1 сынып
«Қош бол, құтты Әліппе!» атты ертеңгілігі
Мақсаты:
1) Оқушылардың алған білімдерін «Әліппемен қоштасу» кешінде бекіту;
2) өз өнерлерін ата-аналарға көрсету;
3) адамгершілікке, ұқыптылыққа, ертеңгілік барысында өздерін дұрыс ұстай білуге баулу.
Қөрнекілігі: нақыл сөздер, оқушылардың басында «әріптер», ертегі кейіпкерлер бетпердесі, «Әліппе», «Ана тілі», шар, гүлдер.
Барысы:
Мұғалім:
- Кіріспе сөз:
Құрметті ата-аналар, ұстаздар. Бүгінгі біздің қуанышымызда шек жоқ. Өйткені біз тұңғыш рет сауатымызды ашқан Әліппені бітірдік.
Бүгінгі «Қош бол құтты –Әліппе» атты ертеңгілігімізде 1-сынып оқушыларының осы күнге дейін сауат ашып, оқып, жазуға үйреткен «Әліппе» оқулығынан алған білімдерін ортаға салмақ кез келді. Әліппені бітіру алдағы өмірге жол бастайтын көп белестердің бірі. Ендеше, біз бүгінгі күні сол белестің бірінен астық. Сондықтан бүгінгі ертеңгілігіміз сіздер мен біздер үшін ортақ салтанатты мереке. Баршаңызға қош келдіңіздер дей отырып, ертеңгілігімізді бастаймыз.
Бала деген шіркін -ай балдай екен ,
Тәтілігі жал мен жаядай екен .
Арып – ашып даладан келгеніңде ,
Бал иісін тарттырып алдайды екен!- деп Кенен Әзірбаев айтқандай келесі кезекті оқушыларға берейік.
1-жүргізуші: Қайырлы күн, халайық!
2-жүргізуші: Армысыздар, аталар мен аналар, ұстаздар! Әліппемен қоштасу тойы құтты болсын!
1-жүргізуші: Армысыздар мұғалімдер, әз жандар,
Білім іздеп инемен құдық қазғандар.
Құшақ жая қарсы аламыз сіздерді,
Би биленіп, ән де бүгін шырқалар!
2-жүргізуші: Қош келіпсіз, ақ жаулықты аналар,
Жүздеріңнен мейірім мен нұр тамар.
Алдарыңда жауқазындай құлпырған
Біз алаңсыз балғын шақты балалар.
1-оқушы :Қазақ тілінің 42 әріпімен танысып.
2-оқушы : Дауысты,дауыссыз дыбыстарды ажырата білген.
1- оқушы : Буынды меңгерген мына 1-ші сынып оқушылары «Әліппе » оқулығымен қоштасады.
2-оқушы : «Әліппе» оқулығымен қоштасатын балаларды ортаға шақырайық
Бірге :Мереке баршамызға құтты болсын! / балалар вальс билеп ортаға шығады/
1- оқушы : Балалар, мен сендерге сұрақ қоюдан бастайын. Сендер соған жауап беріңдер.
Іші толы әріпке,
Білімдегі жарық не?
Хормен : Болашаққа жол ашар-
Ол сүйікті Әліппе!
Ол сүйікті Әліппе!
1- оқушы : Олай болса, бәрімізге ең қымбат Әліппені ортаға шақырайық.
Хормен: Әліппе, Әліппе, Әліппе!
Ән: «Менің атым әліппе»
Әліппе: Армысыңдар, жас достар!
Армысыздар, ата-ана!
Болашаққа жол бастар
Әліппен келді ортаңа.
Менің атым-Әліппе,
Мені анаңдай дәріпте.
Мені оқып ер жеткен,
Ағаң менен әпкең де.
Әліппе: -Балалар, төрт айы не оқып не үйренгендеріңді ортаға салыңдар
1. «Әліпби » тақпақтар :
«А»: А дегенің ана ғой,
Ана деген дана ғой.
«Ә»: Әжем әнге басады,
Әтеш ұйқы ашады.
«Б»: Б дегенің бала ғой,
Жұмсаса апаң бара ғой.
«Г»: Г әрпімен гүлденер,
Қызғалдақты қырат, тау
«Ғ»: Ғ әрпімен бір келер,
Ғылым атты ұлы тау.
«Д»: Д әрпінен басталар,
Дархан, дария, далам бар.
«Е»: Е-ні ұмытпас ешқашан,
Елін сүйген жарандар.
«Ж»: Ж дегенің жөргегің,
Туып өскен жерлерің.
«И»: И дегенің – иманың,
Адалдықтың асқары.
«К»: К дегенің – күй-дарын,
Домбыраның дастаны.
«Қ»: Қартқа қол бер,
Жасқа жол бер.
«М»: Мақтанышым ұдайы,
Маңғыстаудың мұнайы
«О»: Отан – жерім, отан – суым,
Отан қуат нәр береді.
Отан – ұран, отан – туым,
Отан мәңгі гүлденеді.
«Р»: Р дегенің – рақым,
Мейірің мен пейілің.
«Ш»: Ш дегенің шапағат,
Тие берсін баршаға.
«Х»: Х дегенің сәлем хат,
Қуанышың қаншама.
Әліппе: -Мен құр қол емеспін, сендерге тапсырмалар алып келдім:
(Слайд)
Әріптерді атау. (слайд) 2. Суреттердің ішінен үш буынды сөздерді атау. (слайд)
Сұрақ жауап: (слайд) 1. Сөйлемде сөздің бірінші әрпі қандай әріппен жазылады?
2. «Бесінші» сөзі қандай сұраққа жауап береді? (нешінші?)
3. Сұраулы сөйлемнің соңына қандай тыныс белгісі қойылады? (сұрақ белгісі)
4. Дауысты дыбыстар неше топқа бөлінеді? (2: жуан, жіңішке)
5. Адамның аты қалай жазылады? (үлкен әріппен)
Ән: «А» дегенім....»
Әліппе: (слайд) - Ал,енді бүгін маған өз білімдерің мен өнерлеріңді көрсетіңдер.
--Балалар! Менің жұмбағым бар кәне кім тез ойланып шеше алады екен?
Қабат-қабат қаптаған
Асыл сөзбен апталған
Парағы бар сөйлейтін,
Ол қазына өлмейтін. (Кітап)
Күміс алмұрт тілі бар,
Сыңғырлаған үні бар,
Шақыратын білімге,
Сағаты бар, күні бар. (Қоңырау)
Бір үйдің қырық баласы бар ,
Сөзге шорқақ екі данасы бар. (40 әріп,2 таңба)
2-оқушы : Әліппе, біздің балалардың жаттаған тақпақтары бар. Соны сізге айтып берсін:
Әліппе : Жарайды, айтып берсін
Әліппе: -Қане, бері қарайық,
Зейін қойып тыңдайық
Қыркүйекке келдім де Сыныпқа кірдім құанып. Қарсы алды ұстаз мейірмен Қадамымды құп алып.
Бар білімнің бастауын Әліппеден бастадым. Үйренуге талпындым Құлшынып балғын жас жаным.
Бірінші беттен елімнің Елтаңбасын таныдым. Көк байрақты қазақтын Ұрпағымын,сәнімін.
Ең алғаш алғанымда Әліппені Қызығып қарай бердім әріптерді. Мен үшін жұмбақ болып қалар ма еді Ұстазым оның кілтін алып берді.
Келгенде алғаш мектепке Білмеуші едік әріпте. Оқимыз қазір ертекті Үйреткен оны «Әліппе».
Енді біз жаза білеміз Әріпті қосып,әріпке. Риза боп саған жүреміз Сүйікті біздің Әліппе.
Бар кітапқа бас болған
Әліппе- ғылым анасы
Әліппеден басталған
Даналықтың данасы
Әліппені алап қолыма Білімнің аштым есігін. Ақ ниет тілеп ,жолыма Жазылды тұңғыш есігім.
Іші толы әріпке Мынау әйбат Әліппе! Барлық ілім білімнің Әжесі осы Әліппе.
Ыстық әрбір беттерін Жазуынды ұғамын. Ақыл бердің Әліппе Ақылды сен мұғалім
Үйретті бізді әліппе Қырық екі дербес әріпке. Сөз,сөйлем құрап әріптен Лайық болдық дәріпке.
Қош бол құтты Әліппем! Тіл тұсауын кестін сен. Аяулы анам болып сен Айыбынды кештің сен.
Әліппе: бәрекелді, сендер менен көп нәрсе үйренген екенсіңдер. Енді маған өлеңді мәнерлеп оқып беріңдерші.
(Оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды) (слайд)
оқушы: - Балалар, Әліппе сендерге оқуға, жазуға үйретті. Сол үшін Әліппе достарына не айту кере?
Хор: «Рахмет саған, әліппе!»
Ән «Рахмет саған, Әліппе!»
Әліппе: - Рахмет, құрметті оқушылар, мен сендерге өте ризамын.
Енді мен сендермен қоштасайын.
Кір шалмасын беттерін,
Таза болсын оқулық пен дәптерің.
Оқығандарын есте болсың,
Күнделіктерің 5-ке толсын!
«Ана тілі» атты бір әпкем бар
Сендерді жетелеп әкетер.
Осы кезде сахнаға «Ана тілі »шығады.
Әліппе: Қош сау болыңдар, кішкентай шәкірттер!
Хормен: Қош сүйікті, Әліппем!
Ана тілі: Сәлеметсіздер ме, балалар!
Балалар : Сәлеметсіз бе, сәлеметсіз бе, Ана тілі!
Ана тілі: Сөйлетер сізді шеберлеп,
Өзіңнің ана тіліңмің.
Байыптап жақсы оқысан,
Негізі менде білімнің.
Балалар: Оқимыз, оқимыз!
Ана тілі:
Жарайсыңдар! Ал, енді маған айтындаршы әріп, дыбыс деген не? Оқушылардың жауаптары
Дыбыстар қандай болады?
Ойын ойнайықшы,
дауысты және дауыссыз дыбыстарға бөлінейік.
Өздерінің әріптерінен басталатын сөз ойлап айтындар,
оны буынға дұрыс бөліңдер.
Ана тілі: - Жақсы! Жарайсыңдар!
2-оқушы: Балалар,сендердің «Әліппені» жақсы меңгеріп оқуларына ата аналардың,әжелердің қосқан үлесі көп. Кәне бәріміз бірге рахмет айтайық.
Хор: Аналарға мың алғыс!
Мұғалім: Бүгінгі күн әр үйдің тойбасы деп саналар,
Балалардың есімі әулеттерге таралар,
Ырым етіп сондықтан, ертеңгілік соңында
Ақ тілекпен құрметті біздің мектептің ұстаздары (ұстаздарға сөз беру)
(сыйлық таратылады)
Осымен бүгінгі 1»а» сыныбында өткен»Қош бол құтты Әліппе» атты ертеңгілігімізді аяқтаймыз. Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп-көп рахмет.