урынбасары В.К. Хәйретдинова
Казан шәһәре Совет районы “121 нче лицей” Муниципаль автономияле гомуми белем бирү учреждениясенең
1 нче квалификацион категорияле татар теле һәм татар әдәбияты укытучысы Нигаматуллина Әлфия Рәис кызының татар әдәбиятыннан
Программа нигезенә Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды, ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган «Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен укыту программалары» (Казан, «Мәгариф», 2010 ел), 6 нчы сыйныф өчен Ә.Р.Мотыйгуллина,Р.Г.Ханнанов,Э.Х.Гыйзәтуллина тарафыннан эшләнгән (Казан, Мәгариф-вакыт, 2014), ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән дәреслеккә нигезләнеп төзелде.
Татар әдәбиятының эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
- балаларны татар әдәбияты, халык авыз иҗаты, татар халкының җыр-музыкасы, театры, сынлы сәнгате белән таныштыру, күренекле
- халык тарихын, мирасын өйрәнү аша Ватанга, халыкка, татар теленә мәхәббәт, олыларга, кечеләргә һәм, гомумән, кешегә ихтирам,
мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек тәрбияләү.
- әдәби әсәрдәге эпизодларны һәм геройларны чагыштыру, автор позициясен ачыклау;
- НОУ «Эпоха». Чыгыш. «Җәлил һәм җәлилчеләр».
1.. «Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен укыту программалары» ( Казан. «Мәгариф» нәшрияты. 2003);
2. Рус мәктәпләрендәге татар балаларына татар әдәбиятыннан гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты (Казан, 2005);
3. Ә.Р.Мотыйгуллина,Р.Г.Ханнанов,Э.Х.Гыйзәтуллина”Татар теле”. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 6нчы сыйныфы өчен дәреслек (рус балалары өчен). Казан. Мәгариф-вакыт. 2014
| № | Дәрес темасы | Сәгать- ләр саны | Дәрес тибы | Укучыларның эшчәнлегенә характеристика, эш төрләре | Контроль төрләре, бәяләү үлчәм нәре | Материалны үзләштерүне камилләштерү нәтиҗәсе | Өй эше | Үткәрү вакыты |
| план | факт |
|
| Мифлар дөньясыннан-чынбарлыкка | 3 |
|
|
|
|
|
|
|
| 1 | Халык авыз иҗаты.Мифлар. “Шүрәле”,”Өй иясе”-мифлары. | 1 | Яңа мат.үзл. | Халык авыз иҗаты тур.уку,тәрҗемә итү,әңгәмә. | План буенча сөйләргә | Сүзлек өстендә эш. | 8,11бит сорауларга җавап бирергә. |
|
|
| 2 | Рабит Батулла “Албасты” | 1 | Катнаш дәрес | Әкиятне уку,эчтәлеген сөйләргә,сорауларга җавап бирергә | План буенча сөйләргә | Биремнәрне үтәү | 21б .Сорауларга җавап бирергә. |
|
|
| 3 | Әйтем-сүзнең бизәге,мәкаль-сүзнең җиләге. | 1 | Яңа мат.үзл. | уку,эчтәлеген сөйләргә,сорауларга җавап бирергә | Сорауларга җавап бирү. | Сүзлек өстендә эш | 3 әйтем һәм мәкаль өйрәнергэ |
|
|
|
| Халык моңнары: җырлата да ,елата да. | 4 |
|
|
|
|
|
|
|
| 4 | Халык җырлары.Йола җырлары. | 1 | Яңа мат.үзл | Текстларны уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сораулар- га җавап бирү. | План буенча сөйләргә | текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | 30б –сораулар һәм биремнәр. |
|
|
| 5 | Тарихи җырлар.Уен җырлары | 1 | Яңа мат.үзл. | Текстларны уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сораулар- га җавап бирү | Сорауларга җавап бирү. | Сүзлек өстендә эш | “Кәрия-Зәкәрия”, “Әпипә”-б ерсен ятларга |
|
|
| 6 | Композитор Алмаз Монасыйпов. | 1 | Катнаш дәрес | Текстны уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сорауларга җавап бирү.А.Монасыйповның кем булуын аңлату | Текстны уку һәм бәяләү | Биография буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | 39б .сораулар һәм биремнәр. |
|
|
| 7 | Татарстан республикасының гимны. | 1 | Яңа мат.үзл. | Гимн турында сөйләү. | Гимнны уку,тәрҗемә. | Сүзлек өстендә эш | Гимнны ятларга.40б. |
|
|
|
| Кадерле син,кеше-туганым! | 9 |
|
|
|
|
|
|
|
| 8 | Нәкый Исәнбәт тормышы һәм иҗаты. “Өч матур сүз”, “Туган ил”шигырләре | 1 | Яңа мат.үзл. | Биограф.уку.Шигырьне уку, аңлау | Шигырьнеуку һәм бәяләү | Биография буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | Биогр.өйрәнергә. 1 шиг.ятларга. |
|
|
| 9 | Мәҗит Гафури биографиясе. “Әтәч белән сандугач”мәсәле. | 1 | Яңа мат.үзл. | Биограф.уку.Мәсәлне уку, аңлау | Текстны уку һәм бәяләү | Мәсәл турында төшенчәне уку,аңлау. | Сорауга җавапны язып бетерергә.51 б. |
|
|
| 10 | Мәҗит Гафури “Ана”шигыре. | 1 | Яңа мат.үзл. | Биография уку.Әниләр турында әңгәмә. | Шигырьне уку һәм бәяләү | Шигырьне уку һәм әңгәмә уздыру. | “Ана”шиг.сәнгатле укырга.6(57)бирем. |
|
|
| 11 | Г.Тукайның тормыш юлы. “Шүрәле”поэмасыннан өзек. | 1 | Катнаш дәрес. | Биография уку.Поэма турында төшенчә. | Поэманы уку һәм бәяләү. | Поэманы уку һәм әңгәмә уздыру. | Поэманы укырга,61,63,66 бит сорауларга җавап |
|
|
| 12 | Фәрит Яруллин “Шүрәле”балеты турында | 1 | Яңа мат.үзл. | Язучы турында мәгълүмат бирү.Балет турында төшенчә. | Презентация. | Балет турында уку. | 4(68)бирем |
|
|
| 13 | Муса Җәлил биографисе һәм шигыре. “Чәчәкләр”.Символ һәм строфа турында төшенчә. | 1 | Катнаш дәрес | Биография уку.Строфа турында төшенчә. | М.Җәлил биог. буенча план төзергә | текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | Шигырне ятларга.10бирем. 73 бит. |
|
|
| 14 | М.Җәлил “Тик булса иде ирек”шигыре. М.Җәлилнең музей-квартирасы. | 1 | Яңа мат.үзл. | Шигырне уку,анализлау. | презентация | уку һәм әңгәмә уздыру | 74б –шигырне сәнгатле укырга |
|
|
| 15 | Әмирхан Еникиның тормышы. “Туган туфрак”әсәре. | 1 | Яңа мат.үзл. | Биографияне уку,Әсәрне уку,тәрҗемә итү. | Әсәр буенча план төзү | текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | Укырга.Сораулар һәм биремнәр.81-84-88б |
|
|
| 16 | Илдар Юзеев. “Бакчачы турында баллада” | 1 | Яңа мат.үзл. | Балладаны уку,сүзлек өстендә эш. | Баллада буенча сорауларга җавап. | уку һәм әңгәмә уздыру | Сорауларга җавап бирергә.91-92б . |
|
|
|
| Энҗе карлар явып үткән... | 6 |
|
|
|
|
|
|
|
| 17 | Галимҗан Ибраһимов тормышы,иҗаты. “Кар ява”хикәясе. | 1 | Яңа мат.үзл. | Хикәяне уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сорауларга җавап бирү. | Презентация | текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | Презентацияне ясап бетерергә |
|
|
| 18 | Нури Арсланов “Минем кунагым”шигыре. | 1 | Яңа мат.үзл. | Шигырьне уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сорауларга җавап бирү. | Шигырьне уку һәм бәяләү | уку һәм әңгәмә уздыру | 75б.тәрҗемә |
|
|
| 19 | Кави Нәҗми биографиясе. “Кызыклы хәл” шигыре. | 1 | Катнаш дәрес | Татар халкының иң матур милли бәйрәме Сабантуй турында төшенчә бирү. | Шигырьгә план төзергә | Сүзлек өстендә эш | План буенча сөйләргә |
|
|
| 20 | Мәрзия Фәйзуллина. “Чыршының күлмәкләре”шигыре. | 1 | Катнаш дәрес | Текстны уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сорауларга җавап бирү. | Шигырьне уку һәм бәяләү | уку һәм әңгәмә уздыру | Шигырьне сәнгатьле укырга |
|
|
| 21 | Резеда Вәлиева иҗаты.Табышмаклар. | 1 | Яңа мат.үзл. | Р.Вәлиева иҗаты турында сөйләү. | Р.Вәлиева иҗаты буенча план төзергә | Сүзлек өстендә эш | План буенча сөйләргә |
|
|
| 22 | Туфан Миңнуллинның тормыш юлы. “Акбай һәм Кыш бабай”әсәре. | 1 | Яңа мат.үзл | Әсәрне уку,тәрҗемә итү,әңгәмә,сорауларга җавап бирү. | Презентация | текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | 7(115)бирем |
|
|
|
| Акыл- тузмас кием, Белем- кипмәс кое. |
7 |
|
|
|
|
|
|
|
| 23 | Күп укыган-күп белер.К.Насыйриның“Әбугалисина”әсәре |
1 |
Яңа материал үзләштерү | Үзеңә кирәкле белемне дөрес итеп таба белергә,китапларны теләп укырга күнектерү |
Презентация | К.Насыйриның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә бирү. “Әбүгалисина “әсәрен өйрәнү |
Әсәрнең эчтәлеген сөйләргә өйрәнергә |
|
|
| 24 | Тырышкан табар-ташка кадак кагар.Г.Сабитовның “Чүкеч” хикәясе.Хикәяләү төшенчәсе. | 1 | Яңа материал үзләштерү | Хикәядә очрый торган яңа сүзләрне тормыш белән бәйләп истә калдыру. | Сорауларга җавап | Г.Сабитов тур.белешмә бирү. “Чүкеч” хикәясен өйрәнү | 23 бит.Сораулар һәм биремнәр. |
|
|
| 25 | Эшләгәнең-кешегә,өйрәнгәнең үзеңә.А.Алиш иҗаты. “Әни ялга киткәч” хикәясе. | 1 | Яңа материал үзләштерү | Төрле ситуациядә югалып калмаска кирәклеген аңлату. | Сүзлек эше | А.Алиш турында белешмә бирү.”Әни ялга киткәч” хикәясен өйрәнү. | Хикәяне сөйләргә өйрәнү.26-27 б |
|
|
| 26 | Эш кешене тәрбияли-ялкаулык боза. Ф,Яруллин иҗаты, “Кояшта тап”хикәясе.”Притча” төшенчәсе. | 1 | Яңа материал үзләштерү | Җаваплылык хисләре,һәр эшне ахырына кадәр җиткерә белү теләге тәрбияләү. | Презентация ярдәмендә төркемнәрдә фикер алышу.План төзү. | Ф.Яруллин тур.белешмә бирү.Хикәяне уку. | 6(34 б)Әкиятнең эчтәлеген сөйләргә. |
|
|
| 27 | Иң элек кеше бул балам.... Г.Зәйнәшева иҗаты. “Кем булырга” шигыре. | 1 | Яңа материал үзләштерү
| Үзеңә кирәкле белемне дөрес итеп таба белергә,китапларны теләп укырга күнектерү |
Презентация
|
текстлар буенча сүзлек өстендә эш,тәрҗемә,сорауларга җавап | Әсәрнең эчтәлеген сөйләргә өйрәнергә
|
|
|
| 28 | С.Сәдәшев иҗаты. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Презентация карау.Композитор турында музыка дәесендә алган белемнәрне яңа мәгълүмат бн тәңгәлләштерү.Фикер алышу,парлап сөйләшү | Фикер алышу,парлап сөйләшү | С.Сәйдәшевның тормыш юлы һәм иҗаты турында белешмә.Җыр,музыка сәнгатенә мәхәббәт тәрбияләү. | 45бит,сораулар һәм биремнәр. |
|
|
| 29 | Син башкаларга үрнәкме? Р.Фәйзуллин иҗаты. “Бердәнбер” шигыре. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Язучы иҗаты бн танышу,шиг-не тыңлап аңлау,дәфтәр бн эш.Төркемнәрдә фикер алышу. | Парлап эшләү | Р.Фәйзуллин турында белешмә.Шигырьне уку,анализлау | Шиг-не уку(47 бит) |
|
|
|
| Ил өстендә илле дустың булсын! | 3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 30 | Туган –туганга кирәк. Дәрдемәнд иҗаты. “Ике туган” әсәре. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Презен.ярдәмендә шаг. Тормышы,ул яшәгән чор бн танышу.Төркемнәрә фикрләр алышу,сүзлекчә бн эш,биремнәр үтәү. | Парлап эш | Дәрдемәнднең тормыш юлы тур. Белү.Сәнгат.уку күнекмәләрен үстерү. | 50-52 битләр.Эчтәлеген сөйләргә |
|
|
| 31 | Һ.Такташ иҗаты. “Мокамай” поэмасы. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Презен.ярдәмендә шаг. Тормышы,ул яшәгән чор бн танышу.Төркемнәрә фикрләр алышу,сүзлекчә бн эш,биремнәр үтәү. | Фикер алышу,парлап сөйләшү | Һ.Такташның тормыш юлы тур. Белү.Сәнгат.уку күнекмәләрен үстерү. | “Мокамай”-беренче өлешен ятларга.54 бит. |
|
|
| 32 | Р.Харис һәм Э.Шәрифуллина иҗатлары һәм әсәрләре бн танышу. “Серле алан”әсәре, “Дуслык-чын дуслык” шигыре. | 1 | Яңа матер.үзләштерү. | Презен.ярдәмендә тормышлары бн танышу.Төркемнәрә фикрләр алышу,сүзлекчә бн эш,биремнәр үтәү. | Фикер алышу,парлап сөйләшү | Ишетеп аңлау,рольләргә бүлеп уку.Әсәрдә автор әйтергә теләгән фикерне табу.Анализ ясау. | Сайлап уку.(66-67бит яки 73бит) |
|
|
|
| Көлке көлә-килә. | 1 |
|
|
|
|
|
|
|
| 33 | Ш.Галиев юмор остасы. “Дуслык балы” , “Курыкма,тимим” шигырьләре | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Презен.ярдәмендә шаг. Тормышы бн танышу.Төркемнәрә фикрләр алышу,сүзлекчә бн эш,биремнәр үтәү. | Фикер алышу,парлап сөйләшү | Ишетеп аңлау,рольләргә бүлеп уку.Әсәрдә автор әйтергә теләгән фикерне табу.Анализ ясау | Ш.галиевның бер шиг.яттан өйрәнергә |
|
|
|
| Һәр фасылың гүзәл,табигать | 2 |
|
|
|
|
|
|
|
| 34 | Ф.Шәфигуллин,Роберт Әхмәтҗанов, Г.Рәхим иҗатлары.Әсәрләре. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Язучыларның иҗаты бн танышу,шиг-не тыңлап аңлау,дәфтәр бн эш.Төркемнәрдә фикер алышу | Фикер алышу,парлап сөйләшү | Ишетеп аңлау,рольләргә бүлеп уку.Әсәрдә автор әйтергә теләгән фикерне табу.Анализ ясау | Бер язучы яки шагыйрь турында сөйләү.80-87 б,94-96б, 97-99б. |
|
|
| 35 | Г.Бәширов “Туган ягым- яшел бишек” әсәре.Сабантуе. | 1 | Яңа матер.үзләштерү | Командада эш,проект эш башкару. | Фикер алышу,парлап сөйләшү | Г,Бәширов тур белү,Рәссам Л.Фәттахов аның картинасы турында белү, “Сабантуй” ңурналы бн танышу. |
|
|
|
