Жіктік жалғау

Жіктік жалғау

Жіктік жалғау туралы түсінік.Толық түсінік.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Жіктік жалғау»

Жіктік жалғауы

Жіктік жалғау - баяндауышқа ғана тән жалғау. Жіктік жалғау тек қана синтаксистік қызмет атқарады. Жіктеу категориясы - қазіргі қазақ тілінде тек етістікке ғана тән қасиет емес, баяндауыш болып қызмет атқара алатын өзге де сөз таптарына, соның ішінде есімдерге де тән қасиет.

Жалғану жүйесі мен формалары Қазақ тіліндегі сөздер төмендегідей төрт топқа бөлініп, төрт үлгі бойынша жіктеледі:

Бірінші топ Бірінші топқа отыр, тұр , жүр , жатыр етістіктері, есімшелер, зат есімдер, сын есімдер, сан есімдер, есімдіктер, үстеулер жатады.

а) Етістіктер тұр, жүр .

1- жақ

жекеше

Тұр мын , жүр мін

2- жақ

көпше

Тұр мыз , жүр міз

Тұр сың , жүр сің

3- жақ

Тұр сыңдар , жүр сіңдер

Тұр, жүр

Тұр сыздар , жүр сіздер

Тұр сыз , жүр сіз

ә) Есімшелер : барған, келген; баратын, келетін; барар, келер; бармақ(шы), келмек(ші).

1- жақ

жекеше

Барған мын ,

2- жақ

көпше

Келген мін

Барған мыз ,

Барған сың ,

3- жақ

Барған сыңдар ,

Келген біз

Келген сің

Барған,

Келген

Келген сіңдер

Барған,

Барған сыз ,

Келген

Барған сыздар ,

Келген сіз

Келген сіздер

б) Зат есімдер : оқушы, мұғалім

1- жақ

жекеше

Оқушы мын ,

2- жақ

көпше

Мұғалім мін

Оқушы лармыз ,

Оқушы сың ,

3- жақ

Оқушы ларсыңдар ,

Мұғалімдербіз

Мұғалім сің

Оқушы,

Мұғалім

Мұғалім дерсіңдер

Оқушы лар ,

Оқушы сыз ,

Мұғалім дер

Оқушы ларсыздар ,

Мұғалім сіз

Мұғалім дерсіздер

в) Сын есімдер : аласа, үлкен

1- жақ

жекеше

Аласа мын ,

2- жақ

көпше

Үлкен мін

Аласа мыз ,

Аласа сың ,

3- жақ

Аласа сыңдар ,

Үлкен біз

Үлкен сің

Аласа,

Үлкен

Үлкен сіңдер

Аласа,

Аласа сыз ,

Үлкен

Аласа сыздар ,

Үлкен сіз

Үлкен сіздер

г) Сан есімдер : оныншы, үшінші

1- жақ

жекеше

Оныншы мын ,

2- жақ

көпше

Үшіншімін

Оныншы мыз ,

Оныншы сың,

3- жақ

Оныншы сыңдар ,

Үшінші міз

Үшінші сің

Оныншы,

Үшінші

Үшінші сіңдер

Оныншы,

Оныншы сыз ,

Үшінші

Оныншы сыздар ,

Үшінші сіз

Үшінші сіздер

ғ) Есімдіктер : қалай, кім

1- жақ

жекеше

Қалай мын ,

2- жақ

көпше

Кім мін

Қалай мыз ,

Қалай сың ,

3- жақ

Қалай сыңдар ,

Кім біз

Кім сің

Қалай,

Кім

Кімдер сіңдер

Қалай,

Қалай сыз ,

Кім

Қалай сыздар ,

Кім сіз

Кімдер сіздер

д) Үстеу : бірге

1- жақ

жекеше

Бірге мін

2- жақ

3- жақ

көпше

Бірге міз

Бірге сің

Бірге

Бірге сіңдер

Бірге

Бірге сіз

Бірге сіздер

Екінші топ Екінші топқа -а, -е, -й ( бара, келе, сөйлей ) формалы және - п, -ып, -іп ( қарап, айтып, келіп ) формалары көсемшелер жатады; олар ә) үлгісі бойынша жіктеледі.

Үшінші топ Үшінші топқа етістіктің жедел өткен шақ формасы ( бар-ды, кел-ді ), мен шартты рай формасы ( барса, келсе ) жатады; бұлар б) үлгісі бойынша жіктеледі.

Төртінші топ Төртінші топқа етістіктің бұйрық рай формасы ( бар, кел ) жатады да, в)үлгісі бойынша жіктеледі

Пайдаланылған әдебиеттер : А. Ысқақов, "Қазіргі қазақ тілі", 1974 ж.

Орындаған: Бекерыс Айсұлу ҚФ-32 тобы

Предмет: Начальные классы

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 3 класс.
Урок соответствует ФГОС

Скачать
Жіктік жалғау

Автор: Шапиева Меруерт Ибрашевна

Дата: 21.01.2017

Номер свидетельства: 382128

Похожие файлы

4 сынып ?аза? тілі. Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым борщ. Жіктік жал?ау

object(ArrayObject)#853 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(126) "4 сынып ?аза? тілі. Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым борщ. Жіктік жал?ау"
    ["seo_title"] => string(66) "4synypkazaktilisabaktyntakyrybysuiiktitagamymborshchzhiktikzhalgau"
    ["file_id"] => string(6) "327357"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1463416282"
  }
}

4 сынып ?аза? тілі. Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым с?т кеспе. Жіктік жал?ау

object(ArrayObject)#875 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(134) "4 сынып ?аза? тілі. Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым с?т кеспе. Жіктік жал?ау"
    ["seo_title"] => string(69) "4synypkazaktilisabaktyntakyrybysuiiktitagamymsutkiespiezhiktikzhalgau"
    ["file_id"] => string(6) "327359"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1463416355"
  }
}

Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым-салат. / жіктік жал?ау / септеу ?айт

object(ArrayObject)#853 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(121) "Саба?ты? та?ырыбы: С?йікті та?амым-салат. / жіктік жал?ау / септеу ?айт"
    ["seo_title"] => string(61) "sabaktyntakyrybysuiiktitagamymsalatzhiktikzhalgausieptieukait"
    ["file_id"] => string(6) "327362"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1463416533"
  }
}

«?аза?станны? таби?аты». Жіктік жал?ау

object(ArrayObject)#875 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(68) "«?аза?станны? таби?аты». Жіктік жал?ау "
    ["seo_title"] => string(41) "k-azak-stannyn-tabig-aty-zhiktik-zhalg-au"
    ["file_id"] => string(6) "160095"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1422002516"
  }
}

Ашы? саба?: "Ту?ан жерім. Жіктік жал?ауы" 6-сынып

object(ArrayObject)#853 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(83) "Ашы? саба?: "Ту?ан жерім. Жіктік жал?ауы" 6-сынып "
    ["seo_title"] => string(52) "ashyk-sabak-tug-an-zhierim-zhiktik-zhalg-auy-6-synyp"
    ["file_id"] => string(6) "155546"
    ["category_seo"] => string(7) "prochee"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1421299321"
  }
}

Просмотр содержимого документа «Жіктік жалғау»

Похожие файлы

Полезное для учителя

Просмотр содержимого документа
«Жіктік жалғау»