма үсімен жан қиығының 10-20 мм ұзындығын 5 мм сырып тігеді. Жарманың үстіңгі бұрышын тігіске 2-3 мм жеткізбей жырма қырқады. Астыңғы жармасының жан қиығын 5 мм жөрмейді, тігісті төменгі қиығына 10 мм жеткізбейді. Жарма бұрышын оң бетіне аударып туырлайды. Үстіңгі жең жармасы бұрышын бойынша сырып тігеді. Жарма бұрышындағы артық матаны қырқады,тігісті айыра үтіктейді, өң бетіне аударып туырлайды. Шынтақ тігісін айыра және жең жағына жатқыза үтіктейді. Алдыңғы қиындыларын туырлап, бақылау кертпелерін теңестіріп үстіңгі жең жағынан 10 мм сырып тігеді. Алдыңғы тігісті айыра үтіктейді және жең аузына бүгіп көктейді,баса үтіктейді.

Жең астарын негізігі бөлшек астынан туырлап окат бойымен 100-120 мм ара қашықтықта 30-50мм ұзындықта қиғаш тепшіммен көктейді. Жең астары негізгі бөлшектен 10-15мм шығып тұру керек,артығын кесіп тастайды. Төменгі окат бойынша 20-25мм . Дайын жеңді ЫЖӨ.

Үй тапсырмасы:

Жеңді өңдеу бірізділігін қайталау.

Жеңді өңдеу схемасын сызу.

Назарларыңызға

Рахмет!!!